عفونت سالمونلاSalmonella infection
تعریف بیماری
عفونت سالمونلا یک بیماری شایع باکتریایی است که دستگاه گوارش را تحت تاثیر قرار می دهد. باکتری سالمونلا معمولاً در معده حیوانات و انسان زندگی می کند. انسان ها معمولاً از طریق آب یا غذای آلوده بیمار می شوند.
به طور معمول، افراد مبتلا به عفونت سالمونلا هیچ علائمی ندارند. برخی ممکن است طی 72-8 ساعت به اسهال، تب و درد شکمی مبتلا شوند. بیشتر افراد سالم طی چند روز و بدون درمان خاصی بهبود می یابند.
در برخی موارد، اسهال مرتبط با عفونت سالمونلا می تواند با بی آبی بدن همراه باشد که نیاز به توجه فوری پزشکی دارد. در صورت گسترش بیماری به خارج از روده عوارض تهدیدکننده زندگی ممکن است رخ دهد. در صورت سفر به کشورهایی با بهداشت نامناسب خطر ابتلا به عفونت سالمونلا افزایش می یابد.
نشانه ها
عفونت سالمونلا معمولاً با خوردن گوشت، ماکیان، تخم مرغ یا محصولات حاوی تخم مرغ به صورت خام ایجاد می شود. دوره کمون از چند ساعت تا 2 روز است. بیشتر عفونت های سالمونلا تحت عنوان گاستروانتریت طبقه بندی می شوند.
علائم شایع عفونت سالمونلا عبارتند از:
• تهوع
• استفراغ
• درد شکمی
• اسهال
• تب
• لرز
• سردرد
• وجود خون در مدفوععلائم عفونت سالمونلا به طور کلی 7-4 روز طول می کشد. هرچند ممکن است چند ماه طول بکشد تا وضعیت روده ها به حالت عادی برگردد.
انواع کمی از باکتری سالمونلا سبب بروز تب حصبه می شود. این بیماری گاهی اوقات کشنده بوده و در کشورهای در حال توسعه شایع تر است.
علل
باکتری سالمونلا در روده انسان، حیوانات و پرندگان زندگی می کند. بیشتر افراد مبتلا به این عفونت از طریق خوردن غذاهای آلوده شده با مدفوع بیمار شده اند. شایع ترین غذاهای آلوده عبارتند از:
• گوشت، مرغ و غذاهای دریایی خام.
• تخم مرغ خام. برخی پرندگان تخم مرغ هایی تولید می کنند که حتی قبل از تشکیل پوسته حاوی سالمونلا هستند. تخم مرغ خام معمولاً در تهیه سس مایونز خانگی مورد استفاده قرار می گیرند.
• میوه ها و سبزیجات. برخی محصولات تازه ممکن است توسط آب آلوده به سالمونلا شسته شوند. آلودگی ممکن است در آشپزخانه و در اثر تماس آب حاصل از گوشت و مرغ خام با مواد غذایی نپخته مانند سالاد ایجاد شود.
سازمان غذا و داروی آمریکا نشان داده است که برخی عفونت ها با سالمونلا به آلودگی ادویه ها مرتبط است.
بسیاری از غذاها زمانی آلوده می شوند که آماده سازی آن ها توسط افرادی صورت می گیرد که بعد از استفاده از توالت یا تعویض پوشک بچه دست های خود را نمی شویند. در صورت لمس حیوانات خانگی آلوده مانند پرندگان و خزندگان و سپس قرار دادن انگشت آلوده در دهان، امکان انتقال بیماری وجود دارد.
عوامل خطر
عواملی که سبب تماس نزدیک شما با باکتری سالمونلا می شود و همچنین بیماری هایی که سبب تضعیف شما در برابر عفونت می شود، احتمال عفونت سالمونلا را افزایش می دهند:
• مسافرت های بین المللی. عفونت سالمونلا و گونه ای از باکتری که سبب تب حصبه می شود در کشورهای در حال توسعه با بهداشت نامناسب شایع تر است.
• داشتن پرنده یا خزنده خانگی. برخی حیوانات خانگی مانند پرندگان و خزندگان می تواند سبب عفونت سالمونلا شوند.
• اختلالات معده یا روده. بدن شما دارای نوعی دفاع طبیعی در برابر عفونت سالمونلا است. به عنوان مثال، اسید قوی معده می تواند انواع بسیاری از باکتری های سامونلا را از بین ببرد. اما برخی بیماری ها یا داروها می توانند سبب تضعیف این سد دفاعی شوند که عبارتند از:
- ضد اسیدها (آنتی اسید). کاهش اسیدیته معده سبب افزایش مدت زمان زنده ماندن باکتری سالمونلا می شوند.
- بیماری التهابی روده. این اختلال سبب آسیب دیواره روده می شود.
- استفاده از آنتی بیوتیک ها. آنتی بیوتیک ها می توانند سبب کاهش باکتری های مفید روده شوند. این امر می تواند سبب کاهش توانایی بدن برای مقابله با عفونت سالمونلا شود.
• مشکلات ایمنی
شرایطی که سبب آسیب سیستم ایمنی بدن می شوند، عبارتند از:- ایدز
- بیماری داسی شکل
- مالاریا
- داروهایی که بعد از پیوند اعضا مصرف می شوند
- کورتیکواستروئیدها
عوارض
عفونت سالمونلا معمولاً تهدید کننده زندگی نیست. با این حال، در برخی افراد (به خصوص شیرخواران و کودکان کم سن، افراد سالخورده، دریافت کنندگان پیوند، زنان باردار و افراد مبتلا به ضعف سیستم ایمنی) ایجاد عوارض می تواند خطرناک باشد.
کم شدن آب بدن
اگر شما قادر به نوشیدن آب کافی به منظور جایگزینی آب از دست رفته ازطریق اسهال نباشید، ممکن است به کم آبی مبتلا شوید. علائم کم آبی عبارتند از:
• کاهش میزان ادرار
• خشکی دهان و زبان
• چشم های گودرفته
• کاهش تولید اشکباکتریمیا
اگر عفونت سالمونلا وارد جریان خون شود (باکتریمیا)، ممکن است بافت های سراسر بدن آلوده شوند:
• بافت اطراف مغز و نخاع (مننژیت)
• پوشش قلب یا دریچه های آن (اندوکاردیت)
• استخوان و مغز استخوان (استئومیلیت)
• دیواره عروق خون به خصوص اگر یک پیوند عروقی داشته باشیدآرتریت واکنشی
افراد مبتلا به عفونت سالمونلا در معرض خطر ابتلا به آرتریت واکنشی قرار دارند. آرتریت واکنشی سبب بروز علائم ذیل می شود:
• سوزش چشم
• درد در هنگام ادرار کردن
• درد مفاصلروش های تشخیصی
روش های تشخیصی:
عفونت سالمونلا می تواند توسط آزمایشی که بر روی نمونه ای از مدفوع انجام می شود، کشف شود. بااین حال، در بیشتر افراد قبل از دریافت نتیجه آزمایش علائم بیماری بهبود می یابد.
درصورتیکه پزشک به وجود عفونت سالمونلا در جریان خون مشکوک باشد، نمونه ای از خون شما را از نظر وجود باکتری بررسی خواهد کرد.
درمان دارویی
از آنجا که عفونت سالمونلا می تواند سبب کم آبی بدن شود، درمان بر روی جایگزینی مایعات و الکترولیت ها تمرکز دارد. در موارد شدید نیاز به بستری شدن در بیمارستان و جایگزینی مایعات از طریق ورید وجود دارد. علاوه براین ممکن است پزشک داروهای ذیل را تجویز کند:
• ضد اسهال ها. داروهایی مانند لوپرامید می تواند به بهبود درد شکم کمک کند اما این داروها ممکن است سبب طولانی شدن اسهال شوند.
• آنتی بیوتیک. اگر پزشک به انتقال باکتری سالمونلا به داخل جریان خون مشکوک باشد یا اگر بیماری شما شدید باشد ممکن است به منظور از بین بردن باکتری از آنتی بیوتیک استفاده نماید.
اصلاح شیوه زندگی
اگر شما به منظور درمان عفونت سالمونلا به مراقبت پزشکی نیاز نداشته باشید، اما باید از نظر کم آب شدن بدن مراقبت لازم را به عمل آورید. افراد بزرگسال باید آب بنوشند یا از تکه های یخ استفاده نمایند. برای کودکان شما می توانید از محلول های خوراکی استفاده نمایید.
پیشگیری
دست های خود را بشویید
شستن کامل دست می تواند به جلوگیری از انتقال باکتری سالمونلا به دهان یا مواد غذایی کمک کند.بعد از اقدامات ذیل دست های خود را بشویید:
• استفاده از توالت
• تعویض پوشک
• تماس با گوشت یا مرغ خام
• تمیز کردن مدفوع حیوانات خانگی
• لمس کردن پرندگان یا خزندگانمواد غذایی را به صورت جدا از یکدیگر نگاه دارید
• گوشت، مرغ و غذاهای دریایی خام را در داخل فریزر جدا از سایر مواد غذایی نگهداری کنید.
• در صورت امکان از دو تخته آشپزی در آشپزخانه استفاده کنید. یکی برای گوشت خام و دیگری برای میوه ها و سبزیجات.
• هرگز مواد غذایی پخته شده را در ظرفی که قبلاً گوشت خام در آنجا نگهداری شده است، قرار ندهید.از خوردن تخم مرغ خام بپرهیزید
خمیر کلوچه، بستنی خانگی و... حاوی تخم مرغ خام هستند. اگر شما می خواهید از تخم مرغ خام استفاده کنید، مطمئن شوید که آنها پاستوریزه شده اند.