کزازTetanus

عوامل خطر

عواملی که به تکثیر باکتری کزاز در بدن کمک می کنند عبارتند از:
•    عدم ایمن سازی یا ایمن سازی ناکافی (عدم واکسیناسیون به موقع) در برابر کزاز
•    نفوذپذیر بودن زخم که منجر به ورود اسپورهای باکتری به بدن می شود
•    حضور سایر باکتری های عفونی
•    بافت زخمی
•    تورم در اطراف زخم

کزاز می تواند به دنبال انواع زخم ها و جراحات ایجاد شود:
•    زخم ناشی از خالکوبی و تزریق مواد مخدر
•    زخم ناشی از گلوله
•    شکستگی ها
•    آفتاب سوختگی
•    زخم ناشی از جراحی
•    استفاده از مواد مخدر تزریقی
•    عفونت گوش
•    گزش حیوانات

عوارض

هنگامی که سم کزاز به انتهای عصب شما متصل شود، حذف آن غیرممکن است. بهبودی کامل از عفونت کزاز به رشد انتهای عصب جدید نیاز داشته و می تواند چندین ماه طول بکشد.

عوارض عفونت کزاز ممکن است شامل موارد ذیل شود:
•    شکستگی استخوان. شدت اسپاسم می تواند سبب شکستگی ستون فقرات و سایر استخوان ها شود.

•    ناتوانی. درمان کزاز به طور معمول شامل استفاده از آرامبخش های قوی به منظور کنترل اسپاسم عضلات است. عدم تحرک طولانی مدت درنتیجه استفاده از این داروها می تواند منجر به ناتوانی دائمی شود. در شیرخواران، عفونت کزاز ممکن است سبب آسیب پایدار مغز (آسیب روانی جزئی تا فلج مغزی) شود.

•    مرگ. اسپاسم ناشی از کزاز می تواند سبب مختل شدن تنفس شود. نارسایی تنفسی شایع ترین علت مرگ است. فقدان اکسیژن ممکن است سبب ایست قلبی و مرگ شود. پنومونی (ذات الریه) علت دیگر مرگ است.
 

زمان مراجعه به پزشک

اگر شما یک زخم عمیق داشته و در طی 5 سال گذشته واکسینه نشده اید یا در مورد تاریخ آخرین باری که واکسینه شده اید مطمئن نیستید، جهت انجام واکسیناسیون به پزشک مراجعه کنید. یا اگر هر گونه زخمی در بدن دارید که احتمال آلودگی آن با خاک، مدفوع حیوانات یا کود وجود دارد، و در طی 10 سال گذشته واکسینه نشده اید یا در مورد تاریخ آخرین باری که واکسینه شده اید مطمئن نیستید، جهت انجام واکسیناسیون به پزشک مراجعه کنید.

روش های تشخیصی

روش های تشخیصی:

پزشک با توجه به معاینه فیزیکی، تاریخچه پزشکی و سابقه واکسیناسیون و علائم و نشانه هایی مانند اسپاسم، سفتی و درد عضلانی، بیماری کزاز را تشخیص می دهد. تست های آزمایشگاهی به طور کلی برای تشخیص کزاز مفید نیستند.

روش های درمانی:

ازآنجاکه هیچ درمانی برای کزاز وجود ندارد، درمان شامل مراقبت از زخم، تجویز داروهایی به منظور کنترل علائم و درمان حمایتی است.

به منظور جلوگیری از رشد اسپورهای کزاز تمیز نگاه داشتن زخم ضروری است. بدین منظور باید گرد و غبار، اجسام خارجی و بافت مرده از روی زخم برداشته شوند.

عفونت کزاز غالباً نیازمند یک دوره درمانی طولانی است. از آنجاکه آرامبخش ها ممکن است سبب اختلال در تنفس شوند، ممکن است شما به طور موقت نیاز به استفاده از ونتیلاتور داشته باشید.

درمان دارویی

•    داروهای ضد توکسین (ضد سم). پزشک ممکن است برای شما داروی ضد سم کزاز تجویز کند. با این حال، این دارو تنها می تواند سمی را خنثی کند که هنوز به بافت عصبی متصل نشده است.

•    آنتی بیوتیک ها. آنتی بیوتیک معمولاً به صورت خوراکی یا تزریقی و به منظور مقابله با باکتری کزاز تجویز می شود.

•    واکسن. ابتلا به کزاز سبب مصونیت شما در برابر باکتری نمی شود. بنابراین شما نیاز به دریافت واکسن کزاز به منظور پیشگیری از ابتلا به عفونت کزاز در آینده دارید.

•    آرامبخش ها. به طور کلی پزشک به منظور کنترل اسپاسم عضلانی از آرامبخش های قوی استفاده خواهد کرد.

•    سایر داروها. داروهای دیگر مانند سولفات منیزیم و بتا-بلوکرها ممکن است به تنظیم فعالیت عضلات غیرارادی مانند ضربان قلب و تنفس شما کمک کنند. بدین منظور علاوه بر  آرامبخش ها، ممکن است از مرفین نیز استفاده شود.

اصلاح شیوه زندگی

جراحت های عمیق، گزش حیوانات یا زخم های آلوده می توانند خطر ابتلا به عفونت کزاز را افزایش دهند. درصورتیکه زخم شما عمیق و آلوده است (به خصوص اگر از وضعیت واکسیناسیون و ایمنی خود مطمئن نیستید) به پزشک مراجعه نمایید. پزشک ممکن است زخم شما را تمیز کرده، یک آنتی بیوتیک تجویز نموده و واکسیناسیون کزاز را برای شما انجام دهد. اگر شما در گذشته واکسیناسیون انجام داده اید، بدن شما باید به سرعت آنتی بادی های لازم به منظور حفاظت شما در برابر کزاز را تولید کند.

اگر جراحت خفیفی دارید، موارد ذیل می تواند به حفاظت شما در برابر کزاز کمک کند:
•    کنترل خونریزی. اگر زخم شما خونریزی دارد، فشار مستقیمی بر روی آن وارد کنید تا خونریزی کنترل شود.

•    زخم خود را تمیز نگاه دارید. پس از توقف خونریزی، زخم خود را با آب تمیز (یا در صورت در دسترس بودن محلول نمکی) شستشو دهید. ناحیه اطراف زخم را با استفاده از صابون تمیز کنید.

•    از آنتی بیوتیک استفاده کنید. پس از تمیز کردن زخم، لایه نازکی از کرم یا پماد آنتی بیوتیک را بر روی زخم قرار دهید. این آنتی بیوتیک ها سبب التیام سریع تر زخم نمی شوند اما سبب کاهش رشد باکتری و عفونت شده و ممکن است به بهبود بهتر زخم کمک کنند. محتویات خاص برخی پمادها ممکن است در برخی افراد سبب بروز بثورات شود. در این صورت استفاده از پماد را متوقف سازید.

•    زخم را بپوشانید. قرار گرفتن در معرض هوا ممکن است سبب تسریع بهبود زخم شود، اما پوشاندن زخم می تواند به تمیز ماندن زخم و حفاظت آن در برابر باکتری های مضر کمک کند.

•    پانسمان را تعویض کنید. تعویض پانسمان حداقل یکبار در روز یا به محض اینکه پانسمان مرطوب یا کثیف شد به پیشگیری از عفونت کمک می کند. اگر به چسب موجود در پانسمان ها حساسیت دارید، از پانسمان های بدون چسب یا گاز استریل استفاده کنید.
 

پیشگیری

شما می توانید به آسانی و به وسیله ایمن سازی در برابر سم از کزاز پیشگیری نمایید. تقریباً تمام موارد کزاز در افرادی که هرگز واکسیناسیون انجام نداده اند یا کسانی که طی 10 سال گذشته واکسن دریافت نکرده اند، رخ می دهد.

واکسن کزاز معمولاً برای کودکان و به عنوان بخشی از واکسن دیفتری، کزاز و سیاه سرفه (DTap) استفاده می شود. این واکسن افراد را در برابر 3 بیماری محافظت می کند: عفونت گلو و عفونت تنفسی (دیفتری)، سیاه سرفه و کزاز.

واکسن DTap  به طول معمول در بازو یا ران کودکان در سنین زیر تزریق می شود:
•    2 ماهگی
•    4 ماهگی
•    6 ماهگی
•    18-15 ماهگی
•    6-4 سالگی

در سال 2005، یک واکسن کزاز، دیفتری و سیاه سرفه (Tdap) برای استفاده در نوجوانان و بالغین کمتر از 65 سال به منظور اطمینان از ایمنی در برابر سیاه سرفه تائید شد.

توصیه می شود که نوجوانان در سنین 12-11 سالگی واکسن Tdap و سپس 10 سال بعد از آن واکسن  Td (کزاز و دیفتری) دریافت نمایند.

اگر شما به سایر کشورها مسافرت می کنید، واکسیناسیون خود را به طور منظم انجام دهید زیرا کزاز ممکن است در مکانی که شما قصد سفر به آنجا را دارید (به خصوص در کشورهای در حال توسعه) شایع تر باشد. اگر شما زخم عمیق یا آلوده ای دارید و از زمان دریافت آخرین واکسن بیش از 5 سال گذشته است، مجدداً ایمن سازی در برابر کزاز را انجام دهید.

اگر در دوران کودکی واکسن کزاز دریافت نکرده اید، برای دریافت واکسن به پزشک مراجعه کنید.