عفونت پاروویروسParvovirus infection
تعریف بیماری
عفونت پاروویروس بیماری مسری و شایعی در دوران کودکی است که گاهی به آن بیماری گونه سیلی خورده می گویند چرا که در آن ظاهر صورت قرمز می شود. همچنین عفونت پاروویروس به عنوان بیماری پنجم شناخته می شود چون یکی از پنج بیماری رایج کودکی است که با راش های پوستی (بثورات جلدی) مشخص می گردد.
در بیشتر کودکان، عفونت پاروویروس خفیف بوده و نیازمند درمان اندکی است. با این حال، در بیشتر بزرگسالان، عفونت می تواند جدی باشد. عفونت پاروویروس در برخی زنان باردار می تواند منجر به مشکلات سلامتی عمده برای جنین شود. همچنین عفونت پاروویروس برای افراد مبتلا به برخی انواع کم خونی و یا افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند، خطرناک است.
نشانه ها
بیشتر افرادی که عفونت پاروویروس دارند فاقد علائم هستند. زمانی که علائم ظاهر می شوند، به میزان زیادی به سن فرد مبتلا بستگی دارند.
علائم پاروویروس در کودکان
علائم و نشانه های اولیه عفونت پاروویروس در کودکان می تواند شامل موارد زیر باشد:
• تب
• معده درد
• سردرد
• آبریزش بینیراش های پوستی متمایز
چند روز پس از بروز علائم اولیه، راش های پوستی قرمز براق روی صورت به ویژه روی گونه ها ظاهر می شود. نهایتاً این راش ها می تواند روی بازوها، بالا تنه، ران و نشیمنگاه گسترش یابد، که ظاهر آن صورتی، براق و اندکی برجسته می شود. راش ها به ویژه راش های زیر پا می توانند ایجاد خارش کنند.عموماً راش ها در انتهای دوره بیماری رخ می دهند. ممکن است این راش ها با راش های ویروسی یا حساسیت های دارویی اشتباه گرفته شوند. ظاهر شدن و از بین رفتن راش ها ممکن است حدود سه هفته بطول انجامد و زمانیکه کودک در گرما بوده و یا در معرض نور خورشید قرار گیرد، تشدید می شود.
علائم پاروویروس در بزرگسالان
معمولاً بزرگسالان دچار راش های پوستی صورت نمی شوند. در عوض، بارزترین علامت پاروویروس در بزرگسالان دردناک شدن مفاصل است که چند روز تا چند هفته به طول می انجامد. معمولاً مفاصل دست ها، مچ دست، زانو و آرنج تحت تأثیر قرار می گیرند.عموماً برای عفونت پاروویروس نیازی به مراجعه به پزشک نیست. اما اگر شما یا فرزندتان بیماری های دیگری داشتید که خطر بروز عوارض را افزایش می داد، حتماً با پزشک خود مشورت نمایید.
این بیماری ها عبارتند از:
• کم خونی سلول های داسی شکل
• اختلالات سیستم ایمنی
• بارداریعلل
پاروویروس B19 انسانی منجر به عفونت پاروویروس می شود. این نوع، متفاوت از پاروویروسی است که در سگ ها و گربه ها دیده می شود، لذا انتقال بیماری از حیوان به انسان و بالعکس امکان پذیر نیست.
عفونت پاروویروس انسانی بیشترین شیوع را در کودکان دبستانی و طی ماه های زمستان و بهار دارد، اما هر کسی و در هر زمانی می تواند مبتلا شود. این عفونت مانند سرماخوردگی می تواند از فردی به فرد دیگر سرایت کرده و اغلب از طریق ترشحات سیستم تنفسی و تماس پوستی (دست دادن) انتقال می یابد.
عفونت پاروویروس می تواند از طریق خون نیز انتقال یابد. زنان بارداری که مبتلا می شوند عفونت را به جنین منتقل می کنند.
بیماری در هفته پیش از بروز راش های پوستی سرایت می کند. زمانی که راش ها ظاهر می شوند، دیگر فرد ناقل بیماری نبوده و نیازی به قرنطینه ندارد.
عوارض
پاروویروس و کم خونی
عفونت پاروویروس می تواند منجر به عوارض شدیدی برای مبتلایان به آنمی (کم خونی) شود که در آن گلبول های قرمز خون که وظیفه حمل اکسیژن به بخش های مختلف بدن را دارند، سریع تر از سرعت تولید و جایگزینی توسط سلول های مغز استخوان، تخریب می شوند. عفونت پاروویروس در مبتلایان به آنمی می تواند سبب توقف تولید گلبول های قرمز و بحران آنمی شود. مبتلایان به کم خونی داسی شکل در معرض خطر بیشتری هستند.همچنین عفونت پاروویروس در شرایط زیر می تواند سبب کم خونی و عوارض مرتبط با آن شود:
• جنین زنان بارداری که طی بارداری به این عفونت مبتلا شده اند.
• افرادی که سیستم ایمنی تضعیف شده دارند.عفونت پاروویروس در بارداری
گاهی عفونت پاروویروس طی بارداری می تواند بر سلول های قرمز خون جنین اثر بگذارد. اگرچه رایج نیست اما می تواند منجر به کمخونی شدید شود که ممکن است سبب سقط و یا مرده زایی گردد. این خطرات در نیمه اول بارداری بیشتر است.پاروویروس در مبتلایان به سیستم ایمنی تضعیف شده
عفونت پاروویروس میتواند کم خونی شدید را در افرادی که سیستم ایمنی تضعیف شده دارند، تحریک کند که ممکن است ناشی از این موارد باشد:
• عفونت HIV
• درمان های سرطان
• داروهایی که پس از پیوند عضو به فرد داده می شوندزمان مراجعه به پزشک
بیشتر مبتلایان به عفونت پاروویروس به دنبال درمان دارویی نیستند. اگر شما یا فرزندتان به عفونت پاروویروس مبتلا شده و بیماری های دیگری نیز دارید که خطر عوارض بیماری را تشدید می کند باید به پزشک خانواده مراجعه کنید.
آنچه می توانید انجام دهید
پیش از مراجعه به پزشک باید لیستی از این موارد را تهیه کنید:
• چه زمان و چگونه شما یا فزرندتان به عفونت مبتلا شدید
• توصیفی مختصر از علائم بیماری
• مشکلات و بیماری های موروثی در خانواده خود
• سابقه مشکلات و بیماری ها
• تمام داروها و مکمل هایی که استفاده می کنیدآنچه از پزشک خود انتظار دارید
طی معاینات بالینی، پزشک توجه ویژه ای به راش های پوستی دارد. اگر بیمار خانمی باشد که دوره بلوغ را رد کرده باشد، پزشک از وی در خصوص امکان بارداری سؤال می پرسد.روش های تشخیصی
روش های تشخیصی:
حدود نیمی از بزرگسالان نسبت به عفونت پاروویروس مقاوم و ایمن هستند، که بخاطر عفونت گذشته و ناشناخته در کودکی است. افرادی که در معرض خطر عوارض شدید عفونت پاروویروس هستند می توانند از تست های خونی بهره ببرند که تعیین می کند آیا آنها در برابر این عفونت ایمن هستند یا اینکه به تازگی به آن مبتلا شده اند.
درمان دارویی
برای عفونت پاروویروس بدون عوارض، درمان های خود مراقبتی در منزل کافی است. افرادی که کم خونی شدید دارند ممکن است نیاز به بستری در بیمارستان داشته و خون دریافت کنند. آنهایی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند باید از طریق تزریق گلوبولین های ایمنی آنتی بادی دریافت کرده تا عفونت درمان شود.
اصلاح شیوه زندگی
درمان های خود مراقبتی عمدتاً با هدف تسکین علائم و نشانه ها و نیز برطرف نمودن ناراحتی هاست. باید از استراحت کافی بیمار و دریافت آب و مایعات فراوان اطمینان حاصل نمود. استامینوفن می تواند به کاهش تب بالای 39 درجه سانتی گراد و نیز تسکین درد کمک کند.
در دادن آسپرین به کودکان و نوجوانان دقت کنید. اگرچه آسپرین برای کودکان بالای سه سال تأیید شده است اما کودکان و نوجوانانی که به تازگی از علائم آبله مرغان یا آنفلوآنزا بهبود یافته اند نباید آسپرین استفاده کنند، چرا که آسپرین می تواند منجر به سندرم رِی (Reye) شود که ممکن است در موارد نادری کشنده باشد.
قرنطینه کردن کودک بیمار امری غیرضروری است. تا زمانی که راش های پوستی ظاهر نشوند شما متوجه بیماری فرزندتان نمی شوید و از آن به بعد کودک ناقل بیماری نیست.
پیشگیری
در حال حاضر واکسنی برای پیشگیری از عفونت پاروویروس انسانی وجود ندارد. زمانی که به این عفونت مبتلا می شوید، برای تمام عمر مصونیت می یابید.
شستن مرتب دست ها، جدا کردن ظرف آب و غذا می تواند به کاهش خطر انتقال عفونت کمک کند.