گیاهخواری در دوران بارداری

بارداری یکی مهم ترین دوران زندگی زنان می باشد، زیرا مادران باردار علاوه بر سلامت خود باید به فکر سلامت فرزندشان نیز باشند. به همین دلیل استفاده رژیم غذایی مناسب در این دوران از اهمیت بسزایی برخوردار است. اگر از رژیم غذایی گیاهخواری استفاده می کنید و قصد باردار شدن دارید، در این مقاله با ما همراه باشید.

 

آیا گیاهخواربودن مادر برای جنین خطرناک است؟

 

طبق تحقیقات انجام شده، هیچ تناقضی بین استفاده از رژیم گیاهخواری و بارداری و شیردهی سالم وجود ندارد، به شرط اینکه تحت نظر متخصص تغذیه از رژیم  بارداری متعادل و صحیح استفاده نمایید.

رژیم غذایی شما باید شامل ۵۰ تا ۶۰ درصد قند یا کربوهیدرات، ۳۰ تا ۳۵ درصد چربی و ۱۰ تا ۱۵ درصد پروتئین باشد. در رژیم گیاهخواری کلاسیک مصرف گوشت سفید و قرمز ممنوع است، اما سایر محصولات حیوانی مثل شیر، تخم مرغ، پنیر و کره را می توان مصرف کرد.

اما در رژیم گیاهخواری مطلق، فرد از خوردن هرگونه محصولات حیوانی و دریایی حتی مصرف عسل خودداری می کند. همچنین در نوع دیگری از گیاهخواری، افراد گاهی ماهی یا گوشت پرندگان مصرف می کنند، اما از گوشت پستانداران استفاده نمی کنند.

در صورتیکه مادران باردار از رژیم گیاهخواری استفاده می کنند، بسیار مهم است که به طور مداوم در این دوران به پزشک متخصص زنان مراجعه نمایند و چند وقت یکبار آزمایش خون انجام دهند و نسبت به کمبود ویتامین ها و مصرف مکمل آهن و کلسیم کنترل شوند.

مادران باردار گیاهخوار به جای گوشت چه بخورد؟

 

گوشت، منبع پروتئین و عناصر معدنی به خصوص آهن است. پروتئین گوشت بسیار کامل است و تمام اسیدهای آمینه ضروری برای ماهیچه ها و کارکرد ارگانیسم بدن را تامین می کند.

برای پیشگیری از بروز هرگونه کمبودی، مادران باردار می توانند به جای گوشت از تخم مرغ، غلات (برنج، گندم)، انواع سبزی (لوبیا، نخود و…) و محصولات لبنی استفاده کند.

در صورتی که در رژیم گیاهخواری به هیچ عنوان از محصولات حیوانی (حتی لبنیات، تخم مرغ و عسل) استفاده نمی کنند، احتمال کمبود پروتئین و موادمعدنی در این افراد بیشتر خواهد بود. برای پیشگیری از بروز این مشکل، لازم است در هر وعده غذایی غلات و سبزی ها با هم مصرف شوند تا اسیدآمینه های ضروری به بدن برسد.

همچنین به جای گوشت می توان، سویا یا مشتقات آن (توفو یا شیر سویا) را یک وعده در روز مصرف کرد، اما تحقیقات انجام شده روی حیوانات نشان داده است که مصرف زیاد سویا می تواند باعث بروز نقص هایی در جنین شود. گرچه این موضوع در رابطه با انسان تایید نشده اما بهتر است مادران باردار پروتئین موردنیاز خود را از تخم مرغ، لبنیات، غلات کامل و سبزی ها تامین کنند.

 

مادران بارداربرای تامین کلسیم چه بخورند؟

 

لبنیات بهترین منبع تامین کننده کلسیم می باشند. در دوران بارداری لازم است که مادران باردار ۴ وعده در روز لبنیات مصرف کنند، اما در صورتی که فردی با داشتن رژیم گیاهخواری ، تمایل به مصرف شیر نیز ندارد، می تواند ماست و پنیر را جایگزین آن کند.

در مورد مصرف دانه های گیاهی و روغنی مثل گردو و بادام باید بدانید که با وجود اینکه حاوی کلسیم هستند، اما بادام، غنی از چربی است و انرژی بالایی دارد.

۱۰۰ گرم بادام ۵۷۶ کیلوکالری انرژی دارد و ۳۰ درصد از انرژی روزانه خانم باردار را تامین می کند. یعنی معادل یک وعده غذایی است پس نمی توان بیش از حد دانه های روغنی استفاده کرد.

برای تامین آهن مورد نیاز بدن چه باید کرد؟

 

زنان در دوران بارداری به مصرف آهن بیشتری نیاز دارند و در صورت عدم مصرف گوشت، ممکن است دچار فقر آهن شوند و این امر روی رشد جنین تاثیر منفی خواهد داشت.

برای پیشگیری از کمبود آهن، به مادران باردار گیاهخوار توصیه می شود، تخم مرغ و سبزی های خشک به خصوص جعفری و اسفناج استفاده کنند. اما باید بدانبد که جذب آهن در گوشت قرمز یا سفید دوبرابر بیشتر از انواع سبزی ها می باشد. بیشتر پزشکان به همین دلیل توصیه می کنند مادران از رژیم گیاهخواری در بارداری دوری کنند. 

برای افزایش جذب آهن توصیه می شود همراه با مصرف سبزی ها از موادغذایی حاوی ویتامین C مثل جعفری و آبلیموی تازه استفاده کنید.

آیا مصرف مکمل های غذایی ضرورت دارد؟

 

همه چیز به نوع تغذیه بستگی دارد. اگر فردی در برنامه غذایی خود از ماهی استفاده کند، احتمال بروز کمبود آهن، ویتامینD و زینک کمتر است. همچنین در صورتی که مادران باردار در رژیم گیاهخواری خود لبنیات مصرف کنند، کمتر دچار کمبود کلسیم و ید می شوند.

به هر حال پزشک باید بعد از مشاهده آزمایش خون، نسبت به مصرف یا عدم استفاده از مکمل های غذایی تصمیم بگیرد.