کراتوز اکتینیکActinic keratosis

عوامل خطر

کراتوز اکتینیک ممکن است درهرکسی بروز کند اما بروز این بیماری در برخی افراد محتمل تر است مانند:
•    افراد بالای 40 سال
•    سکونت داشتن در نواحی آفتابی
•    داشتن پیشینه مواجهه شدید ومکرر با نورخورشید با آفتاب سوختگی
•    داشتن موهایی به رنگ قرمز یا بلوند و چشمان آبی رنگ یا روشن
•    مستعد بودن برای ایجاد کک و مک با آفتاب سوختگی در هنگام مواجهه با نورآفتاب
•    داشتن سابقه ی کراتوز اکتینیک یا سرطان پوست
•    داشتن سیستم ایمنی ضعیف در نتیجه ی شیمی درمانی، لوسمی، ایدز یا داروهای مربوط به عمل پیوند اندام‌ها

عوارض

در صورت درمان زود هنگام تقریباً تمام ضایعات کراتوزاکتینیک ها می توانند قبل از اینکه منجر به ایجاد سرطان شوند از سطح پوست پاک شوند. اما در صورت عدم درمان برخی از این ضایعات ممکن است به سرطان سلول‌های سنگفرشی منجر شوند. این نوع از سرطان نوعی از سرطان است که معمولاً در صورت تشخیص و درمان به موقع حیات فرد را تهدید نمی‌کند.

آمادگی ویزیت پزشک

به احتمال زیاد در ابتدا بیمار به پزشک خانواده یا پزشک مراقبت های اولیه مراجعه خواهد کرد. در برخی موارد ممکن است در هنگام گرفتن وقت ملاقات بیمار به طور مستقیم به متخصص بیماری‌های پوست (درماتولوژیست) ارجاع داده شود.

اقدامات بیمار:
زمان ملاقات با پزشک بازه‌ای محدود دارد بنابراین آماده کردن فهرستی از سوالات به بیمار کمک خواهد کرد که بیشترین استفاده را از این زمان ببرد. برخی سوالات ابتدایی برای کراتوز اکتینیک  شامل موارد زیر می شود.
•    آیا نیازی  به انجام تست های مختلف برای تایید تشخیص بیماری هست؟
•    چه گزینه‌های درمانی وجود دارند و نقاط مثبت و منفی هرکدام چیست؟
•    هزینه  درمان چقدر است؟ آیا بیمه پزشکی این هزینه ها را پوشش می دهد؟
•    به چه تغییرات مشکوکی در پوست باید توجه شود؟
•    انتظار چه پیگیری هایی را باید داشته باشم؟
انتظارات بیمار از پزشک:
سوالاتی که پزشک ممکن است از بیمار داشته باشد شامل موارد زیر خواهد بود:
•    چه زمان برای اولین بار متوجه وجود ضایعه ی پوستی خود شدید؟
•    آیا با چندین ضایعه مواجه شدید؟
•    آیا متوجه تغییراتی در ظاهر ضایعات شده اید؟
•    آیا بیماری باعث اذیت و دردسر شما شده است؟
•    آیا تجربه آفتاب سوختگی ها‌ی شدید و مکرر داشته اید؟
•    هر چند وقت یک بار مورد مواجهه ی امواج  UV یا نور خورشید قرار می گیرید؟
•    آیا به طور منظم از پوستتان در برابر امواج UV محافظت می کنید؟

زمان مراجعه به پزشک

تشخیص نواحی سرطانی از نواحی غیر سرطانی امری دشوار است. بنابراین بهترین کار این است که تغییرات جدید پوستی توسط پزشک ارزیابی شوند، خصوصاً اگر ضایعات و لک ها از بین نروند و روی پوست باقی بمانند یا متوجه رشد و خون ریزی شوند.

روش های تشخیصی

به احتمال زیاد پزشک با معاینه ی پوست می تواند به آسانی تشخیص دهد که آیا بیمار مبتلا به کراتوز اکتینیک هست یا خیر. اگر در این مورد شکی وجود داشته باشد ممکن است پزشک از تست های دیگر ازجمله بیوپسی پوست استفاده کند. در طول بیوپسی پوست، پزشک نمونه ی کوچکی از پوست را جهت آنالیز در آزمایشگاه برمیدارد. بیوپسی اغلب در مطب پزشک و پس از تزریق داروی بی حسی انجام می‌شود.
حتی پس از درمان کراتوز اکتینیک، پزشک به احتمال زیاد پیشنهاد خواهد کرد که حداقل یک بار در سال پوست از نظر وجود علائم سرطان پوست چک شود.

درمان:
کراتوز اکتینیک گاهی خود به خود از بین می رود و محو می‌شود اما معمولاً بعدازمواجهه دوباره با آفتاب برخواهد گشت. از آن جایی که مشخص کردن اینکه کدام ضایعه یا قسمت می تواند منجر به سرطان پوست شود امکان پذیر نیست، معمولاً قسمت‌های متاثر برداشته می‌شوند.

جراحی و روش ها ی درمانی دیگر:
روش هایی که برای برداشتن کراتوز اکتینیک می شوند شامل موارد زیر می شوند:
استفاده از انجماد ( سرمادرمانی): در این روش میتوان با استفاده از نیتروژن مایع و انجماد ضایعات  کراتوز اکتینیک  باعث براشته شدن آن ها از روی پوست شد. پزشک ماده ی ذکر شده را بر قسمتی از پوست که تحت اثر بیماری است قرار می دهد، که منجر به ایجاد تاول یا لایه برداری می شود.
همزمان با درمان پوست، ضایعه نیز از بین رفته و به پوست جدید اجازه شکل گیری می دهد. سرمادرمانی از رایج ترین روش های درمانی است. این روش تنها در چند دقیقه و در مطب خود پزشک انجام می شود. از عوارض این روش می توان به تاول، ایجاد زخم، تغییراتی در بافت پوست، عفونت و تیره شدن پوست اشاره کرد.
ایجاد خراش: دراین روش، جهت تراشیدن سلول های آسیب دیده جراح از یک وسیله به نام curet استفاده می کند. خراش دادن ممکن است با جراحی الکتریکی دنبال شود که در آن پزشک از یک ابزاری مشابه مداد برای برش و تخریب بافت آسیب دیده به وسیله جریان الکتریکی استفاده می کند.
این روش نیازمند بی حسی موضعی می باشد. ازعوارض آن نیز می‌توان به ایجاد زخم و تغییراتی در رنگ پوست قسمت درمان شده اشاره کرد.
درمان فوتودینامیک: در این روش پزشک محلول شیمیایی حساس به نور را بر روی قسمت متاثر پوست قرار می‌دهد و سپس موضع را در معرض یک نور مخصوص می گذارد که منجر به تخریب کراتوز اکتینیک می شود. ازعوارض این روش می‌توان به قرمزی، التهاب و احساس سوزش در طول درمان اشاره کرد.

درمان دارویی

اگر بیمار مبتلا به چندین ضایعه کراتوز اکتینیک باشد، ترجیح بر این است که از دارویی استفاده شود که تمامی قسمت های متاثر را درمان کند. داروهای تجویزی که به این منظور می تواند بر روی پوست استعمال شود شامل موارد زیر می‌شود:
کرم فلوروراسیل  (Carac, Fluoroplex, Efudex)
کرم لیمیکوئیمد (Aldara, Zyclara)
ژل لینژنول مبوتات (Picato)
ژل دیکلوفناک (Voltaren, Solaraze)
این داروها ممکن است باعث قرمزی، پوسته پوسته شدن و احساس سوزش به مدت چند هفته شوند.