سونوگرافی شریان کاروتیدCarotid ultrasound test

سونوگرافی کاروتید برای شریان های تنگ شده کاروتید که افزایش دهنده ی خطر سکته هستند اعمال می شود.
شریان های کاروتید معمولاً درنتیجه ی تجمع پلاک ها ی چربی، کلسترول، کلسیم و دیگر مواد موجود در گردش خون باریک می شوند. تشخیص  زودهنگام و درمان شریان کاروتیدی که باریک شده است می تواند ریسک سکته را کاهش دهد.
در صورتی که بیمار یک حمله ی ایسکمیک گذرا یا نوع بخصوصی از سکته را تجربه کرده باشد پزشک ممکن است سونوگرافی کاروتید را پیشنهاد دهد. همچنین در صورت وجود برخی بیماری ها که به عنوان فاکتور خطرسکته شناخته می شوند نیز این تست پیشنهاد می شود از جمله:
•    فشارخون بالا
•    دیابت
•    سطوح افزایش یافته ی کلسترول
•    سابقه ی خانوادگی سکته یا بیماری های قلبی
•    سابقه ی سکته یا حمله ی گذرا ایسکمیک
•    صدای غیر طبیعی شریان کاروتید که توسط پزشک و به وسیله ی استتسکوپ تشخیص داده می شود.
•    بیماری های عروق کرونر
جهت تشخیص دیگر عروق خونی باریک شده یا مسدود شده در دیگر نقاط بدن، ممکن است تست های بیشتری نیاز باشد که شامل موارد زیر می شوند:
سونوگرافی شکم:  از این روش جهت تشخیص بیماری هایی که برعروق خونی شکمی یا اندام های شکمی تاثیر گذارند استفاده می شود.
شاخص پایی بازویی: در این تست فشارخون پاها و بازوها اندازه گیری و مقایسه می شود که متعاقباً نشان دهنده ی جریان خون کاهش یافته یا مسدود شده در پاها می باشد.
تست استرس قلب: این تست نشان دهنده ی این است که تحت شرایط استرس مانند فعالیت ورزشی، عملکرد قلب تا چه اندازه خوب است. نتایج آن می تواند نشان دهنده ی جریان خون ضعیف قلب باشد.
همچنین ممکن است پزشک جهت تشخیص بیماری های عروق کرونر از تست های دیگری نیز استفاده کند.
کاربردهای دیگر سونوگرافی:
پزشک ممکن است از سونوگرافی اولتراسوند برای موارد زیر نیز استفاده کند:
-    ارزیابی جریان خون شریان ها بعد ازجراحی های برداشت پلاک ها
-    ارزیابی، جایگذاری و اثرگذاری استنت - فلزی مشبک جهت بهبود جریان خون شریان ها

بیمار میتواند از مراحل زیر برای کسب آمادگی لازم جهت قرار ملاقات خود استفاده کند.
1.    روز قبل از انجام تست تماس گرفته شود و زمان و مکان معاینه دقیق تایید شود
2.    پوشیدن لباس راحت بدون یقه
3.    پرهیز از آویختن گردنبند یا گوشواره

این تست توسط تکنسین سونوگرافی و با یک وسیله ی دستی به نام ترانسفورماتور (مبدل امواج)  انجام می گیرد. امواج صوت از مبدل ساطع می شود و و سپس هنگامی که این امواج از اندام ها، بافت ها و سلول های خونی منعکس می شود، این انعکاس توسط دستگاه مبدل ضبط می شود.
امواج صوت منعکس شده سپس توسط کامپیوتر به تصاویر زنده  ترجمه می شوند همچنین ممکن است رادیولوژیست از روش سونوگرافی داپلر که نشان دهنده جریان خون شریان هاست استفاده کند. در این روش میزان جریان خون به یک نمودار ترجمه می شود.
سونوگرافی کاروتید معمولاً 30 دقیقه طول می کشد.

در حین انجام سونوگرافی:
در حین انجام سونوگرافی بیمار به پشت دراز کشیده و تکنسین سونوگرافی وضعیت سر را در حالتی قرار میدهد که دسترسی بهتری به کنار گردن داشته باشد.
سپس مقداری ژل گرم توسط او بر پوست بیمار در محل شریان کاروتید در هر دوسمت گذاشته می شود. استفاده ار ژل به انتقال امواج صوت کمک میکند. سپس تکنسین مبدل را بر روی کنار گردن و محل شریان ها فشار می دهد.
در طول انجام سونوگرافی بیمار نباید هیچ گونه حس ناخوشایندی را داشته باشد. در غیر این صورت باید حتماً تکنسین را مطلع سازد.

پزشک نیز پس از دریافت گزارش نتایج سنوگرافی را برای بیمار توضیح می دهد.
درصورتی که نتایج سونوگرافی نشان دهنده ی وجود خطر افزایش یافته ی سکته باشد پزشک روش های درمانی را با توجه به شدت انسداد شریان پیشنهاد می کند ازجمله:
-    داشتن یک رژیم سالم شامل همه ی میوه ها و سبزیجات و غلات کامل و همینطور محدود کردن اسیدهای چرب اشباع.
-    ورزش منظم
-    حفظ وزن در محدوده ی سلامت
-    پرهیز از استعمال سیگار و دود سیگار
-    مصرف داروهای کاهنده ی فشارخون و کلسترول
-    مصرف داروهای ضدانعقاد
-    انجام جراحی جهت خارج کردن پلاک های چربی
-    انجام جراحی جهت باز کردن شریان کاروتید و انجام اقدامات حمایتی ( آنژیوپلاستی و استنت گذاری)
در صورتی که پزشک سونوگرافی کاروتید را به عنوان روش پیگیری بعد ازاقدامات درمانی تجویز کند میتواند ازآن برای چگونگی روند درمان بیمار استفاده کند و اینکه آیا روش های درمانی دیگری نیاز هست یا خیر.

سایر تست ها و آزمایشات:
در صورتی که نتایج بیمار واضح نباشد پزشک ممکن است از آزمایشات تصویر برداری دیگری نیز استفاده کند از جمله:
سی تی آنژیوگرافی: در این روش از تکنولوژی تخصصی اشعه  Xکه می تواند تصاویری چندگانه – مقطعی و دو بعدی- ازعروق خونی ارائه دهد، استفاده می شود. در این روش پزشک از تزریق ماده ی حاجب به داخل رگ استفاده می کند تا شریان هارا مشخص سازد.
MRI: در این روش از یک میدان مغناطیسی و امواج رادیویی جهت تولید تصاویر حاوی جزئیات دقیق از بافت های بدن استفاده می شود. آنژیوگرافی تشدید مغناطیسی نیز برای داشتن تصاویری بهتر از عروق خونی استفاده می شود.