آرتریت واکنشیReactive arthritis

  • تعریف بیماری

    آرتریت واکنشی درد و تورم مفاصل است که به علت وجود عفونت در سایر نقاط بدن مانند روده ها، اندام تناسلی یا مجاری ادراری ایجاد می شود. زانو و مفاصل مچ پا و پا معمولاً در بیماری آرتریت واکنشی درگیر می شوند. التهاب در این بیماری می تواند چشم ها، پوست و مجاری ادراری را تحت تاثیر قرار دهد.

    اگرچه، برخی اوقات آرتریت واکنشی سندرم رایتر نامیده می شود اما سندرم رایتر در حقیقت نوع خاصی از آرتریت واکنشی است. در این سندرم، التهاب علاوه بر مفاصل، چشم ها و مجاری ادراری را نیز درگیر می کند.

    آرتریت واکنشی معمول نیست. در بیشتر افراد علائم بیماری ظرف 12 ماه ناپدید می شود.

    نشانه ها

    آرتریت واکنشی درد و تورم مفاصل است که علائم آن به طور کلی 3-1 هفته بعد از مواجهه با عفونت شروع می شود. این علائم عبارتند از:

    •    درد و سفتی. درد مفاصل که مرتبط با آرتریت واکنشی است اغلب در زانو، مچ پا و پا رخ می دهد. همچنین ممکن است شما این درد را در پاشنه، پشت یا باسن خود احساس کنید.

    •    التهاب چشم. بسیاری از افراد مبتلا به آرتریت واکنشی به التهاب چشم و ملتحمه نیز مبتلا می شوند.

    •    مشکلات ادراری. التهاب پروستات یا دهانه رحم و افزایش دفعات و ناراحتی در دفع ادرار ممکن است رخ دهد.

    •    تورم در انگشتان دست یا پا. در برخی موارد، انگشتان دست متورم می شوند.

     

     

    علل

    آرتریت واکنشی به علت وجود عفونت در سایر نقاط بدن مانند روده ها، اندام تناسلی یا مجاری ادراری ایجاد می شود. باکتری های متعددی می توانند در بروز آرتریت واکنشی نقش داشته باشند. این باکتری ها عبارتند از:
    •    کلامیدیا
    •    سالمونلا
    •    شیگلا
    •    پرسینیا
    •    کمپیلوباکتر

     

    آرتریت واکنشی مسری نیست. با این حال، باکتری ایجاد کننده این بیماری می تواند از طریق جنسی یا غذای آلوده منتقل شود. اما فقط تعداد کمی از افرادی که با این باکتری مواجه می شوند، به آرتریت واکنشی مبتلا می شوند.

  • عوامل خطر

    عواملی که خطر بروز آرتریت واکنشی را افزایش می دهند عبارتند از:

    •   سن. این بیماری اغلب در افراد 40-20  ساله رخ می دهد.

    •   جنس. احتمال بروز این بیماری در واکنش به عفونت ناشی از مواد غذایی در زنان و مردان برابر است. با این حال، در پاسخ به باکتری های منتقله از طریق جنسی احتمال ابتلای مردان بیشتر است.

    •  عوامل ارثی. یک عامل ژنتیکی خاص با آرتریت واکنشی مرتبط است. اما بسیاری از افراد دارای این عامل ژنتیکی هرگز به آرتریت واکنشی مبتلا نمی شوند.

  • روش های تشخیصی

    روش های تشخیصی:

    در طی معاینه فیزیکی، پزشک ممکن است مفاصل شما را از نظر وجود نشانه های التهاب مانند تورم، گرمی و حساسیت به لمس بررسی کند. ستون فقرات و مفاصل آسیب دیده ممکن است برای طیف وسیعی از حرکات بررسی شوند. همچنین ممکن است پزشک چشم ها را از نظر بروز التهاب و پوست را از نظر وجود خارش ارزیابی نماید.

     

    آزمایش خون

    پزشک ممکن است نمونه خون شما را از نظر موارد ذیل بررسی نماید:
    •    علائم عفونت در گذشته یا حال
    •    علائم التهاب
    •    آنتی بادی های مرتبط با سایر انواع آرتریت
    •    مارکر ژنتیکی مرتبط با آرتریت واکنشی

     

    آزمایش مایع مفصلی

    ممکن است پزشک از طریق یک سوزن نمونه ای از مایع مفصل درگیر را گرفته و از نظر موارد ذیل بررسی نماید:
    •    شمارش گلبول های سفید خون. اگر تعداد گلبول های سفید خون افزایش یافته باشد، نشان دهنده التهاب یا عفونت است.
    •    عفونت. اگر مایع مفصلی حاوی باکتری باشد، شما به آرتریت عفونی مبتلا هستید که می تواند سبب آسیب شدید مفاصل شود.
    •    کریستال. اگر کریستال های اسید اوریک در مایع مفصلی یافت شود، شما به نقرس مبتلا هستید. این نوع بسیار دردناک آرتریت اغلب انگشت شست پا را درگیر می کند.

     

    روش های تصویربرداری

    تصویربرداری به کمک اشعه X می تواند در مشاهده علائم آرتریت واکنشی کمک کننده باشد. این روش به رد سایر انواع آرتریت کمک می کند.

     

    روش های درمانی:

    هدف از درمان کنترل علائم و درمان عفونت زمینه ای است.

     

    درمان فیزیکی

    ورزش می تواند به افراد مبتلا به آرتریت در بهبود عملکرد مفاصل کمک می کند. یک فیزیوتراپیست می تواند به شما در انجام ورزش های خاصی که برای مفاصل و عضلات شما مفید است، کمک کند. تمرینات تقویتی برای تقویت عضلات اطراف مفاصل آسیب دیده مفید است.

    ورزش می تواند به افراد مبتلا به آرتریت در بهبود عملکرد مفاصل کمک می کند. یک فیزیوتراپیست می تواند به شما در انجام ورزش های خاصی که برای مفاصل و عضلات شما مفید است، کمک کند. تمرینات تقویتی برای تقویت عضلات اطراف مفاصل آسیب دیده مفید است.

     

     

    درمان دارویی

    اگر علت بروز آرتریت واکنشی عفونت باکتریایی باشد، پزشک با توجه به نوع باکتری آنتی بیوتیک تجویز می کند.

    به منظور کنترل علائم بیماری نیز داروهایی تجویر می شوند که عبارتند از:
    •    داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) به منظور کاهش التهاب و درد.
    •    تزریق کورتیکواستروئیدها به داخل مفاصل آسیب دیده به منظور کاهش التهاب.
    •    داروهای آرتریت روماتوئید مانند سولفاسالازین، متوترکسات و اتانرسپت به منظور بهبود درد و سختی مفاصل.

     

     

  • پیشگیری

    عوامل ژنتیکی در بروز آرتریت واکنشی نقش دارند. اگرچه شما نمی توانید ساختار ژنتیکی خود را تغییر دهید، اما می توانید میزان مواجهه خود با عفونت ها را کاهش دهید. اطمینان حاصل کنید که مواد غذایی در دمای مناسب نگهداری می شوند و به خوبی پخته می شوند. این نکات می تواند به پیشگیری از بروز عفونت های ناشی از غذا کمک کند. برای جلوگیری از انتقال عفونت از راه جنسی نیز از کاندوم استفاده نمایید.