اختلال پرخوری افراطیBinge eating disorder
تعریف بیماری
اختلال پرخوری افراطی یک اختلال جدی مربوط به غذا خوردن است، که در آن شما، خیلی از اوقات به طور غیرعادی و فوقالعاده، مقدار زیادی مواد غذایی، مصرف میکنید. تقریباً برای هر فردی پیش میآید که در بعضی مواقع، مثلاً در روزهای تعطیل، در خوردن زیادهروی کند، اما در مورد بعضی از افراد، افراط در غذا خوردن، مصادف است با اختلال پرخوری افراطی، که تبدیل به امری عادی و همیشگی برای فرد میشود، که معمولًا نیز در خفا انجام میگردد.
وقتی شما مبتلا به این اختلال هستید، ممکن است عمیقاً از این پرخوری و با حرص و ولع غذا خوردن، احساس خجالتی و شرمساری نموده و به خود قول دهید که آن را متوقف کنید. اما چنان احساس اجبار میکنید که نمیتوانید در مقابل میل و انگیزه خود مقاومت کنید و همچنان به خوردن با حرص و ولع ادامه میدهید. در صورت ابتلاء به این عارضه، درمان میتواند کمککننده باشد.
نشانه ها
در صورت ابتلاء به اختلال پرخوری افراطی، ممکن است هیچ علامت و نشانه جسمانی و فیزیکی مشخص و آشکاری نداشته باشید. این امکان وجود دارد که چاق بوده یا دچار اضافه وزن باشید، و یا اینکه ممکن است وزن طبیعی و نرمال داشته باشید. هرچند ممکن است تعداد زیادی علائم و نشانههای رفتاری و احساسی شامل موارد زیر داشته باشید:
- به طور غیرعادی مقدار زیادی مواد غذایی مصرف میکنید.
- حتی وقتی که سیر هستید و یا احساس گرسنگی نمیکنید، به غذا خوردن ادامه میدهید.
- در طول دورههای پرخوری، تند و بهسرعت غذا میخورید.
- غذا خوردن را تا جایی ادامه میدهید که به طور ناخوشایندی احساس سیری و پری میکنید.
- بیشتر اوقات به صورت انفرادی و تنها غذا میخورید.
- این احساس را دارید که رفتارهای تغذیهای شما، خارج از کنترلتان است.
- احساس افسردگی، تنفر، خجالت و شرمساری، گناه، یا ناراحتی و آشفتگی در مورد غذا خوردن خود دارید.
- تجربه افسردگی، نگرانی و اضطراب دارید.
- احساس تنهایی کردن، و مشکل در بیان احساسات خود با دیگران دارید.
- رژیمهای غذایی مکرر را تجربه کردهاید، که شاید اصلاً با کاهش وزن نیز همراه نبوده باشد.
- لاغر و چاق شدنهای مکرر برای شما رخ داده، که پدیده یویو نیز نامیده میشود.
بعد از یک دوره پرخوری، این امکان وجود دارد که شما سعی بر گرفتن رژیم غذایی و یا خوردن وعدهای غذایی بهطور طبیعی داشته باشید، اما همین محدودیت در غذاخوردن، ممکن است درحقیقت منجر به غذاخوردن بیشتر و حرص و ولع بیشتر گردد، که درنهایت موجب ایجاد یک سیکل و چرخه معیوب میشود.
علل
علل و عوامل بروز اختلال پرخوری افراطی، ناشناخته است. اما سابقه خانوادگی، عوامل بیولوژیکی، رژیمهای غذایی طولانی مدت و مسایل روانی و روانشناختی احتمال خطر ابتلاء را افزایش میدهند.
عوامل خطر
عواملی که احتمال خطر ابتلاء به اختلال پرخوری افراطی را افزایش میدهد شامل موارد زیر است:
- سابقه خانوادگی و عوامل بیولوژیکی: اگر والدین یا خواهر و برادر شما مبتلا به اختلالات مربوط به غذاخوردن هستند یا بودهاند، احتمال بیشتری جهت ابتلاء به این اختلالات تغذیهای برای شما وجود دارد. بعضی از افراد مبتلا به اختلال پرخوری افراطی، ژنهایی را که آنها را جهت ابتلاء به این اختلال مستعدتر میسازد، به ارث میبرند و یا ممکن است مواد شیمیایی موجود در مغز آنها تغییراتی کرده باشد.
- مسایل روانشناختی: بیشتر افراد مبتلا به اختلال پرخوری افراطی، دچار اضافه وزن هستند، و به شدت مراقب وضعیت ظاهری خود هستند، و درمورد آن احساس بدی دارند. وقتی شما مبتلا به اختلال پرخوری افراطی هستید، ممکن است که بدون اراده عمل کنید و حس کنید که نمیتوانید رفتار خود را تحت کنترل داشته باشید. این امکان هست که سابقه افسردگی، مصرف مواد مخدر و یا سوءاستفاده از مواد را داشته باشید، و یا اینکه در فائق آمدن بر استرس، نگرانی، خشم، ناراحتی، و خستگی، مشکل داشته باشید.
- رژیم گرفتن: بسیاری از افراد مبتلا به اختلال پرخوری افراطی، سابقه گرفتن انواع رژیمها را دارند. سابقه رژیم گرفتن خیلی از آنها به زمان خیلی قبل، مثلاً به دوران کودکی بازمیگردد. این امکان وجود دارد که رژیم گرفتن میل و انگیزه خوردن با حرص و ولع زیاد و زیادهخوری را شعلهور نماید، بهخصوص اگر اعتماد بهنفس پایینی داشته باشید و یا نشانههای افسردگی در شما دیده شود.
- سن: گرچه افراد در هر سنی، میتوانند به این اختلال دچار شوند، اما اغلب این اختلال در اواخر سن نوجوانی و یا نزدیک 20 سالگی شروع میشود.
عوارض
این امکان وجود دارد مشکلات جسمانی و روانی در ارتباط با اختلال پرخوری افراطی در شما ایجاد شود. بعضی از این عوارض ناشی از اضافه وزنی است که به علت خوردن بیش از حد و مکرر میباشد. سایر عوارض هم ممکن است به علت عادات ناسالم پدیده یویو، اینکه در زمانی مقدار زیادی غذا خورده شود و به دنبال آن، رژیمهای سخت و شدید گرفته شود، رخ دهد. علاوه بر این، مواد غذایی مصرف شده در طول مدتی که زیادهخوری و پرخوری افراطی رخ میدهد، اغلب غنی از چربی است و از لحاظ محتوای پروتئینی و سایر مواد مغذی، پایین است که میتواند منجر به بروز مشکلات مربوط به سلامتی شود.
عوارضی که ممکن است در ارتباط با اختلال پرخوری افراطی به وجود آید و یا با آن در ارتباط باشد، شامل موارد زیر است:
- افسردگی
- افکار وابسته به خودکشی
- بیخوابی
- چاقی
- فشارخون بالا
- دیابت نوع 2
- کلسترول بالا
- بیماری کیسه صفرا و سایر مشکلات گوارشی
- بیماری قلبی
- بعضی از انواع سرطان
- درد مفاصل
- درد ماهیچه
- سردرد
- مشکلات وابسته به عادات ماهانه
زمان مراجعه به پزشک
اگر متوجه هرگونه علامت یا نشانه اختلال پرخوری افراطی در خود شدید، هرچه سریعتر به دنبال راه چاره و کمک پزشکی باشید. معمولاً این اختلال به خودی خود بهتر نمیشود و در صورتیکه درمان نگردد، این امکان هست که روز به روز بدتر نیز شود. با پزشک و یا روانپزشک، در مورد نشانههای پرخوری و احساسات خود، صحبت کنید.
اگر نسبت به درمان تمایلی ندارید، با فردی که مورد اطمینان شماست، در مورد آنچه که برسرتان آمده، و مشکل خود صحبت کنید. یک دوست، یا فردی که مورد علاقه شماست، معلم و یا یک راهنمای مذهبی، میتواند به شما کمک نماید تا اولین قدمها را جهت درمان موفقیتآمیز این اختلال بردارید.
فردی که مبتلا به اختلال پرخوری افراطی است، میتواند آنچنان در پنهان کردن رفتار خود مهارت پیدا کند، که امر شناسایی مشکل خود از جانب دیگران را برای آنها دشوار سازد. اگر شما به فردی علاقه دارید که فکر میکنید علائم و نشانههای اختلال پرخوری افراطی را از خود نشان میدهد، یک بحث و گفتگوی صریح، صمیمانه و صادقانه در مورد نگرانیهای خود داشته باشید. شما میتوانید دلگرمی و حمایت خود را ارائه دهید و به فرد مورد علاقه خود کمک نمایید تا یک پزشک واجدشرایط و یا روانپزشک پیدا کند و ترتیب قرار ملاقاتی را با او بدهد. میتوانید حتی پیشنهاد همراهی با او را هم بدهید.
روش های تشخیصی
روش های تشخیصی:
اختلال پرخوری افراطی، مشابه دیگر اختلال مربوط به غذا خوردن، بولیمیا میباشد. هرچند افراد مبتلا به اختلال پرخوری افراطی، با استفراغ از روی عمد و یا انجام عمل تنقیه، خود را از شر کالریهای اضافی دریافتی خلاص نمیکنند. به همین دلیل است که بیشتر افراد مبتلا به اختلال پرخوری افراطی، اغلب دچار اضافه وزن هستند.
برای تشخیص مورد اختلال مربوط به غذا خوردن، ممکن است پزشک شما موارد زیر را توصیه نماید:
- انجام معاینه بدنی
- انجام آزمایشات خون و ادرار
- ارزیابی روانشناختی، شامل بحث و گفتگو در مورد عادات تغذیهای شما
ممکن است پزشک از شما بخواهد که برای بررسی پیآمدهای احتمالی مربوط به سلامتی این اختلال، مثل مشکلات قلبی یا بیماری کیسه صفرا، آزمایشات دیگری را نیز انجام دهید.
معیارهای تشخیص
پزشک شما تصمیم خواهد گرفت که آیا شما مبتلا به اختلال غذا خوردن هستید یا خیر. برای اینکه اختلال پرخوری در شما تشخیص داده شود، شرایط شما باید با یکسری معیارهایی که در دستورالعمل تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM) نوشته شده است، و توسط انجمن روانپزشکی آمریکا انتشار یافته، مطابقت داشته باشد:- دورههای عودکننده و برگشتکننده پرخوری، شامل خوردن غیرعادی مقدار زیادی مواد غذایی و احساس عدم کنترل برروی غذاخوردن خود.
- پرخوری افراطی و هلههوله خوری که حداقل با سه مورد از موارد زیر در ارتباط است: با سرعت غذا خوردن؛ غذاخوردن تا جاییکه احساس ناخوشایندی از سیری و پربودن به شما دست دهد؛ خوردن مقادیر زیادی از مواد غذایی وقتی گرسنه نیستید؛ تنها غذا خوردن بدون خجالت از دیگران؛ یا احساس تنفر، افسردگی و یا گناه داشتن بعد از غذا خوردن.
- نگرانی در مورد پرخوری خود و اهمیت به این موضوع
- پرخوری افراطی، حداقل دو بار در هفته حداقل به مدت شش ماه
- پرخوری افراطی که با پاکسازی، مثل استفراغ از روی عمد همراه نیست.
روش های درمانی:
اهداف درمانی اختلال پرخوری افراطی، کاهش پرخوری بیش از حد و هلههوله خوری جهت بهبود خلق وخو از لحاظ احساسی و در صورت نیاز، کاهش وزن میباشد. از آنجائیکه پرخوری افراطی، با خجالت و شرمندگی، تصویر ذهنی پایین، احساس تنفر از خود، و سایر احساسات منفیِ، کاملا گره خورده است،هدف درمان باید، این موارد بهعلاوه سایر مسایل روحی و روانی باشد. با کمک گرفتن جهت درمان اختلال پرخوری افراطی، شما یاد میگیرید که چگونه وزن کم کنید و از این بیماری دور شوید.
رواندرمانی:
رواندرمانی، چه به صورت جلسات فردی و چه به صورت جلسات گروهی، میتواند به شما کمک کند تا یاد بگیرید که چگونه عادات ناسالم خود را با عادات سالم عوض کنید، و دورههای پرخوری افراطی را کاهش دهید. مثالهایی از رواندرمانی شامل موارد زیر است:- درمان رفتاری شناختی (CBT): ممکن است به شما کمک کند تا بتوانید بهتر از عهده مسائلی که میتواند دورههای پرخوری افراطی را در شما شعلهور کند، برآیید، مسائلی مانند احساس منفی در مورد بدن خود و یا حالت افسردگی. همچنین میتواند حس بهتری جهت کنترل و نظارت بر رفتار خود و الگوهای تغذیهای، به شما بدهد. اگر شما دچار اضافه وزن باشید، این امکان وجود دارد که به مشاوره جهت کاهش وزن علاوه بر CBT نیاز داشته باشید.
- رواندرمانی میانفردی: رواندرمانی میان فردی بر روابط رایج و شایع با سایر افراد، متمرکز است. هدف، بهبود مهارتهای میانفردی شما است، اینکه چگونه با سایرین، شامل اعضاءخانواده،دوستان و همکاران خود ارتباط برقرار کنید. ممکن است این روش به کاهش اختلال پرخوری افراطی که به واسطه ارتباطات ضعیف و مهارتهای ارتباطی ناسالم، بهوجود میآید، کمک کند.
- درمان رفتار منطقی: این شکل از درمان میتواند به شما کمک کند تا مهارتهای رفتاری لازم جهت کمک به تحمل فشارهای روانی (استرسها)، تنظیم و تعدیل احساسات خود و بهبود ارتباطتان با سایرین، را فرا بگیرید، که تمامی این موارد میتوانند میل به پرخوری افراطی را در شما کاهش دهند.
درمان دارویی
هیچ داروی بهخصوصی جهت درمان اختلال پرخوری افراطی، ساخته نشده است. اما این امکان وجود دارد که استفاده از بعضی ازانواع داروها، به خصوص وقتی که با رواندرمانی همراه باشند، به کاهش علائم و نشانههای این اختلال کمک نماید. نمونههایی از آن شامل موارد زیر است:
- ضدافسردگیها: داروهای ضدافسردگی، از جمله بازدارندههای انتخابی سروتونین (SSRIs)، و ضدافسردگیهای سهحلقهای (TCAs)، میتوانند مفید و سودمند باشند. این که چگونه این داروها میتوانند پرخوری افراطی و هلههولهخوری را کاهش دهند، مشخص نیست، اما نقش آنها ممکن است در ارتباط با تاثیری باشد که بر روی مواد شیمیایی مغزی، که در ارتباط با خلق و خو است، میگذارند.
- داروهای ضدتشنج (توپاماکس): توپیراماتها معمولاً برای کنترل بیماری صرع به کار میروند، اما دریافتهاند که جهت کاهش دورههای پرخوری در اختلال پرخوری افراطی نیز میتوانند موثر باشند. هرچند بهطور بالقوه، میتوانند موجب بروز عوارض جانبی جدی گردند، بنابراین در مورد خطرات احتمالی مصرف آنها، با پزشک خود صحبت نمایید.
اصلاح شیوه زندگی
مشخصاً، درمان اختلال پرخوری افراطی، توسط خود شما موثر نیست. اما شما در کنار کمک حرفهای و تخصصی، میتوانید این اقدامات خود مراقبتی را جهت تقویت و تحکیم برنامه درمانی خود به کار ببرید:
- به درمان خود پایبند باشید. از جلسات درمانی خود فرار نکنید. اگر یک برنامه غذایی دارید، به بهترین نحو ممکن به آن پایبند بوده، و نگذارید عقبنشینی از آن، تلاشهای همهجانبه شما را از بین ببرد.
- از گرفتن رژیم اجتناب کنید. گرفتن رژیم غذایی میتواند موجب تحریک و بهوجودآمدن بیشتر دورههای پرخوری و ایجاد یک سیکل معیوب گردد که شکستن آن سخت و دشوار است. با پزشک خود درمورد روشهای مدیریت مناسب وزن برای خود صحبت کنید. رژیم نگیرید، مگر اینکه برای درمان اختلال تغذیهای شما و تحت نظارت پزشکتان توصیه شده باشد.
- صبحانه بخورید. بسیاری از افراد مبتلا به اختلال پرخوری افراطی، از وعده صبحانه فرار میکنند . اما اگر شما وعده صبحانه را مصرف کنید، این احتمال وجود دارد که به خوردن مواد غذایی حاوی کالری بیشتر در سایر وعدههای غذایی در طول روز، کمتر تمایل داشته باشید.
- مواد غذایی را ذخیره و انبار نکنید. در خانه خود مواد غذایی کمتری نسبت به آنچه که معمولاً انجام میدهید، نگهداری کنید. ممکن است این امر موجب گردد تا مجبور باشید برای تهیه مواد غذایی، بیشتر به سوپرهای مواد غذایی بروید، اما در عین حال شما را از وسوسه دسترسی به مواد غذایی و پرخوری به دنبال آن، دور نگاه میدارد.
- مواد مغذی مناسب را انتخاب کرده، دریافت نمایید. اینکه شما در اختلال پرخوری افراطی، مواد غذایی زیادی مصرف میکنید، بدین معنی نیست که شما از انواع مواد غذایی که مواد مغذی ضروری بدن شما را تامین مینماید، استفاده میکنید. با پزشک خود در مورد استفاده از انواع مکملهای ویتامینی و املاح، صحبت نمایید.
- ارتباط خود با دیگران را حفظ نمایید. خود را از توجه و حمایت افراد خانواده و دوستانی که میخواهند شما را سلامت و سرحال ببینند، جدا نکنید. بدانید که آنها از صمیم قلب بهترینها را برای شما میخواهند.
- فعال باشید. از اعضاء تیم سلامتی خود بپرسید که چه نوع فعالیت بدنی مناسب شما است، خصوصاً اگر دچار مشکلات قلبی ناشی از اضافه وزن هستید.
زندگی کردن با اختلالی که مرتبط با غذا خوردن است، بسیار سخت و دشوار میباشد، چراکه شما باید بهطور روزانه با غذای خود درگیر باشید و بهآن رسیدگی نمایید. در اینجا نکاتی برای کمک به شما جهت غلبه بر این اختلال بیان میشود:
- بر خود آسان بگیرید. خود را مورد انتقاد و نکوهش قرار ندهید، در خود عیبجویی نکنید.
- موقعیتهایی را که ممکن است محرک رفتارهای مخرب پرخوری افراطی باشد را شناسایی کنید، در این صورت میتوانید یک برنامه عملی جهت مقابله با آنها را ترتیب دهید.
- به دنبال مدلها و الگوهایی با نقش مثبت و سازنده باشید، که میتوانند در بالا بردن اعتماد به نفستان کمک کنند، حتی اگر پیدا کردن آنها آسان نباشد. به خود یادآوری کنید که مدلهای بسیار لاغر و یا هنرپیشههایی که عکسشان روی جلد مجلات زنان میباشد، به طور واقعبینانه، اغلب بدنهای سالمی ندارند.
- سعی کنید تا یک فرد قابل اطمینان پیدا کنید، فردی که بتوانید با او در مورد آنچه که پیش آمده، صحبت نمایید. با کمک هم، این احتمال وجود دارد که شما بتوانید موارد مربوط به گزینههای درمانی را نیز مطرح نمایید.
- سعی کنید تا فردی را به عنوان شریک خود، در جدال با اختلال پرخوری پیدا کنید، فردی که میتوانید به عنوان تکیهگاه و جهت کسب حمایت و پشتیبانی با او تماس بگیرید به جای آنکه به پرخوری افراطی مشغول شوید.
- راههای سالمی را در زندگی خود برای زیستن و تغذیه پیدا کنید، حتی با انجام کارهایی که تنها برای سرگرمی و یا تمدد اعصابتان به کار میرود، مثل یوگا، مدیتیشن و یا یک پیادهروی ساده.
- در مورد احساسات و رفتارهای خود گزارش روزانهای تهیه نموده و آن را یادداشت نمایید، اینگونه میتوانید از احساسات و عملکرد خود، بیشترآگاهی یابید و اینکه آنها چگونه با یکدیگر در ارتباط میباشند.
درمان جایگزین
درمان های جایگزین:
پارهای از درمانهای جایگزین و تکمیلی، مانند موارد زیر، ممکن است در دستیابی به اهدافی که توسط اعضاء گروه مراقبین سلامتی شما در نظر گرفته شده، مفید و سودمند باشد:
- ماساژ و لمسدرمانی، ممکن است در کاهش اضطراب و نگرانی که اغلب با اختلالات مربوط به غذا خوردن همراه است، نقش کمک کنندهای داشته باشد.
- درمانهای ذهنی- جسمی، مثل مدیتیشن، یوگا، بیوفیدبک و هیپنوتیزم (خواب در اثر تلقین)، ممکن است آن حس توجه و آگاهی را فراهم کند که بتواند هوشیاری بدن را نسبت به حالات خوردن و احساس سیری افزایش دهد، و نیز حس سرزندگی و تمدد اعصاب را ارتقاء بخشد.
- طب سوزنی، گرچه هنوز اثبات نگردیده، ولی نویدهایی را در ارتباط با درمان اضطراب، نگرانی و افسردگی میدهد.
پیشگیری
گرچه راه مطمئنی جهت پیشگیری از اختلال پرخوری افراطی وجود ندارد، اما اگر شما علائم و نشانههای این اختلال را در خود مشاهده کردید، به دنبال راه چاره و کمک تخصصی و حرفهای باشید. پزشک و یا سایر اعضاء گروه سلامتی، میتوانند به شما توصیه کنند که برای درخواست کمک به کجا مراجعه نمایید.
اگر شما فردی را میشناسید که مبتلا به اختلال پرخوری افراطی میباشد، قبل از بدتر شدن اوضاع، او را به سمت رفتارهای درست و سالمتر و درمان تخصصی راهنمایی کنید. در اینجا مواردی عنوان شده که چگونه میتوانید در این زمینه کمک نمایید:
- این موضوع اهمیت ندارد که اندازه بدن و یا شکل ظاهری فرزند شما چیست، مهم این است که تصویر بدنی سالمی را در ذهن فرزندان خود تقویت کرده و آن را ترویج نمایید.
- با متخصص اطفال صحبت نمایید. احتمالاً یک متخصص اطفال، جهت تشخیص نشانههای اولیه یک اختلال مرتبط با غذا خوردن در جایگاه خوبی قرار دارد، و میتواند به جلوگیری از پیشرفت و گسترش آن کمک نماید.
- اگر متوجه شدید که از اقوام یا دوستان خود فردی با مسایل و مشکلات تغذیهای درگیر است که میتواند منجر به بروز یک اختلال مربوط به غذا خوردن شود، صحبتهای حمایتگرانه خود را با او در مورد این مسایل ادامه داده و بپرسید که چگونه میتوانید او را کمک کنید.