الکتروانسفالوگرامElectroencephalogram
الکتروانسفالوگرام (EEG) نوعی تست برای تشخیص فعالیت الکتریکی مغز است که با استفاده از الکترودهای کوچک فلزی برای اتصال به جمجه انجام می شود. سلول های مغز از طریق ایمپالس های الکتریکی با هم در ارتباط اند و در تمام زمان ها فعال هستند، حتی زمانی که شما خواب هستید. این فعالیت به صورت خطوطی بر روی EEG نشان داده می شود.
EEG یکی از تست های تشخیصی عمده برای صرع است. همچنین EEG می تواند در تشخیص سایر اختلالات مغزی نقش داشته باشد.
EEG ایمن و بدون درد است. گاهی تشنج در مبتلایان به صرع به طور عمدی در حین تست ایجاد می شود، اما مراقبت های پزشکی لازم فراهم است.
EEG می تواند تغییرات فعالیت مغز را تعیین کند که در تشخیص اختلالات مغزی به ویژه صرع نقش دارد. EEG نمی تواند هوش یا بیماری های روانی را تشخیص دهد. ممکن است EEG در تشخیص یا درمان این اختلالات مفید باشد:
• صرع یا سایر اختلالات تشنجی
• تورمورهای مغزی
• آسیب های سر
• اختلال عملکرد مغز که می تواند علل مختلفی داشته باشد (انسفالوپاتی)
• التهاب مغز (انسفالیت)
• سکته
• اختلالات خواب
• دمانس یا زوال عقلهمچنین ممکن است EEG برای تأیید مرگ مغزی در برخی موارد کمای پایدار کمک کننده باشد. EEG پیوسته برای یافتن سطح مناسب بی هوشی برای افرادی که کمای ناشی از طبابت دارند، مفید است.
برای آمادگی انجام EEG لازم است:
• شب قبل از انجام تست موهای خود را شسته و از نرم کننده، کرم های مو، اسپری یا ژل های حالت دهنده استفاده نکنید. محصولات موی سر، چسبیدن الکترودها را به جمجه مشکل تر می کند.
• از مصرف مواد کافئینه در روز قبل از تست بپرهیزید، چون کافئین بر نتایج تست اثر می گذارد.
• داروهای مصرفی خود را در صورتی که منع مصرف ندارد، ادامه دهید.اگر باید در طول EEG بخوابید، ممکن است پزشک از شما بخواهد در شب قبل از انجام تست کمتر بخوابید یا اصلاً نخوابید.
در حین تست
شما هیچ احساس ناراحتی در حین انجام EEG ندارید یا بسیار کمتر است. این الکترودها هیچ احساسی را منتقل نمی کنند و تنها امواج مغزی را ثبت می کنند. در اینجا به مواردی اشاره می شود که انتظار دارید در طی EEG اتفاق بیفتد:• تکنسین دور سر را اندازه گرفته و با یک خودکار مخصوص روی جمجمه نشانه گذاری می کند تا محل اتصال الکترودها مشخص شود. این نقطه ها با کرم های سمباده ای ساییده می شود تا کیفیت ثبت بهبود یابد.
• تکنسین دیسک های صاف فلزی (همان الکترودها) را با استفاده از چسب های مخصوص به جمجمه متصل می کند. گاهی، از سرپوش های پلاستیکی مناسب الکترودها استفاده می شود. الکترودها از طریق سیم هایی به دستگاه تقویت کننده امواج مغزی متصل هستند و آنها را بر روی کامپیوتر ثبت می کنند. زمانی که الکترودها در جای خود قرار دارند، EEG معمولاً 60 دقیقه طول می کشد. اگر لازم باشد در طول تست بخوابید، ممکن است تا 3 ساعت هم بطول بیانجامد.
• شما در یک حالت راحت با چشمان بسته قرار می گیرید. در زمان های مختلف، تکنسین از شما می خواهد تا چشمانتان را باز و بسته کنید، محاسبات ساده ای انجام دهید، یک پاراگراف را بخوانید، به یک تصویر نگاه کنید، برای چند دقیقه عمیق نفس بکشید (هیپرونتیلاسیون) یا به نور خیره کننده ای نگاه کنید.
• فیلم در طول EEG بطور مکرر ضبط می شود. حرکات بدن توسط دوربین ویدئویی گرفته می شود در حالیکه EEG همزمان امواج مغزی را ثبت می کند. این ثبت ترکیبی به پزشک در تشخیص و درمان بیماری کمک می کند.
پس از تست
پس از تست، تکنسین الکترودها یا سرپوش ها را بر می دارد. اگر داروی بی حسی به شما نداده باشند، پس از انجام تست دچار هیچ عارضه جانبی نخواهید شد و مثل زمان های عادی می توانید به منزل بازگردید. اگر از داروهای بی حسی برای شما استفاده شده باشد، مدتی طول می کشد تا اثر آن از بین برود. لذا برای بازگشت به منزل هماهنگی های لازم را انجام دهید. در منزل، استراحت کرده و آن روز را رانندگی نکنید.
تکنسین تست را انجام می دهد. پزشکان آموزش دیده برای آنالیز EEG، آن را تفسیر می کنند و نتایج برای پزشکی که EEG را تجویز کرده ارسال می شود. ممکن است پزشک وقتی را برای بحث در خصوص نتایج تست تعیین نماید. در صورت امکان یکی از دوستان یا اعضای خانواده را همراه ببرید؛ اگر فهم و بخاطر سپاری تمام مطالب بیان شده در طول جلسه برای شما مشکل است. شخصی که شما را همراهی می کند ممکن است آنچه را شما فراموش کرده یا از دست داده اید را به یاد آورد.
سؤالات خود را از پیش بنویسید. از پرسیدن سؤالات یا درخواست تکرار مطالب بیان شده توسط پزشک در صورتی که متوجه نشدید، ابایی نداشته باشید. سؤالاتی که ممکن است بخواهید بپرسید، عبارتند از:
• بر اساس نتایج، گام بعدی برای من چیست؟
• چه پیگیری هایی لازم است انجام دهم؟
• آیا فاکتورهایی وجود دارد که بر نتایج این تست اثر گذار باشد؟
• آیا لازم به تکرار این تست هست؟