لک و پیس (ویتیلیگو)Vitiligo

عوارض

مبتلایان به لک و پیس ممکن است در معرض خطر این موارد باشند:
•    تشویش های اجتماعی یا روانی
•    آفتاب سوختگی یا سرطان پوست
•    مشکلات چشمی، مثل التهاب عنبیه
•    ریزش مو
•    عوارض جانبی ناشی از درمان ها، مثل خشکی و خارش پوست
 

زمان مراجعه به پزشک

اگر بخش هایی از پوست، مو یا چشم ها رنگ خود را از دست داد، حتماً به پزشک مراجعه نمایید. لک و پیس هیچ درمانی ندارد. اما درمان می تواند به توقف یا آهسته شدن روند از دست رفتن رنگدانه ها و برگشت رنگ به پوست کمک کند.

روش های تشخیصی

روش های تشخیصی:

سابقه بیماری و معاینات

اگر پزشک به وجود لک و پیس در شما مشکوک شود، درباره سابقه پزشکی شما سؤال کرده و با معاینه شما سعی می کند سایر علل ممکن از جمله درماتیت یا پسوریازیس را رد کند. وی از لامپ های ویژه ای برای درخشش نور فرابنفش روی پوست استفاده می کند تا ابتلا به لک و پیس را در شما بررسی کند.

بیوپسی پوست و آزمایش خون

علاوه بر بررسی تاریخچه خانوادگی و شخصی و بررسی نوع پوست، احتمالاً پزشک:
•    نمونه کوچکی از بافت پوست آسیب دیده را برمی دارد (بیوپسی).
•    برای تست های آزمایشگاهی از شما نمونه خون می گیرد.

سایر تست ها

احتمالاً پزشک ارجاع به متخصص چشم (اُفتالمولوژیست) را توصیه می کند تا التهاب چشم ها را معاینه کند. همچنین پزشک پیشنهاد می کند به متخصص شنوایی (اُدیولوژیست) مراجعه نمایید تا تحت بررسی های شنوایی قرار بگیرید چرا که مبتلایان به لک و پیس در معرض خطر از دست دادن شنوایی هستند.

روش های درمانی:

درمان های بسیاری برای کمک به بازگردانی رنگ پوست وجود دارد. نتایج متغیر و غیرقابل پیش بینی است. برخی درمان ها عوارض جانبی جدی دارند. لذا ممکن است پزشک پیشنهاد کند که ابتدا با استفاده از محصولات پوششی، گریم و کرم ها ظاهر پوست را بهتر کنید.

اگر شما و پزشک تصمیم گرفتید که این شرایط را با دارو یا غیره درمان کنید، باید توجه کنید ممکن است این پروسه چند ماه بطول بیانجامد تا بتوان در مورد اثربخشی آن قضاوت کرد. باید بیش از یک رویکرد را امتحان کنید تا بهترین درمان را برای خود بیابید.

جراحی

جراحی می تواند برای افرادی که نوردرمانی و دارو بر آنها اثری نداشته، مورد استفاده قرار گیرد. همچنین جراحی می تواند همراه با سایر درمان ها نیز استفاده شود. هدف این تکنیک ها یکسان سازی پوست با بازگرداندن رنگ است:

•    پیوند پوست. در این روند پزشک تمام بخش های سالم و پیگمانته را برداشته و آنها را به نواحی بی رنگ متصل می کند. گاهی این روش زمانی استفاده می شود که فرد در نواحی کوچکی پیسی داشته باشد. خطرات احتمالی شامل عفونت، جای زخم، ظاهر قلوه سنگ در پوست، لکه های رنگی و ناتوانی در بازگشت رنگ به این نواحی است.

•    پیوند تاول. در این روش، پزشک با استفاده از ساکشن تاول هایی بر روی پوست پیگمانته ایجاد می کند. سپس بالای تاول ها برداشته شده و به نواحی بی رنگ پیوند زده می شود. خطرات احتمالی عبارتست از جای زخم، ظاهر قلوه سنگی پوست و ناتوانی در بازگشت رنگ به این نواحی. خطر ماندن جای زخم در این روش نسبت به سایر روش های پیوند کمتر است.

•    تاتو (میکروپیگماتاسیون). در این تکنیک پزشک از ابزار ویژه جراحی برای کاشت رنگدانه در پوست استفاده می کند. این روش در نواحی اطراف لب ها، به ویژه در افرادی که پوست تیره تری دارند، بیشترین تأثیر را دارد. ایرادات این روش عبارتست از سختی در همسان سازی رنگ پوست، کمرنگ شدن تاتو و ناتوانی در رنگ گیری. 

درمان دارویی

هیچ دارویی نمی تواند پروسه لک و پیس – فقدان سلول های پیگمانته (ملانوسیت ها) - را متوقف کند. اما برخی داروها به تنهایی و یا در ترکیب با نور درمانی می تواند ظاهر پوست را بهتر کند.

•    کرم هایی که التهاب را کنترل می کنند. کورتیکواستروئیدهای موضعی می توانند به برگشت رنگ به پوست کمک کنند، به ویژه اگر در ابتدای ابتلا به بیماری استفاده از آنها را آغاز نمایید. ممکن است تا چندین ماه تغییری در پوست خود مشاهده نکنید. این نوع از کرم ها مؤثر بوده و استفاده از آنها آسان است. اما ممکن است عوارض جانبی از جمله نازک شدن پوست یا ایجاد ظاهر رگه مانند روی پوست داشته باشد. انواع خفیف تر داروها برای کودکان و افرادی که سطح وسیعی از پوست آنها درگیر شده است، تجویز می شود.

•    نوعی از ویتامین D. کلسیپوترین موضعی نوعی کرم است که می تواند همراه با کورتیکواستروئیدها یا نور فرابنفش استفاده شود. عوارض جانبی آن خشکی پوست، راش های پوستی و خارش است.

•    داروهایی که بر سیستم ایمنی اثر می گذارند. روغن هایی که حاوی تاکرولیموس یا پایمکرولیموس هستند برای افرادی که نواحی کوچکی از پوست شان به ویژه روی صورت و گردن دِپیگمانته شده استفاده می شوند. این درمان می تواند عوارض جانبی کمتری نسبت به کورتیکواستروئیدها داشته باشد و همراه با نور فرابنفش B مورد استفاده قرار گیرد. سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) درباره ارتباط احتمالی  این داروها با لنفوما و سرطان پوست هشدار داده است.

•    ترکیب دارودرمانی و نوردرمانی. در این درمان دارویی بنام پسورالن همراه با نور درمانی (فوتوکموتراپی) برای برگشت رنگ به لکه های روشن استفاده می شود. پس از اینکه حدود یک ماه از پسورالن در نواحی آسیب دیده استفاده کردید، با نور فرابنفش A یا B مواجهه می یابید. از آنجایی که دارو پوست را نسبت به نور حساس تر می کند، رنگ پوست متمایل به صورتی می گردد. هم زمان که پوست رو به التیام است، رنگ پوست به حالت طبیعی تغییر می یابد. ممکن است لازم باشد درمان را سه مرتبه در هفته به مدت 12-6 ماه تکرار نمایید.

عوارض جانبی ممکن عبارتست از: آفتاب سوختگی شدید، تاول زدن، خارش، تیره شدن زیاد پوست، افزایش خطر کاتاراکت (آب مروارید) و سرطان پوست.

اگر یک یا دو روز پس از هر بار درمان از ضد آفتاب استفاده کنید، عینک آفتابی زده و از مواجهه مستقیم با نور خورشید پرهیز نمایید به بهبودی شما کمک می کند. پسورالن خوراکی با اشعه فرابنفش A در کودکان زیر 12 سال توصیه نمی شود.

•    نور درمانی. این درمان از نور فرابنفش B با باند باریک استفاده می کند. ممکن است تا سه بار در هفته در مطب پزشک درمان شوید. برخلاف فوتوکموتراپی، این کار نیازمند پسورالن نیست که پروسه را تسهیل بخشد. بهترین نتایج در صورت، بالاتنه و دست و پاها به دست می آید.

•    لیزر درمانی. این روند توسط لیزر اکسمر سبب برگشت رنگ به لکه ها می شود که از نور فرابنفش با طول موج خاصی استفاده می کند. این روش می تواند برای نواحی کوچکی مورد استفاده قرار گیرد و معمولاً در ترکیب با دارو بکار گرفته می شود. عوارض جانبی می تواند شامل قرمزی و تاول شود.

•    برداشت رنگ های باقیمانده (دِپیگمانتاسیون). این درمان در زمانی که بیماری گسترش یافته و سایر درمان ها بی اثرند می تواند گزینه مناسبی باشد. دارو درمانی همراه با مونوبنزون برای نواحی تحت تأثیر قرار نگرفته استفاده می شود. به تدریج پوست روشن شده تا با نواحی رنگ پریده یکسان شود. این درمان 2 بار در روز به مدت 9 ماه یا بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد. لازم است از تماس پوست با پوست با سایر افراد به مدت حداقل 2 ساعت پس از استعمال دارو بپرهیزید تا به آنها سرایت نگردد.

عوارض جانبی عبارتست از قرمزی، تورم، خارش و تیرگی پوست. دِپیگمانتاسیون دائمی بوده و فرد همواره به شدت حساس به نور خواهد بود.

اصلاح شیوه زندگی

تکنیک های خودمراقبتی زیر می تواند به شما در مراقبت از پوست و بهبود ظاهرتان کمک کند:

•    از پوست خود در مقابل نور خورشید و منابع مصنوعی نور فرابنفش محافظت نمایید. اگر مبتلا به لک و پیس هستید، به ویژه اگر رنگ پوست روشنی دارید، از کرم های ضد آفتاب مقاوم به رطوبت با حداقل SPF 30 استفاده نمایید. کرم ضد آفتاب را به مقدار زیاد استفاده کرده و هر دو ساعت تمدید نمایید و در زمان شنا یا تعریق در فواصل کوتاه تری تکرار نمایید. همچنین می توانید به دنبال سایه بوده یا از کلاه استفاده کنید.

محافظت از پوست در برابر نور خورشید از آفتاب سوختگی و آسیب بلند مدت پیشگیری می کند. آفتاب سوختگی شدید می تواند شرایط شما را تشدید نماید. کرم های ضد آفتاب میزان برنزه شدن را به حداقل رسانده که تفاوت بین پوست طبیعی و لکه های پیسی را کمتر می کند.

•    پوست آسیب دیده را بپوشانید. مواد پوشش دهنده می تواند ظاهر پوست را بهتر کرده و به شما کمک کند احساس بهتری از خودتان داشته باشید، به ویژه اگر لکه های پیسی روی پوست در معرض دید باشد. ممکن است لازم باشد، چند نوع از کرم های گریم را امتحان کنید تا بهترین نوعی را که در ترکیب با پوست شما تون رنگی مناسبی ایجاد می کند را بیابید. رنگ محصولات برنزه کننده شسته نمی شود اما به تدریج پس از چند روز کمرنگ می شود. اگر از برنزه کننده استفاده می کنید، نوعی را انتخاب نمایید که "دی هیدروکسی استون" داشته باشد و توسط سازمان غذا و دارو (FDA) تأیید شده باشد.

•    تاتو  نکنید. از تاتو غیرمرتبط با لک و پیس بپرهیزید. آسیب به پوست مثلاً آسیب های ناشی از تاتو می تواند منجر به ایجاد لکه های جدید شود که طی دو هفته ظاهر می گردد.

درمان جایگزین

درمان های جایگزین:

مطالعات محدودی نشان می دهند که گیاه دارویی جینکو بیلوبا می تواند رنگ پوست را در افرادی که لک و پیس با گستره کمی دارند، برگرداند. سایر مطالعات نشان می دهند که اسید فولیک و ویتامین B12 به همراه نور خورشید می تواند رنگ پوست برخی افراد را به حالت اول برگرداند.

برای درمان های بدون تجویز پزشک حتماً با پزشک خود مشورت کرده و پیش از امتحان کردن درمان های جایگزین اطمینان حاصل نمایید که با سایر درمان های شما تداخل نداشته باشد.

حمایت و پشتیبانی:

ممکن است فرد بخاطر تغییرات ظاهری خود احساس استرس، خجالت، ناراحتی، شرمندگی و حتی نابودی داشته باشد. ممکن است احساس کند که این شرایط توانایی انجام فعالیت های روزانه وی را کاهش داده، به ویژه اگر لک و پیس گسترده بوده و یا بر نواحی مشخصی از بدن مثل صورت، دست ها، بازوها و پاها اثر گذاشته باشد. این نکات می تواند به شما در مقابله با لک و پیس کمک کند:

•    به دنبال روابط مناسب باشید. پزشکی را بیابید که در این زمینه اطلاعات بسیاری دارد. درماتولوژیست پزشکی متخصص در زمینه مراقبت های پوست است.

•    در این زمینه مطالب زیادی بیاموزید. هرچه می توانید درباه لک و پیس و درمان آن بیاموزید تا به شما در تصمیم گیری در خصوص گام هایی که برمی دارید کمک کند.

•    احساسات خود را بیان کنید. به پزشک خود اجازه دهید در جریان ناراحتی های شما باشد. اگر لازم باشد شما را به مراقب سلامت روان ارجاع خواهد داد که در زمینه کمک به افراد مبتلا به افسردگی متخصص است.

•    با دیگران صحبت کنید. در مورد گروه های حمایتی منطقه خود از پزشک بپرسید.

•    به شخصی که دوستش دارید اعتماد کنید. به دنبال یک شخص حامی از دوستان یا اعضای خانواده باشید.