دیابت بارداری در مادران باردار

دیابت بارداری در چهار درصد از بارداری ها بروز می کند و عدم توجه و درمان به موقع آن می تواند برای جنین و مادر عوارض جبران ناپذیری ایجاد کند بهتر است که مادران باردار برای جلوگیری از بروز ابتلا به دیابت بارداری از رژیم بارداری مناسب در این دوران استفاده کنند. در سه ماهه سوم بارداری تغییرات هورمونی، زن باردار را در خطر ابتلا به دیابت بارداری قرار می دهد.
اختلال در ترشح هورمون ها به وسیله متوقف کردن عملکرد انسولین، باعث افزایش سطح گلوکز خون می شود.
سلول های موجود در لوزالمعده مادران، اغلب توانایی تولید انسولین بیشتر در حدود سه برابر حد نرمال را برای غلبه بر اثر هورمون های بارداری بر قند خون دارند. اما اگر لوزالمعده نتواند انسولین را به میزان کافی برای غلبه بر اثر هورمون های افزایش دهنده قند خون ترشح کند، میزان قند خون افزایش می یابد و در نهایت منجر به بروز دیابت بارداری می شود.

دیابت مادر می تواند روی رشد جنین در بارداری اثر داشته باشد؛ در اوایل بارداری، دیابت مادر منجر به نقص های مادرزادی و افزایش خطر سقط جنین می شود که بسیاری از نواقص مادرزادی اثرات نامطلوبی را بر ارگان های مهم بدن مانند مغز و قلب دارند.
در سه ماهه دوم و سه ماهه سوم بارداری، دیابت مادر می تواند منجر به تغذیه بیش از حد و رشد زیاد از حد کودک شود، داشتن نوزاد بزرگ و با وزن بالا خطر زایمان های پردرد و سخت را افزایش می دهد.
برای مثال نوزادهای بزرگ اغلب برای تولد نیاز به عمل سزارین دارند و اگر به طور طبیعی متولد شوند، خطر آسیب به ناحیه شانه آنها وجود دارد و وزن بالای نوزاد همچنین تاخیر در زمان زایمان و خطر کمبود اکسیژن برای مغز نوزاد را باعث می شود، همچنین وقتی جنین بیش از حد تغذیه شود، سطوح انسولین خونش افزایش می یابد، پس از زایمان، احتمال افت شدید قند خون در نوزاد وجود دارد، چرا که دیگر آن مقادیر بالای قند خون را از خون مادر دریافت نخواهد کرد.
داشتن اضافه وزن قبل از بارداری، وجود قند در ادرار، اختلال تحمل گلوکز و اختلال در گلوکز ناشتا، سابقه خانوادگی ابتلا به دیابت و سابقه تولد نوزاد بیش از چهار کیلوگرم، دیابت بارداری را افزایش می دهد.
پایش منظم سطح قند خون طی روز قبل از صبحانه و 2 ساعت پس از هر وعده غذایی برای مادران باردار ضروری بوده و نظم غذایی یکی از مهمترین موارد در کنترل قند خون در ساعات روز است.
داشتن پیاده روی به طور منظم در کنترل سطح قند خون بسیار مفید است و مادران باردار برای جلوگیری از بروز عوارض در تعیین و نوع فعالیت بدنی باید با پزشک مشورت کنند و حتما از یک رژیم غذایی مناسب مادران باردار در طی این دوره استفاده کنند.
در دوران بارداری میزان افزایش وزن باید بین هفت تا 14 کیلو باشد، در افرادی که بارداری را با چاقی و افزایش وزن آغاز می کنند، این میزان افزایش وزن به ویژه در صورت ابتلا به دیابت بارداری باید حداقل باشد.توصیه می‌‌شود مادران باردار در ساعات روز چهار بار قند خون خود را با دستگاه‌های اندازه‌گیری قند خون بررسی کنند.
یکی از راهکارهای مطمئن برای کنترل قند خون در طول روز، داشتن رژیم بارداری مناسب است.
مادران باردار باید از مصرف قند و شکر خانگی بپرهیزند، همچنین باید از یک رژیم مناسب برای دیابت بارداری که شامل مصرف غذاهای سالم و پرهیز از مصرف غذاهای چرب، پرنمک یا حاوی شکر است استفاده کنند.
گنجاندن اقلام فیبردار در رژیم غذایی دیابت بارداری مفید است و توصیه می‌شود به جای منابع کربوهیدرات ساده، از انواع غلات سبوس دار استفاده شود.