میگرنMigraine

  • تعریف بیماری

    سردرد میگرنی می تواند باعث لرزش شدید یا یک احساس ضربان در بخشی از سر شود و معمولاً همراه با حالت تهوع، استفراغ و حساسیت شدید به نور و صدا می باشد. حملات میگرن می تواند باعث درد شدید به مدت چند ساعت تا چند روز شود و به قدری شدید است که فرد معمولاً به دنبال یک مکان تاریک و ساکت است تا بتواند دراز بکشد. قبل یا همزمان با برخی میگرن ها علایم هشدار دهنده حسی (آئورا) وجود دارند مانند مشاهده خطوط نورانی، نقاط تاریک یا احساس سوزن سوزن شدن در دست و پا.

    داروها می توانند شدت و دفعات بروز حملات میگرن را کاهش دهند. اگر درمان های پیشین در مورد میگرن شما مؤثر نبوده است، با پزشک خود صحبت کنید تا داروی سردرد دیگری برای شما انتخاب کند. استفاده از داروهای مناسب در کنار درمان های خانگی و تغییرات سبک زندگی می تواند در درمان این بیماری مفید واقع شود.

    نشانه ها

    سردردهای میگرنی اغلب در دوران کودکی، نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع می شوند. میگرن می تواند در چهار مرحله پیشروی کند. این مراحل عبارتند از : پرودروم prodrome (بروز علایم اولیه پیش از میگرن)، آئورا، حملات میگرن و پست دروم postdrome (علایم پس از میگرن).
    پرودروم

    یک یا دو روز قبل از میگرن شما ممکن است متوجه تغییرات کوچکی شوید که نشان دهنده شروع میگرن هستند. این تغییرات عبارتند از:
    • یبوست
    • افسردگی
    • تمایل به برخی مواد غذایی
    • بیش فعالی
    • تحریک پذیری
    • سفتی و گرفتگی گردن
    • خمیازه های فراوان و غیرقابل کنترل
    آئورا

    آئورا ممکن است قبل از میگرن یا در حین سردردهای میگرنی رخ دهد. آئوراها علایم سیستم عصبی هستند که معمولاً اختلالات بینایی مانند دیدن نقاط نورانی هستند. در برخی موارد آئوراها شامل حواس لمسی، حرکتی یا گفتاری نیز هستند. در اغلب بیماران میگرن بدون آئورا رخ می دهد. هرکدام از این علایم معمولاً به صورت تدریجی شروع می شوند، در عرض چند دقیقه افزایش می یابند و سپس به مدت 20 تا 60 دقیقه ادامه پیدا می کنند. برخی از علایم آئورا شامل موارد زیر هستند:

    • اختلالات بینایی مانند مشاهده اشکال مختلف یا نقاط و خطوط نورانی
    • کاهش دید
    • احساس سوزن سوزن شدن در دست و پا
    • مشکلات کلامی و گفتاری (آفازی یا از دست دادن قدرت تکلم)

     

    در موارد نادر، آئورا ممکن است با ضعف اندام ها همراه باشد (میگرن همراه با فلج یک طرفه یا میگرن همی پلژیک).

     

    حملات میگرن

    در صورت عدم شروع درمان، سردرد میگرنی می تواند 4 تا 72 ساعت طول بکشد اما میزان و شدت سردردها بین افراد مختلف متفاوت است. شما ممکن است چندین بار یا کمتر در یک ماه دچار حملات میگرنی شوید. در طول میگرن شما ممکن است علایم زیر را داشته باشید:

    • درد در یک سمت یا هر دو سمت سر
    • درد ضربان دار
    • حساسیت به نور، صداها و در برخی موارد بوها
    • تهوع و استفراغ
    • تاری دید
    • احساس سبکی سر در برخی موارد به دنبال آن غش کردن رخ می دهد

     

    پست دروم (Postdrome)

    مرحله آخر که پست دروم نامیده می شود، بعد از حمله میگرن رخ می دهد. در طول این زمان شما ممکن است احساس تخلیه شدن و سبک شدن داشته باشید، حتی برخی از بیماران حالت های خفیف سرخوشی را در این مرحله تجربه می کنند.

     

     

    علل

    اگرچه علت دقیق میگرن مشخص نشده است، عوامل ژنتیکی و محیطی می توانند در بروز این بیماری نقش داشته باشند. میگرن ممکن است در اثر تغییراتی در ساقه مغز و ارتباط آن با عصب سه قلو (تری ژمینال) که یک مسیر مهم درد در بدن است، رخ دهد. عدم تعادل در انتقال دهنده های شیمیایی عصبی مغز مانند سروتونین که به تنظیم درد در سیستم عصبی کمک می کند نیز می تواند در این بیماری مؤثر باشد. تحقیقات در خصوص نقش سروتونین در بیماری میگرن ادامه دارد.

    در طول حملات میگرن مقدار سروتونین کاهش می یابد؛ این مورد می تواند باعث آزاد شدن ماده ای تحت عنوان نوروترنسمیتر از عصب سه قلو شود که از پوشش مغز (پرده مننژ) عبور می کند و در نهایت باعث ایجاد سردرد می شود.
    محرک های بروز سردردهای میگرنی

    اگرچه مکانیسم دقیق سردردهای میگرنی مشخص نشده است، برخی عوامل می توانند باعث بروز این سردردها شوند. محرک های معمول بروز میگرن عبارتند از:

    • تغییرات هورمونی در خانم ها. به نظر می رسد که نوسانات مقدار استروژن در خانم های مبتلا به میگرن می تواند در بروز سردرد آنها نقش داشته باشد. خانم هایی که سابقه میگرن دارند، اغلب بروز سردرد را دقیقاً قبل از دوران قاعدگی که مقدار استروژن کاهش می یابد، گزارش می کنند. در برخی خانم ها نیز در زمان بارداری یا یائسگی حملات میگرنی بیشتر می شود.

    داروهای هورمونی مانند قرص های ضدبارداری و هورمون درمانی نیز می توانند میگرن را شدیدتر کنند. البته در برخی خانم ها نیز با دریافت این داروها ممکن است حملات میگرنی کاهش یابد.

    • غذاها. پنیرهای کهنه، غذاهای پرنمک و غذاهای فرآوری شده می توانند باعث شروع میگرن شوند. حذف وعده های غذایی یا گرسنگی های طولانی مدت نیز می توانند در بروز حملات میگرن نقش داشته باشند.

    • افزودنی های غذایی. شیرین کننده آسپارتام و ماده نگهدارنده منوسدیم گلوتامات که در بسیاری از غذاها وجود دارد می توانند باعث شروع میگرن شوند.

    • نوشیدنی ها. الکل به خصوص شراب و نوشیدنی های کافئینی می توانند در بروز میگرن مؤثر باشند.

    • استرس. استرس در محل کار یا منزل می تواند باعث بیماری میگرن شود.

    •  محرک های حسی. نورهای شدید و آفتاب و نیز صداهای بلند می تواند باعث میگرن شوند. بوهای غیرمعمول مانند بوهای عطرها، تینرهای رنگ، بوی سیگار و غیره نیز در برخی افراد سبب بروز میگرن می شوند.

    • تغییرات در الگوی خواب. کمبود خواب یا خوابیدن بیش از حد در برخی افراد در بروز میگرن نقش دارد.

    • عوامل جسمی. فعالیت جسمی شدید مانند فعالیت جنسی می تواند موجب تحریک شروع میگرن شود.

    • تغییرات محیطی. تغییرات آب و هوایی یا تغییرات فشار هوا می توانند باعث شروع میگرن شوند.

    • داروها. داروهای ضدبارداری و گشادکننده های عروق مانند نیتروگلیسیرین می توانند سبب تشدید میگرن شوند.

  • عوامل خطر

    برخی عوامل می توانند شما را مستعد ابتلاء به میگرن کنند. این عوامل عبارتند از:
    • سابقه خانوادگی. بیش از 90 درصد بیماران مبتلا به میگرن دارای سابقه خانوادگی برای حملات میگرن هستند. اگر یکی از والدین شما یا هردوی آنها مبتلا به میگرن باشند، احتمال ابتلای شما به میگرن بسیار افزایش می یابد.

    • سن. میگرن می تواند در هر سنی رخ دهد اما در اغلب بیماران شروع میگرن در سنین نوجوانی می باشد. تا سن 40 سالگی، اغلب بیماران مبتلا به میگرن اولین حمله میگرن خود را سپری کرده اند.

     جنسیت. احتمال بروز میگرن در زنان 3 برابر بیشتر از مردان است. در دوران کودکی سردرد در پسران بیشتر از دختران است اما در زمان بلوغ و پس از آن در دختران بیشتر از پسران است.

    • تغییرات هورمونی. در یک خانم مبتلا به میگرن، سردردهای میگرنی ممکن است تنها در زمان قبل یا بعد از عادت ماهیانه رخ دهد.

    همچنین در دوران بارداری و یائسگی نیز بروز این سردردها ممکن است رخ دهد. میگرن معمولاً پس از یائسگی بهبود می یابد. برخی از خانم ها عنوان می کنند که حملات میگرن آنها در دوران بارداری شروع شده است یا این حملات در این دوران تشدید یافته است.

    عوارض

    در برخی موارد تلاش های شما برای کنترل دردتان باعث بروز برخی عوارض می شود. این عوارض عبارتند از:

    • عوارض شکمی. برخی داروهای مسکن که داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) نامیده می شوند مانند ایبوپروفن ممکن است باعث دل درد، خونریزی، زخم و سایر عوارض شوند به ویژه اگر در دوزهای بالا و به مدت طولانی مصرف شوند.

    • سردردهای ناشی از مصرف بیش از حد داروها. اگر شما داروهای سردرد بدون نیاز به نسخه یا داروهای سردرد تجویز شده توسط پزشک را بیش از 10 روز درماه به مدت 3 ماه یا در دوزهای بالا مصرف کنید، شما ممکن است در معرض خطر عوارض خطرناکی تحت عنوان سردرد های ناشی از مصرف بیش از حد داروها قرار بگیرید.

    سردرد های ناشی از مصرف بیش از حد داروها زمانی رخ می دهند که داروها نه تنها مانع تسکین درد شما می شوند بلکه باعث ایجاد سردرد نیز می شوند. سپس شما داروهای مسکن بیشتری مصرف می کنید و این چرخه معیوب تکرار خواهد شد.

    • سندرم سروتونین. سندرم سروتونین یک عارضه خطرناک مرگ آور است که در موارد نادر رخ می دهد. در این حالت بدن سروتونین بیش از حد ترشح می کند. سروتونین یک ماده شیمیایی است که در سیستم عصبی بدن وجود دارد. اگر شما داروهای میگرن از دسته تریپتان و داروهای ضد افسردگی مانند داروهای مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) یا داروهای مهارکننده بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین (SNRIs) مصرف نمایید، ممکن است این عارضه رخ دهد.

    این داروها به طور طبیعی مقدار سروتونین را افزایش می دهند. اگر شما بیش از یک مورد از این داروها را مصرف کنید، افزایش مقدار سروتونین در سیستم عصبی بدنتان بیش از مقداری خواهد بود که با مصرف یک دارو صورت می گیرد.

    ترپتان ها شامل داروهایی مانند سوماتریپتان (Imitrex) یا زولمی تریپتان (Zomig) هستند. برخی داروهای معمول از دسته داروهای مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین شامل سرترالین (Zoloft)، فلوکستین (Sarafem، Prozac) و پاروکستین (Paxil) هستند.

     

    برخی از بیماران عوارض زیر را نیز با میگرن تجربه می کنند:
    • میگرن مزمن. اگر میگرن شما 15 روز یا بیشتر در یک ماه تا بیش از 3 ماه طول بکشد، شما مبتلا به میگرن مزمن هستید.

    • میگرن وضعیتی. افرادی که مبتلا به این عارضه هستند، حملات میگرن را به مدت بیش از 3 روز تجربه می کنند.

    • آئورای پایدار بدون سکته. معمولاً آئورا بعد از حملات میگرن از بین می رود. با این حال در برخی بیماران به مدت یک هفته پس از اتمام حملات میگرن نیز آئورا ادامه دارد. یک آئورای طولانی ممکن است علامت خونریزی در مغز (سکته مغزی) نیز باشد. در آئورای ناشی از میگرن شما آئورای طولانی بدون علایم خونریزی در مغز یا سایر بیماریها را خواهید داشت.

    • سکته میگرنی. برخی بیمارانی که میگرن دارند ممکن است علایم آئورا را به مدت بیش از یک ساعت داشته باشند. این مورد می تواند نشان دهنده خونریزی مغزی (سکته مغزی) باشد. اگر شما مبتلا به میگرن همراه با آئورا هستید و علایم آئورای شما بیش از یک ساعت طول می کشد شما باید در این خصوص مورد ارزیابی قرار بگیرید. پزشک می تواند آزمایش های تصویربرداری از مغز را انجام دهد تا وجود خونریزی در مغز را مورد بررسی قرار دهد.

    زمان مراجعه به پزشک

    اغلب سردردهای میگرنی تشخیص داده نمی شوند و درمانی در مورد آنها صورت نمی گیرد. اگر شما به طور مکرر علایم و نشانه های حملات سردرد میگرنی را تجربه می کنید، زمان حملات خود و نحوه درمان آنها را ثبت نمایید. سپس به پزشک مراجعه کنید تا در مورد سردردهایتان با پزشکتان صحبت کنید. حتی اگر شما سابقه سردرد داشته اید اما میزان و الگوی بروز این سردردها به طور ناگهانی تغییر کرده است، باید به پزشک مراجعه کنید.

     

    اگر علایم و نشانه های زیر را داشتید، سریعاً به پزشک مراجعه کنید یا با اورژانس تماس بگیرید:
    • سردرد شدید و ناگهانی
    • سردرد همراه با تب، سفتی گردن، گیجی، تشنج، دوبینی، ضعف، بی حسی یا مشکل در صحبت کردن
    • سردرد پس از جراحی سر به ویژه اگر سردردتان با گذشت زمان شدیدتر شود.
    • سردرد مزمنی که پس از سرفه کردن، انجام فعالیت، فشار یا حرکت ناگهانی تشدید یابد.
    • بروز سردرد جدید در افراد بالای 50 سال

  • روش های تشخیصی

    روش های تشخیصی:

    اگر شما مبتلا به میگرن باشید یا سابقه خانوادگی میگرن داشته باشید، پزشک متخصص شما احتمالاً بر اساس سابقه پزشکی شما، بررسی علایمتان و انجام معاینات جسمی و آزمایشات نورولوژیک بیماری شما را تشخیص خواهد داد.

     

    همچنین اگر بیماری شما اندکی غیرعادی، پیچیده و یا ناگهانی باشد، پزشکتان ممکن است انجام برخی آزمایشات را نیز برای رد کردن سایر علل احتمالی برای سردردهای شما توصیه کند:

    • آزمایشات خون. پزشکتان ممکن است انجام آزمایشات خون را برای بررسی اختلالات عروق خونی، عفونت در طناب نخاعی یا مغز و وجود سموم در بدنتان تجویز کند.

    • سی تی اسکن. سی تی اسکن از اشعه ایکس برای تصویربرداری مقطعی دقیق از مغز شما استفاده می کند. این روش به پزشکتان کمک می کند که وجود تومورها، عفونت ها، آسیب های مغزی، خونریزی در مغز یا سایر اختلالاتی که می توانند باعث سردردهای شما شده باشند را تشخیص دهد.

    • ام آر آی (MRI). ام آر آی از یک میدان مغناطیسی قوی و امواج رادیویی برای تصویربرداری دقیق از مغز و عروق مغزی استفاده می کند. ام آر آی در تشخیص تومورها، سکته، خونریزی در مغز، عفونت ها و سایر اختلالات مغز و سیستم عصبی( اختلالات نورولوژیک) به پزشکتان کمک می کند.

    • نمونه برداری از مایع مغزی نخاعی (Spinal tap  یا lumbar puncture). اگر پزشکتان به وجود علل زمینه ای مانند عفونت ها یا خونریزی در مغز مشکوک باشد، ممکن است نمونه برداری از مایع مغزی نخاعی را پیشنهاد کند.

    در این روش یک سوزن باریک را بین دو مهره کمر شما وارد می کنند تا از مایع مغزی نخاعی برای انجام بررسی های آزمایشگاهی نمونه برداری کنند.

     

     

    درمان دارویی

    میگرن قابل درمان نیست اما پزشک می تواند در کنترل این بیماری به شما کمک کند.

     

    داروهای مختلفی اختصاصاً برای درمان میگرن ساخته شده اند. علاوه بر این، برخی داروهای دیگری که برای درمان سایر بیماریها استفاده می شوند نیز می توانند در کاهش میگرن و پیشگیری از آن مؤثر باشند. داروهای مورد استفاده برای میگرن به دو دسته کلی تقسیم می شوند:

    • داروهای مسکن. این داروها در طول حملات میگرنی مورد استفاده قرار می گیرند و برای از بین بردن علایمی که بروز کرده است طراحی شده اند.

    • داروهای پیشگیری کننده. این داروها باید به طور منظم توسط بیماران مبتلا به میگرن مصرف شوند تا شدت و دفعات بروز حملات میگرنی را کاهش دهند.

    انتخاب روش درمانی برای میگرن شما بستگی به شدت و میزان بروز سردردهای شما، شدت سردردها و سایر بیماری های شما خواهد داشت.

    اگر شما در دوران بارداری یا شیردهی هستید، مصرف برخی داروها برای شما توصیه نمی شود. برخی داروها نیز در کودکان منع مصرف دارند. پزشکتان می تواند در انتخاب داروهای مناسب به شما کمک کند.

     

    داروهای مسکن

    به منظور اثربخشی بیشتر این داروها، شما باید به محض شروع علایم و نشانه های میگرن داروهای مسکن را مصرف کنید. این داروها می توانند کمک کنند که شما پس از مصرف آنها خواب راحتی را داشته باشید. این داروها عبارتند از:

    • داروهای مسکن. آسپرین یا داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن می توانند در تسکین درد میگرن های خفیف مؤثر باشند. مصرف داروهای مسکن مانند استامینوفن نیز در این بیماران می تواند مفید واقع شود.

    برخی داروها نیز اختصاصاً برای میگرن وارد بازار شده اند مانند داروی ترکیبی استامینوفن، آسپرین و کافئین (اگزدرین). این داروها نیز می توانند در کاهش درد میگرن های خفیف مؤثر باشند اما برای درمان میگرن شدید به تنهایی نمی توانند مؤثر باشند.

    اگر به مدت طولانی و به مقدار زیاد از این داروها استفاده نمایید می توانند باعث عوارضی مانند خونریزی و زخم های دستگاه گوارش و سردرد ناشی از مصرف بیش از حد دارو شوند.

    تجویز داروی مسکن اندومتاسین ممکن است سردرد میگرنی را کاهش دهد و در صورتی که شما حالت تهوع داشته باشید می تواند به شکل شیاف مورد استفاده قرار گیرد.

    • تریپتان ها. بیشتر بیماران مبتلا به میگرن از تریپتان ها برای درمان سردردهای خود استفاده می کنند. این داروها با منقبض کردن عروق خونی در مغز و بلوکه کردن مسیرهای درد عمل می کنند.
    تریپتان ها در کاهش درد و سایر علایم میگرن کاملاً مؤثر هستند.

    این داروها شامل سوماتریپتان (Imitrex)، ریزاتریپتان (Maxalt)، آلموتریپتان (Axert)، ناراترپتان (Amerge)، زولمی تریپتان (Zomig)، فروواتریپتان (Frova) و التریپتان (Relpax) هستند. برخی از تریپتان ها علاوه بر قرص به شکل اسپری های استنشاقی و فرم های تزریقی نیز موجود هستند.

    عوارض جانبی تریپتان ها شامل تهوع، سرگیجه، خواب آلودگی و ضعف عضلانی است. مصرف این داروها برای افرادی که در معرض خطر سکته و حمله قلبی هستند توصیه نمی شود. ترکیب یک قرص سوماتریپتان و ناپروکسن سدیم (Treximet) نسبت به استفاده از این قرص به تنهایی، اثربخشی بیشتری در کاهش علایم میگرن دارد.

    • داروهای حاوی ارگوت. داروهای ترکیبی ارگوتامین و کافئین (Migergot و Cafergot) نسبت به تریپتان ها اثربخشی کمتری دارند. به نظر می رسد که این داروها در بیمارانی که سردردهای آنها بیش از 48 ساعت ادامه دارد مؤثرتر هستند.

    ارگوتامین می تواند باعث تشدید حالت تهوع و استفراغ ناشی از میگرن شود و عوارض جانبی دیگری نیز دارد. همچنین می تواند باعث بروز سردردهای ناشی از مصرف بیش از حد دارو شود.
    دی هیدروارگوتامین یکی از مشتقات این دسته از داروها می باشد که نسبت به ارگوتامین اثربخشی بیشتری داشته و عوارض جانبی کمتری دارد. این دارو به شکل های تزریقی یا اسپری وجود دارد. این دارو نسبت به ارگوتامین عوارض جانبی کمتری داشته و احتمال ایجاد سردردهای ناشی از مصرف بیش از حد دارو در اثر مصرف آن کمتر است.

     

    داروهای ضد تهوع. به دلیل اینکه میگرن اغلب با حالت تهوع همراه است که در برخی موارد با استفراغ و در برخی موارد بدون استفراغ خواهد بود، داروهای ضد تهوع برای این بیماران می تواند مفید باشد بنابراین معمولاً در این بیماران در کنار سایر داروها مورد استفاده قرار می گیرند. داروهای ضد تهوعی که معمولاً برای این بیماران تجویز می شوند شامل کلرپرومازین، متوکلوپرامین (Reglan) یا پروکلرپرازین (Compro) است.

    • داروهای اپیوئیدی. داروهای اپیوئیدی حاوی مواد مخدر به ویژه کودئین در برخی موارد در بیمارانی که نمی توانند تریپتان ها یا داروهای حاوی ارگوت را مصرف کنند برای درمان سردردهای میگرنی مورد استفاده قرار می گیرند. این داروها به دلیل داشتن موارد مخدر خاصیت اعتیادآور دارند و معمولاً تنها به عنوان آخرین راه حل مورد استفاده قرار می گیرند.

    • گلوکوکورتیکوئیدها (پردنیزون، دگزامتازون). برای بهبود درد در بیماران مبتلا به میگرن ممکن است از داروهای گلوکوکورتیکوئید نیز در کنار سایر داروها استفاده کرد. به دلیل خطر مسمومیت استروئیدی، از گلوکوکورتیکوئیدها به طور مکرر استفاده نمی شود.
    داروهای پیشگیری کننده

    اگر شما 4 بار یا بیشتر در یک ماه حملات شدید میگرن را داشته باشید، اگر حملات میگرن شما بیش از 12 ساعت طول بکشد، اگر داروهای مسکن اثری در کاهش سردردهایتان نداشته باشد یا اگر علایم و نشانه های میگرن شما شامل یک آئورای طولانی یا بی حسی و ضعف باشد، شما ممکن است نیاز به استفاده از درمان پیشگیری کننده داشته باشید.

    داروهای پیشگیری کننده می توانند تعداد، شدت و زمان سردردهای میگرنی را کاهش دهند و ممکن است اثربخشی داروهای مسکن را که در زمان حملات میگرنی مصرف می شوند را نیز افزایش دهند.

    پزشک شما ممکن است به شما توصیه کند که داروهای پیشگیری کننده را به صورت روزانه مصرف کنید یا حداقل زمانی که یک عامل محرک شروع حملات میگرنی مانند دوران قاعدگی را در پیش دارید از این داروها استفاده کنید.

    در اغلب موارد، داروهای پیشگیری کننده به طور کامل سردردهای میگرنی را بهبود نمی دهند و برخی از این داروها نیز دارای عوارض جانبی خطرناکی هستند. اگر طب پیشگیری برای شما مفید بوده باشد و حملات میگرن شما به خوبی تحت کنترل قرار گرفته اند، پزشکتان ممکن است قطع تدریجی داروهایتان را به شما توصیه کند و سپس میزان بروز حملات میگرنیتان را مورد بررسی قرار دهد.

     

    برای پیشگیری از حملات میگرنی یا کاهش دفعات این حملات با توصیه پزشک خود می توانید از داروهای زیر استفاده نمایید:

    • داروهای قلب و عروق. بتابلوکرها که معمولاً برای درمان فشارخون بالا و بیماریهای شریان های کرونر قلب استفاده می شوند، ممکن است دفعات و شدت حملات میگرنی را کاهش دهند.

    اثر بخشی بتابلوکرهای پروپرانولول، متوپرولول تارترات و تیمولول در پیشگیری از میگرن به اثبات رسیده است. سایر بتابلوکرها نیز در برخی موارد برای درمان میگرن مورد استفاده قرار می گیرند. ممکن است شما پس از گذشت چند هفته از مصرف این داروها نیز متوجه بهبود علایم خود نشوید.

    اگر سن شما بالای 60 سال است، مصرف دخانیات دارید یا بیماری خاص قلبی عروقی دارید پزشکتان ممکن است به جای استفاده از بتابلوکرها داروهای جایگزین دیگری را به شما توصیه کند.
    دسته دیگری از داروهای قلب و عروق (داروهای مهارکننده کانال های کلسیمی) که برای درمان فشارخون بالا و حفظ قطر طبیعی عروق خونی مورد استفاده قرار می گیرند نیز ممکن است در پیشگیری از میگرن و کاهش علایم آن مفید باشند. وراپامیل یک داروهای مهارکننده کانال کلسیمی است که می تواند برای این منظور مورد استفاده قرار گیرد.

    علاوه بر این، داروی مهارکننده آنزیم مبدل آنژیوتانسین لیزینوپریل نیز ممکن است در کاهش مدت و شدت حملات میگرنی مفید باشد. محققان از علت دقیق اثر این داروها در پیشگیری از حملات میگرنی آگاه نیستند.

    • داروهای ضد افسردگی. برخی داروهای ضد افسردگی می توانند در پیشگیری از برخی سردردها مانند سردردهای میگرنی مفید باشند. داروهای ضدافسردگی سه حلقه ای ممکن است در پیشگیری از میگرن مؤثر باشند. حتی افرادی که مبتلا به افسردگی نیستند نیز ممکن است از اثرات این داروها سود ببرند.

    داروهای ضدافسردگی سه حلقه ای می توانند از طریق اثر بر مقدار سروتونین و سایر مواد شیمیایی مغز،  دفعات حملات میگرنی را کاهش دهند. آمی تریپتیلین تنها داروی ضدافسردگی سه حلقه ای است که برای پیشگیری از حملات میگرنی تأیید شده است. سایر داروهای ضدافسردگی سه حلقه ای نیز در برخی موارد برای این منظور مورد استفاده قرار می گیرند زیرا این داروها ممکن است عوارض جانبی کمتری نسبت به آمی تریپتیلین داشته باشند.

    این داروها می توانند باعث خشکی دهان، یبوست، افزایش وزن و سایر عوارض جانبی شوند.

    اثربخشی دسته دیگری از داروهای ضدافسردگی به نام داروهای مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین در پیشگیری از سردردهای میگرنی تأیید نشده اند. با این حال مطالعات نشان داده اند که یکی از داروهای مهارکننده بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین به نام ونلافاکسین ممکن است در پیشگیری از میگرن مفید واقع شود.

    • داروهای ضد صرع. برخی داروهای ضدصرع مانند والپروئات سدیم و توپیرامات نیز به نظر می رسد در کاهش دفعات سردردهای میگرنی مؤثر باشند.

    با این وجود داروهای ضد صرع در دوزهای بالا می توانند عوارض جانبی داشته باشند. والپروئات سدیم ممکن است باعث حالت تهوع، لرزش و رعشه، افزایش وزن، ریزش مو و سرگیجه شود.

    محصولات والپروئات نباید در خانم های باردار برای پیشگیری از سردردهای میگرنی مصرف شود. توپیرامات ممکن است باعث اسهال، حالت تهوع، افزایش وزن، اختلالات حافظه و مشکلات تمرکز شود.

    • اونا بوتولینوم توکسین‌ A ‌(بوتاکس). تزریق اونا بوتولینوم توکسین‌ A می تواند در درمان سردردهای مزمن میگرنی در بزرگسالان مفید باشد. در این روش داخل عضلات پیشانی و گردن تزریق انجام می گیرد. اگر این روش برای بیمار مفید باشد درمان معمولاً هر 12 هفته یک بار باید تکرار شود.

    • داروهای مسکن. مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی به ویژه ناپروکسن می تواند به پیشگیری از میگرن و کاهش علایم آن کمک کند.
     

     

  • اصلاح شیوه زندگی

    روش های مراقبت از خود می تواند به کاهش سردردهای میگرنی کمک کند. در این مورد می توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

    • ورزش های ریلکسیشن انجام دهید. ریلکسیشن می تواند به کاهش سردردهای میگرنی کمک کند. تکنیک های ریلکسیشن شامل ریلکس کردن پیشرونده عضلات، مدیتیشن یا یوگا است.

    • خواب کافی داشته باشید اما بیش از حد نخوابید. خواب شبانه کافی داشته باشید. بهتر است سر ساعت های منظم به رخت خواب رفته و سر ساعت از خواب بیدار شوید.

    • آرام باشید و استراحت کنید. در مواقعی که احساس می کنید که سردردتان شروع خواهد شد، تا حد امکان سعی کنید در یک اتاق تاریک و آرام استراحت کنید. یک تکه یخ را در داخل پارچه ای گذاشته و آن را پشت گردنتان قرار دهید و فشار ملایمی را به مناطق دردناک پوست سرتان وارد کنید.

    • زمان سردردهای خود را یادداشت کنید. حتی پس از مراجعه به پزشکتان زمان سردردهای خود را یاداشت کنید. این یادداشت ها به شما کمک خواهد کرد تا محرک های شروع سردردتان را شناسایی کنید و بهترین درمان های آنها را فرابگیرید.

    درمان جایگزین

    درمان های جایگزین:

    اگر شما میگرن مزمن دارید، درمان های طب جایگزین می تواند بریتان مفید باشد. این درمان ها عبارتند از:

    • طب سوزنی. در این روش، سوزن های باریک یک بار مصرف را به بخش های خاصی از پوست شما وارد می کنند. مطالعات کارآزمایی بالینی نشان داده اند که طب سوزنی می تواند در کاهش سردرد مفید باشد.

    • بیوفیدبک. به نظر می رسد که بیوفیدبک در کاهش سردردهای میگرنی مفید باشد. در این روش ریلکسیشن از تجهیزات خاصی استفاده می شود تا به شما آموزش داده شود که بتوانید پاسخ های فیزیکی خاص بدنتان را در برابر استرس کنترل کنید مانند کنترل انقباضات عضلانی.

    • ماساژدرمانی. ماساژدرمانی ممکن است به کاهش دفعات سردردهای میگرنی کمک کند. تحقیقات در خصوص اثربخشی ماساژدرمانی در پیشگیری از سردردهای میگرنی ادامه دارد.

    • رفتاردرمانی شناختی. رفتاردرمانی شناختی ممکن است برای برخی بیماران مبتلا به میگرن مفید باشد.

    • ویتامین ها، املاح و گیاهان دارویی.

    • برخی شواهد حاکی از آن است که گیاه butterbur ممکن است از حملات میگرن پیشگیری کند و شدت سردردهای میگرنی را کاهش دهد.
    • گیاه دیگری به نام گل مینا (feverfew) ممکن است از حملات میگرنی جلوگیری کند اما نتایج مطالعات در مورد اثربخشی این گیاه در میگرن ضد و نقیض بوده است.
    • دوز بالای ریبوفلاوین (ویتامین B2) نیز ممکن است از بروز سردردهای میگرنی پیشگیری کند یا دفعات آنها را کاهش دهد.
    • مکمل کوآنزیم Q10 ممکن است دفعات بروز حملات میگرنی را کاهش دهد اما این مکمل اثر اندکی بر شدت سردردهای میگرنی دارد.
    • به دلیل اینکه در برخی بیماران مبتلا به میگرن مقدار منیزم کم بوده است، مکمل های منیزیم برای درمان میگرن مورد استفاده قرار می گیرد اما نتایج مطالعات در این زمینه ضد و نقیض بوده است.
    • با پزشکتان در مورد مصرف این مکمل ها مشورت کنید. اگر در دوران بارداری هستید یا بدون مشورت با پزشک از این مکمل ها یا گیاهان استفاده نکنید.

    پیشگیری

    تغییرات سبک زندگی همراه با مصرف داروهای پیشگیری کننده یا بدون مصرف این داروها می تواند در کاهش دفعات و شدت سردردهای میگرنی به شما کمک کند. یک یا چند مورد از توصیه های زیر ممکن است برای شما مفید باشد:

    • از محرک های ایجاد سردرد اجتناب کنید. اگر غذاها یا بوهای خاصی در گذشته سبب شروع سردرد در شما شده است، از مواجهه با آنها پرهیز کنید. پزشک شما ممکن است کاهش مصرف کافئین یا الکل و اجتناب از مصرف دخانیات را به شما پیشنهاد کند.

    به طور کلی یک برنامه منظم روزانه با الگوی خواب منظم و وعده های غذایی منظم داشته باشید. علاوه بر این سعی کنید استرس خود را کنترل کنید.

    • به طور منظم ورزش کنید. ورزش های هوازی منظم فشار عضلات را کاهش داده و می توانند به پیشگیری از میگرن کمک کنند. با مشورت پزشکتان یک  نوع ورزش هوازی مورد علاقه خود مانند پیاده روی، شنا و دوچرخه سواری را انتخاب کنید. قبل از ورزش  به آهستی بدن خود را گرم کنید زیرا ورزش شدید و ناگهانی می تواند سبب بروز سردرد شود.

    به نظر می رسد چاقی نیز یکی از عوامل ایجاد سردردهای میگرنی است و ورزش منظم می تواند به کاهش وزن و حفظ وزن مطلوب بیمار نیز کمک کند.

    • اثرات استروژن را کاهش دهید. اگر شما یک خانم مبتلا به میگرن هستید و فکر می کنید که استروژن سبب شروع سردردهای شما یا تشدید آنها می شود بهتر است از مصرف داروهای حاوی استروژن خودداری کنید یا مصرف این داروها را کاهش دهید.

    این داروها شامل قرص های ضدبارداری و درمان های جایگزینی هورمونی می باشد. در مرد جایگزین های لازم برای این داروها یا دوزهای مناسب برای شما با پزشکتان مشورت کنید.