هیسترکتومی واژینالVaginal hysterectomy

اگرچه هیسترکتومی واژینال معمولاً بی خطر است، امّا هر جراحی ممکن است عوارضی داشته باشد. خطرهای واژینال هیسترکتومی شامل موارد زیر می شود:

• خونریزی سنگین
• ایحاد لخته خون در پاها یا ریه ها
• عفونت
• آسیب به اندام های مجاور
• آلرژی به ماده بیهوشی

خطر جراحی در زنان چاق، دیابتی یا دارای فشارخون بالا بیشتر خواهد بود. احتمال آسیب و صدمه به سایر ارگان های شکمی مانند مثانه، میزنای یا روده حین هیسترکتومی واژینال وجود دارد.

واژینال هیسترکتومی درمان بسیاری از بیماری های زنانه از قبیل موارد زیر می باشد:

• فیبروم. بسیاری از هیسترکتومی ها برای درمان دائمی فیبروم ها (تومورهای خوش خیم رحم که منجر به خونریزی مداوم، کم خونی، درد لگنی، درد حین مقاربت و فشار به مثانه می شوند) انجام می گردد. اگر فیبروم ها بزرگ باشند، هیسترکتومی از طریق شکم (جراحی که رحم از طریق برش اعمال شده در پایین شکم برداشته می شود) ضرورت پیدا می کند.

• اندومتریوز. به وجود آمدن نابجای بافت های درون رحمی در تخمدان ها، لوله فالوپ و سایر ارگان ها را اندومتریوز گویند. بیشتر خانم هایی که مبتلا به اندومتریوز هستند، هیسترکتومی از طریق شکم انجام می دهند امّا گاهی از مسیر واژن نیز میسر است.

• سرطان. در صورت وجود سرطان رحم، دهانه رحم، مخاط رحم یا تخمدان ها ممکن است پزشک برای درمان هیسترکتومی را پیشنهاد نماید. بیشتر مواقع، هیسترکتومی شکمی برای درمان سرطان تخمدان انجام می شود، امّا گاهی هیسترکتومی واژینال در موارد سرطان دهانه رحم یا سرطان لایه داخلی رحم نیز گزینه مناسبی می باشد.

• افتادگی رحم. وقتی بافت های پیوندی محفظه لگن و رباط ها کشش خود را از دست بدهند یا ضعیف شوند، رحم پایین تر آمده و به سمت واژن آویزان می شود، که منجر به بی اختیاری ادرار، فشار لگنی یا اختلال در حرکات روده می شود. برداشتن رحم طی هیسترکتومی می تواند باعث بهبود این علائم گردد.

• خونریزی غیرطبیعی از واژن. زمانی که دارو یا روش های غیرتهاجمی قاعدگی های نامنظم، سنگین و طولانی مدت را کنترل نکنند، هیسترکتومی می تواند کمک کننده باشد.

• درد مزمن لگنی. اگر درد مزمن لگنی مشخصاً ناشی از شرایط رحم باشد، هیسترکتومی به عنوان آخرین انتخاب می تواند مفید باشد. درد مزمن لگنی دلایل متعددی دارد، بنابراین تشخیص دقیق علت درد قبل از هیسترکتومی بسیار اهمیت دارد.

برای بسیاری از این شرایط (به جز سرطان) هیسترکتومی تنها یکی از گزینه های متعدد درمانی می باشد. هیسترکتومی فقط در صورت ناموفق بودن دارو درمانی و سایر درمان های غیرتهاجمی توصیه می شود. بعد از هیسترکتومی شما قادر به بارداری نخواهید بود. اگر در مورد از دست دادن کامل قدرت باروری تان کمی تردید دارید، درمان های دیگر را امتحان نمایید.

نگرانی و داشتن استرس در مورد انجام هیسترکتومی کاملاً طبیعی است. در ادامه نکاتی پیرامون نحوه آمادگی ذکر خواهیم کرد:

• جمع آوری اطلاعات. قبل از عمل جراحی، تمامی اطلاعات جهت اطمینان از انجام آن را کسب نمایید. با پزشک و جراح خود مشورت نمایید. اگر آگاهی از مراحل عمل به شما احساس راحتی بیشتری می هد، درباره ی آن نیز آگاهی کسب کنید.

• دستورالعمل های پزشک را در مورد مصرف داروها پیش بگیرید. در مورد تغییر نحوه استفاده از داروهای معول تان قبل از هیسترکتومی آگاهی پیدا کنید. پزشک خود را از تمامی داروها، مکمل های غذایی یا گیاهی دریافتی تان مطلع نمایید.

• درباره نوع داروی بیهوشی تان سوال کنید. شما ممکن است بیهوشی عمومی را ترجیح دهید امّا گاهی بیهوشی موضعی گزینه بهتری است. اگر قرار است هیسترکتومی واژینال داشته باشید، بیهوشی موضعی باعث بی حسی در نیمه پایینی بدن تان خواهد شد.

• برنامه ای برای دریافت کمک ترتیب بدهید. اگرچه دوران نقاهت هیسترکتومی واژینال بسیار کمتر از نوع شکمی آن می باشد، امّا به هر حال زمان بر خواهد بود. از یکی از اطرافیان تان برای هفته اول بعد از عمل جراحی بخواهید تا از شما نگهداری نماید.

در مورد تاثیرات فیزیکی و روحی عمل جراحی با پزشک خود صحبت کنید.

در حین واژینال هیسترکتومی
اگر بیهوشی عمومی دریافت کرده باشید، حین عمل هوشیار نخواهید بود. امّا با بی حسی موضعی در طول جراحی گیج ولی بیدار هستید. شما به پشت خود در شرایطی شبیه انجام پاپ اسمیر، دراز خواهید کشید. ممکن است کاتتری به منظور تخلیه کامل مثانه تعبیه گردد. یکی از اعضای تیم جراحی ناحیه مورد نظر را با مایع استریل کاملاً تمیز خواهد کرد.

برای انجام هیسترکتومی:

• جراح برشی در واژن برای دستیابی به رحم ایجاد می کند.
• جراح با کمک ابزارهای بلند گیره مانند، عروق خونی و بافت های پیوندی، تخمدان ها و لوله های فالوپ را از رحم جدا خواهد کرد.
• رحم شما از طریق دهانه واژن برداشته شده و از بخیه قابل جذب برای کمترل هرگونه خونریزی داخل لگنی استفاده می شود.

به جز موارد مشکوک به سرطان رحم، جراح رحم بزرگ شده را به قطعات کوچک تر برش داده و آن ها را جداگانه خارج می نماید (morcellation ). همیشه خطر این وجود دارد که در شرایط اندومتریوز حاد یا چسبندگی شدید لگن، جراح مجبور به تغییر واژینال هیسترکتومی به هیسترکتومی شکمی شود. در مورد این احتمال نیز با پزشک خود صحبت نمایید.

لاپاروسکوپی یا هیسترکتومی روباتیک
ممکن است واژینال هیسترکتومی به روش لاپاروسکوپی (LAHV) یا هیسترکتومی روباتیک را به شما پیشنهاد دهند. در هر دو نوع، پزشک  قادر به دیدن ارگان های دورن محفظه لگن توسط لاپاروسکوپ (ابزاری کوچکی جهت مشاهده)، حین خارج نمودن رحم از مسیر واژن می باشد. در این روش پزشک عمل جراحی را از طریق برش های شکمی و به کمک ابزارهای جراحی نازک و بلند قرار گرفته دورن این برش ها انجام می دهد. در نهایت پزشک جراح رحم را از طریق برش ایجاد شده در واژن خارج می نماید. اگر جای زخمی بر روی شکم تان ناشی از جراحی های قبلی یا اندومتریوز وجود داشته باشد، پزشک LAHV  یا هیسترکتومی روباتیک را پیشنهاد می کند.

بعد از واژینال هیسترکتومی
بعد از عمل جراحی، به مدت چند ساعت در اتاق ریکاوری خواهید ماند و بعد از یک الی دو روز یا بیشتر از بیمارستان مرخص خواهید شد. داروهایی جهت تسکین درد و پیشگیری از عفونت دریافت می نمایید. داشتن ترشحات خونی واژن چند روز تا چند هفته بعد از عمل جراحی طبیعی است، بنابراین بهتر است که در این دوران از پد های بهداشتی استفاده نمایید.

بعد از هیسترکتومی شما پریود نخواهید شد و دیگر قادر به بارداری نیز نخواهید بود. اگر تخمدان ها خارج نشده باشند و قبل از عمل جراحی پریود می شدید، تخمدان ها به تولید هورمون ها و تخمک ها تا زمان یائسگی ادامه می دهند. اگر تخمدان ها نیز تخلیه شده باشند، به سرعت بعد از عمل یائسه خواهید شد. ممکن است علائمی از قبیل خشکی واژن و گرگرفتگی را  تجربه نمایید که در صورت صلاحدید پزشک درمان تجویز خواهد شد.

دوران نقاهت بعد از واژینال هیسترکتومی کوتاه تر و درد ناشی از آن هم کمتر از هیسترکتومی شکمی است. بهبودی کامل 3 تا 4 هفته طول می کشد. حتی اگر احساس کردید که به حالت نرمال خود بازگشته اید، اجسام سنگین -بیشتر از 20 پوند (9.1 کیلوگرم)- بلند نکنید. در صورت تشدید درد و داشتن حالت تهوع، استفراغ یا خونریزی بیشتر از حد معمول دوران پریود حتماً با پزشک خود تماس بگیرید.

تاثیرات روانی بعد از هیسترکتومی
بعد از هیسترکتومی روحیه شما تقویت می شود و کلاً احساس بهتری می کنید. همچنین علائمی از قبیل خونریزی های شدید و درد لگنی برطرف می شوند. برای بیشتر خانم ها، تغییری در عملکرد جنسی شان بوجود نمی آید.

ممکن است کمی احساس غمگینی نمایید که طبیعی است. مخصوصاً اگر جوان باشید احتمال دارد به دلیل عدم توانایی در بارداری کمی افسردگی شوید. اگر این حالات تشدید یافت، حتماً با پزشک خود مشورت نمایید.