موارد شوکه کننده ایجاد اضافه وزن

چنانچه شروع به افزایش دریافت کالری نسبت به مواقع معمول کرده اید یا فعالیت بدنی خود را کاهش داده اید، جای تعجبی ندارد که عدد روی ترازو بالاتر برود. اما اگر همه چیز مثل همیشه است و همچنان وزن تان بالا می رود چه؟ در چنین شرایطی وقت آن است که بررسی عمیق تری به عمل آورید تا بدانید چه چیزی در جریان است.

در زمینه خواب و افزایش وزن دو موضوع مطرح است. اولی قابل مشاهده است: اگر شما تا دیر وقت بیدار هستید، احتمال پرخوری شبانه یا مصرف تنقلات دیروقت وجود دارد که دریافت کالری شما را افزایش خواهد داد. دلیل دیگر مربوط به شرایط بیوشمیایی است که در زمان کمبود خواب اتفاق می افتد: تغییر در سطوح هورمونی، گرسنگی و اشتهای شما را افزایش می دهد و همچنین باعث می شود پس از غذا خوردن حس سیری کامل نداشته باشید.

زمانیکه مطالبات و احتیاجات زندگی شدید می شوند، بدن ما وارد فاز استرس می شود: کورتیزول هورمون استرس است که در این فاز ترشح می شود و منجر به افزایش اشتها می شود. علاوه بر این غالباً افراد در این جور مواقع به سراغ غذاهای پر کالری می روند. ترکیب این دو پیش زمینه ای قوی برای منتهی شدن به افزایش وزن محسوب می شود.

یکی از اثرات جانبی ناخوشایند برخی از داروهای ضدافسردگی افزایش وزن است. اگر فکر می کنید داروی ضد افسردگی تان منجر به افزایش وزن تان شده است با پزشک تان در مورد امکان تغییردر نوع داروی درمانی تان صحبت کنید. اما هیچ گاه سرخود داروی خود را تغییر ندهید و یا آنرا قطع نکنید. بدانید که برخی افراد افزایش وزن را پس از شروع درمان دارویی تجربه می کنند تنها به این دلیل که احساس بهتری پیدا می کنند که منتهی به اشتهای بیشترشان می شود. همچنین افسردگی خود می تواند منجر به تغییراتی در روند وزن شود.

داروهای استروئیدی ضد التهابی مانند پردنیزولون به ایجاد اضافه وزن معروف هستند. احتباس مایعات و افزایش اشتها دلایل اصلی این امر هستند. اگرچه افزایش وزن معمول است، شدت این عارضه جانبی بستگی به دوز دریافتی و مدت زمان مصرف دارو دارد. برخی افراد نیز توزیع مجدد و موقتی بافت چربی را حین دریافت این دسته دارویی گزارش می کنند که در مناطقی مانند صورت ، پشت گردن یا شکم ذخیره می شود.

داروهای متعدد دیگری با افزایش وزن مرتبط شده اند که عبارتند از داروهای آنتی سایکوتیک (که برای بیماری هایی همچون اسکیزوفرنی و دوقطبی استفاده می شوند) و نیز داروهایی که برای درمان میگرن ، تشنج، پرفشاری خون و دیابت استفاده می شوند. با پزشک خود مشورت کنید تا در صورت امکان دارویی جهت درمان علائم تان، بدون عوارض جانبی مخدوش کننده وزن پیشنهاد دهد.

برخلاف باور رایج، شواهد محدودی وجود دارد دال بر اینکه قرص های ضد بارداری ترکیبی (استروژن و پروژسترون) منجر به افزایش وزن پایدار می شوند. اینطور پنداشته می شد که برخی زنان که قرص های ترکیبی ذکر شده را دریافت می کنند، افزایش وزن مرتبط با احتباس مایعات را تجربه می کردند، اما این حالت معمولاً کوتاه مدت است. اگر همچنان در مورد افزایش وزن احتمالی مرتبط نگران هستید، با تیم درمانی خود صحبت کنید.

چنانچه تیروئید (غده پروانه ای شکل که در جلوی گردن قرار دارد) به مقدار کافی هورمون تیروئید ترشح نکند، احساس خستگی، ضعف، سرما و افزایش وزن خواهید کرد. بدون مقادیر کافی هورمون تیروئید، متابولیسم بدن کند شده و احتمال افزایش وزن بیشتر می شود. حتی عملکرد تیروئید در کمترین حد رنج نرمال آن نیز می تواند منجر به افزایش وزن شود. درمان هیپوتیروئیدیسم به کمک دارو درمانی می تواند مقداری از این افزایش وزن را جبران کند.

برخی زنان در دوران یائسگی دچار مقداری اضافه وزن می شوند، اما هورمون ها تنها علت ایجاد کننده اضافه وزن نیستند. افزایش سن متابولیسم بدن را کند می سازد، بنابراین شما کالری کمتری می سوزانید و تغییراتی در سبک زندگی (مانند فعالیت بدنی کمتر) نیز در این امر ایفای نقش می کنند. اما در هنگامی که شما دچار اضافه وزن می شوید، ناحیه ای از بدن که تجمع چربی در آن صورت می گیرد اهمیت داشته و با یائسگی مرتبط است، بدین معنا که تجمع چربی در دور کمر دیده می شود نه در ران و باسن.

اضافه وزن یک نشانه و علامت رایج از سندرم کوشینگ است، بیماری که فرد در معرض مقادیر زیادی از هورمون کورتیزول قرار می گیرد که منجر به اضافه وزن و اختلالات دیگر می شود. سندرم کوشینگ می تواند در زمان دریافت استروئید ها به منظور درمان آسم، آرتریت یا لوپوس ایجاد شود. همچنین این سندرم می تواند در زمان ترشح بیش از حد غدد آدرنال نیز ایجاد شود. در این مورداضافه وزن اغلب در اطراف صورت، گردن یا قسمت فوقانی پشت یا کمر مشخص تر و برجسته تر است.

PCOS یک مشکل معمول در زنان سنین باروری است. بسیاری از زنان مبتلا به PCOS در تخمدان هایشان کیست های بسیار کوچکی رشد می کند. چنین شرایطی منتهی به عدم تعادل هورمونی می شود که سیکل قاعده گی زنان را تحت تاثیر قرار داده و می تواند منتهی به جوش و موهای بیش از حد بدن می شود. زنان دارای چنین شرایطی مقاوم به انسولین هستند که می تواند منجر به اضافه وزن شود. این وزن بیشتر در اطراف شکم انباشته می شود و لذا این زنان را در معرض ریسک بیشتر بیماری قلبی قرار می دهد.

افرادی که سیگار خود را ترک می کنند، به طور میانگین 5 کیلوگرم وزن اضافه می کنند. چراکه شما بدون نیکوتین :
• احساس گرسنگی بیشتری می کنید و دریافت غذایی بیشتری دارید که البته ( این احساس پس از چندین هفته از بین می رود).
• کاهش در متابولیسم بدنتان را تجربه می کنید، بدون کاهش در دریافت کالری تان.
• مزه غذاها برایتان خوشایند تر می شوند که می تواند منتهی به پرخوری شود.
• تنقلات چرب تر و شیرین تری استفاده می کنید و الکل بیشتری می نوشید.

• قانون1: چنانچه دچار افزایش وزن شده اید:

• پیش از مشورت با پزشکتان هیچ یک از داروهای دریافتی تان را قطع نکنید. اهمیت داروهای دریافتی تان را بشناسید. ممکن است داروهای دریافتی تان نقش حیاتی برای سلامتی تان داشته باشند.

• قانون2: چنانچه دچار افزایش وزن شده اید:

• خودتان را با افراد دیگری که داروی مشابه شما را دریافت می کنند مقایسه نکنید. تمام افرادی که داروی یکسانی را دریافت می کنند عوارض جانبی مشابه ای را تجربه نخواهند کرد. حتی اگر دارویی منجر به کاهش وزن در فرد دیگری شود، این احتمال وجود دارد که چنین اثری در شما دیده نشود. با پزشک خود مشورت کنید.

• قانون3: چنانچه دچار افزایش وزن شده اید:

• اگر وزن اضافه شده ناشی از احتباس مایعات است نگران نشوید چراکه وزن یا چربی ماندگاری نیست. زمانیکه دریافت دارویی تان به اتمام می رسد یا شرایط پزشکی تان تحت کنترل قرار می گیرد، ادم و ورم حاصل از احتباس مایعات فروکش پیدا می کند. ضمنا ً توصیه می شود رژیم غذایی کم سدیم را رعایت کنید.

• قانون4: چنانچه دچار افزایش وزن شده اید:

• با پزشک خود در مورد امکان جایگرینی داروی دریافتی تان با دارویی دیگر صحبت کنید. در بسیاری از موارد، پزشکتان می تواند برنامه دارویی تان را به نحوی تغییر دهد که اثرات جانبی داروی قبلی را نداشته باشد.

• قانون5: چنانچه دچار افزایش وزن شده اید:

• بدانید اگر وزن افزایش یافته ناشی از کاهش سطح متابولیسم، حاصل از بیماری و یا دارودرمانی است بایستی برای شرکت در فعالیت های افزاینده متابولیسم وقت بیشتری صرف کنید.