بیهوشی عمومیGeneral anesthesia
بیهوشی عمومی ترکیبی از داروهایی است که پیش از انجام عمل جراحی بیمار یا دیگر پروسه های درمانی بیمار را در حالتی مشابه خواب قرار می دهد. تحت بیهوشی عمومی بیمار هیچ گونه دردی را حس نمیکند چرا که کاملاً غیر هوشیار است. برای بیهوشی عمومی معمولاً ترکیبی از داروهای تزریقی و بیهوش کننده های تنفسی استفاده می شود.
بیهوشی عمومی حالتی فراتراز خواب است، گرچه برای بیمار کاملاً مشابه حالت خواب می باشد. اما مغز بیهوش شده به هیچ رفلاکس یا دردی پاسخ نمی دهد.
متخصص بیهوشی پزشک آموزش دیده در زمینه ی بیهوشی می باشد. در طول مدتی که فرد درحالت بیهوشی قرار دارد، متخصص بیهوشی عملکرد های حیاتی بدن و تنفس بیمار را کنترل می کند.
در بسیاری از بیمارستانها، متخصص بیهوشی و یک پرستار بیهوشی (CRNA) در طول پروسه عمل با همکاری همدیگر حضور دارند.بیهوشی عمومی به طور کلی روشی ایمن است. اکثر افراد حتی آنهایی با بیماریهای جدی قادرند بدون هیچ مشکلی تحت بیهوشی کامل قرار بگیرند.
افراد مسن تر یا افرادی با مشکلات پزشکی جدی خصوصاً بیمارانی که تحت جراحی های سنگین تری قرار می گیرند ممکن است در معرض افزایش خطر حالت گیجی، ذات الریه، سکته و حمله قلبی بعد از جراحی قرار بگیرند. شرایط خاصی که می تواند خطر عوارض پس از جراحی را افزایش دهد شامل موارد زیر می شود:
• استعمال سیگار
• تشنج
• آپنه خواب
• چاقی
• فشار خون بالا
• دیابت
• سکته مغزی
• بیماری های کلیوی، ریوی و قلبی عروقی
• استفاده از داروهایی از جمله آسپرین که منجر به افزایش خون ریزی می شوند
• سابقه ی مصرف بالای الکل
• آلرژیهای دارویی
• پیشینه ی واکنش عکس به بیهوشی
این خطرات بیشتر با خود جراحی مرتبط هستند تا بیهوشیبیداری در طی بیهوشی:
تخمین ها متفاوت است اما از هر 1000 نفر یک یا دو نفر در طول بیهوشی عمومی ممکن است نسبتاً به هوش باشند و حالتی را تجربه کنند که به آن بیداری حین عمل می گویند. حس درد در این موارد بسیار نادر است اما ممکن است اتفاق بیفتد.
به علت داروهای شل کننده ی عضلات که قبل از جراحی استفاده می شوند، افراد قادر به صحبت کردن یا تکان خوردن در زمان به هوش امدن خود در طی جراحی نیستند و نمیتوانند پزشک را از حس درد خود مطلع کنند. برای برخی از بیماران این شرایط ممکن است مشکلات فیزیولوژیک بسیاری را همراه داشته باشد مانند اختلال استرس پس از آسیب.
این اتفاق امری بسیار نادر است که یافتن ارتباطی واضح را دشوار می سازد. عواملی که ممکن است در بروز آن دخیل باشند شامل موارد زیر می شوند:
• جراحی های اورژانسی
• زایمان سزارین
• استفاده از داروهای بخصوص
• مشکلات قلبی و ریوی
• مصرف روزانه الکل
• دوز پایین ترازحد نیاز داروهای بیهوشی
• خطا ی متخصص بیهوشی مانند عدم پایش بیمار یا اندازه نگرفتن میزان ماده بیهوشی موجود در سیستم گردش خون بیمار در حین انجام پروسهمتخصص بیهوشی و پرستار بیهوشی به همراه پزشک بهترینن گزینه ی بیهوشی را باتوجه به نوع جراحی، شرایط کلی سلامت بیمار و ترجیح فردی وی توصیه میکنند. برای جراحیهای بخصوصی از جمله موارد زیر تیم حاضر، بیهوشی عمومی را پیشنهاد می دهد:
• جراحی های طولانی
• جراحی هایی که منجر به از دست دهی فراوان خون می شوند
• جراحی ها در محیط سرد
• جراحی های تاثیر گذار بر تنفس (خصوصاً قفسه سینه یا جراحی های بالای شکم)
ممکن است روش های دیگر بیهوشی مانند استفاده از آرام بخش های سبک و بی حسی های موضعی ( برای نواحی کوچک) یا بی حسی های ناحیه ای (برای قسمت های بزرگی از بدن) در پروسه های جدی تر مناسب نباشندبیهوشی عمومی عضلات دستگاه گوارش و راه های هوایی را در حالت استراحت قرار می دهد تا از وارد شدن غذا و اسید از معده به ریه ها جلوگیری کنند. بیماران باید همیشه دستورات پزشک مبنی بر عدم مصرف مایعات و غذا پیش از انجام جراحی را رعایت کنند.
قبل از جراحی ناشتا بودن به مدت 6 ساعت ضروری است. اما نوشیدن مایعات چند ساعت قبل از جراحی مجاز است.
ممکن است پزشک در طول دوره ی ناشتایی به بیمار اجازه ی مصرف برخی داروها را با تنها جرعه ای آب بدهد. بیمار باید در رابطه با داروهای مصرفی با پزشک صحبت کند.
ممکن است لازم باشد بیمار برخی از داروهای خود را مانند آسپرین مصرف نکند و برخی داروهای رقیق کننده ی خون که بدون نسخه تهیه می شوند را حداقل یک هفته قبل از جراحی مصرف ننماید. این داروها معمولاً باعث بروز عوارضی در حین جراحی می شوند.
برخی ویتامین ها و داروهای گیاهی مانند جینسینگ، سیر، جینکوبایلوبا، گیاه سینت جان، کاوا و دیگر موارد مشابه نیز می توانند با بروز عوارضی در حین جراحی همراه باشند.
در صورت ابتلا به دیابت فرد باید در رابطه با هر تغییری در داروهای خود در طول دوره ی ناشتایی با پزشک مشورت کند. معمولاً در صبح روز جراحی داروهای خوراکی دیابت مصرف نمی شوند. در صورتی که بیمار انسولین تزریق میکند پزشک دوز کاهش یافته ی آن را پیشنهاد می دهد.
در صورت وجود آپنه خواب بیمار باید پزشک را مطلع سازد چرا که متخصص بیهوشی باید به دقت تنفس بیمار را در حین جراحی و پس از آن تحت نظر داشته باشد.1. پیش از پروسه جراحی:
پیش از آنکه بیمار تحت بیهوشی کامل قرار بگیرد متخصص بیهوشی با او صحبت می کند و ممکن است سوالاتی را از وی بپرسد مانند:
• پیشینه سلامت
• داروهای تجویزی مصرفی، داروهای بدون نسخه ی مصرفی و مکمل ها و داروهای گیاهی
• آلرژی ها
• تجربه های قبلی فرد در رابطه با بیهوشی
• این اطلاعات به متخصص بیهوشی جهت انتخاب ایمن ترین داروی بیهوشی برای بیمار کمک میکند
2. در حین پروسه بیهوشی:
متخصص بیهوشی بیمارداروهای بیهوشی را از طریق تزریق داخل وریدی به بازو وارد سیستم گردش خون بیمار می کند. گاهی نیز ممکن است داروی بیهوشی به فرم گازهای استنشاقی از طریق تنفس و به واسطه ی ماسک های بخصوصی به بیمار داده شود. برای کودکان ترجیح داده می شود که از طریق تنفس از ماسک به خواب روند.
به محض اینکه بیمار به خواب میرود، متخصص بیهوشی لوله ای را در داخل دهان و راههای هوایی جایگذاری می کند. این لوله از رسیدن اکسیژن کافی به ریه ها اطمینان حاصل می کند و از ورود خون و دیگر مایعات از جمله مایعات معده به داخل راه های هوایی و ریه جلوگیری می کند. قبل از لوله گذاری داروی شل کننده ی عضلات به بیمار داده می شود که منجر به ریلکس شدن عضلات راههای هوایی می شود.
پزشک همچنین ممکن است برای کنترل بهتر تنفس بیمار در حین جراحی از گزینه های دیگری از جمله ماسک راه هوایی لارینژل استفاده کند.
در طول زمانی که بیمار به خواب رفته است یک نفر از تیم بیهوشی به طور مداوم بیمار را تحت کنترل دارد و داروها، تنفس، دمای بدن و فشار خون بیمار را مرتب پایش میکند. هر مساله ای که در طول جراحی اتفاق بیفتد توسط تزریق دارو، مایعات و گاهی خون تصحیح می شود.
3. پس از پروسه ی جراحی:
پس از اتمام جراحی، متخصص بیهوشی داروها را معکوس می کند تا بیما ر به هوش آید و سپس بیمار به آرامی یا در اتاق جراحی و یا در اتاق ریکاوری به هوش می آید. به احتمال زیاد در ابتدا فرد احساس سستی و گیجی دارد و عوارض معمولی از جمله موارد زیر را تجربه خواهد کرد:o تهوع
o استفراغ
o خشکی دهان
o سوزش گلو
o درد عضلانی
o خارش
o لرزش
o خواب آلودگی
o خشونت صدای خفیف
ممکن است بیمار پس از به هوش آمدن عوارض دیگری از جمله درد را نیز تجربه کند. سپس تیم بیهوشی سوالاتی در رابطه با درد و دیگر عوارض بیهوشی از بیمار خواهند پرسید. عوارض نیز بیشتر به وضعیت فرد و نوع جراحی بستگی دارد. ممکن است پزشک برای کاهش درد و تهوع، پس از جراحی برای بیمار دارو تجویز کند.