کراتینینCreatinine test
آزمایش کراتینین اطلاعات مهمی در مورد کلیه ها ارائه می دهد. کراتینین یک محصول شیمیایی زائد بوده که طی متابولیسم عضلات و تا حدی با خوردن گوشت تولید می شود. کلیه های سالم کراتینین و سایر مواد زائد را از خون تصفیه می کنند. مواد زائد فیلتره شده از طریق ادرار از بدن خارج می گردند.
اگر کلیه های شما به درستی کار نکند، ممکن است سطح کراتینین خون از حد طبیعی بالاتر رود. آزمایش کراتینین مقدار کراتی نین خون تان را اندازه می گیرد و چگونگی فیلتراسیون کلیه ها (فیلتراسیون گلومرولی) را ارزیابی می نماید. آزمایش کراتینین ادرار می تواند کراتی نین موجود در ادرار را اندازه گیری کند.
آزمایش کراتینین سرم (که میزان کراتینین خون را می سنجد) قادر است عملکرد صحیح کلیه ها را ارزیابی کند. اگر شما شرایط خاصی داشته باشید و یا در معرض خطر ابتلا به آسیب کلیوی هستید، به آزمایش کراتینین نیاز خواهید داشت. برای مثال:
- اگر شما دیابت نوع 1 یا 2 دارید، ممکن است پزشک حداقل سالی یک بار آزمایش کراتینین را توصیه نماید.
- اگر مبتلا به بیماری کلیوی هستید، آزمایش کراتینین برای کنترل وضعیت شما در فواصل منظم تجویز می گردد.
- اگر بیماری زمینه ای دارید که ممکن است کلیه های شما را تحت تاثیر قرار دهد (مثل فشارخون بالا یا دیابت) و یا داروهایی مصرف می کنید که تاثیرگذار بر کلیه ها هستند، پزشک آزمایش کراتینین را پیشنهاد می کند.
آزمایش کراتینین سرم، یک آزمایش خون ساده و معمول می باشد. اگر قرار است نمونه خون تان تنها از جهت کراتی نین مورد بررسی قرار گیرد، قبل از آزمایش مجاز به خوردن و آشانیدن می باشید. اما اگر برای آزمایشات دیگر نیز از آن استفاده شود، امکان دارد برای مدت زمانی محدودیت خوردن و آشامیدن داشته باشید. پزشک دستورالعمل های لازم را ذکر خواهد کرد.
نمونه خون مورد نیاز برای آزمایش کراتینین سرم را با وارد کردن یک سوزن به رگ بازویتان بدست می آورند. نمونه خون برای آنالیز به آزمایشگاه فرستاده می شود. شما بلافاصله می توانید به فعالیت های روزمره تان بازگردید.
در بعضی مواقع، پزشک سطح کراتینین ادرار را نیز اندازه گیری میکند. برای این آزمایش، پزشک از شما می خواهد تا ادرار 24 ساعته تان را در ظرف خاصی جمع آوری کنید و برای آنالیز به آزمایشگاه تحویل دهید. این آزمایش می تواند به دقت وجود و یا درجه ی نارسایی کلیوی را معین کند.
- نتایج آزمایش خون کراتینین در میلی گرم بر دسی لیتر یا میکرومول بر لیتر اندازه گیری می شود. محدوده طبیعی برای کراتینین خون 0.6 تا 1.3 میلی گرم بر دسی لیتر (53 تا 115 میکرومول بر لیتر) می باشد، اگرچه امکان دارد در آزمایشگاه ها، بین افراد با سنین مختلف، متفاوت باشد. از آنجایی که مقدار کراتینین خون با توده عضلانی افزایش می یابد، مردان معمولاً سطح بالاتری از کراتینین نسبت به زنان دارند.
- به طور کلی، سطح بالای کراتینین سرم بدین معنی است که کلیه ها کار خود را به خوبی انجام نمی دهند. اگر دچار کم آبی شده باشید، حجم خون تان کم شده باشد، مقدار زیادی گوشت میل کرده باشید یا داروهای خاصی مصرف نموده اید ممکن است به طور موقت سطح کراتینین شما افزایش یابد. مکمل های غذایی کراتینین نیز اثرات مشابهی دارند.
- اگر سطح کراتینین سرم شما بالاتر از حد نرمال باشد، ممکن است پزشک برای تایید نتایج آزمایش خون دیگری یا آزمایش ادرار تجویز نماید. اگر آسیب کلیه تان نگران کننده است، کنترل هر شرایطی که امکان دارد آن را وخیم تر نماید ضروری است. مدیریت فشارخون، که اغلب با دارو میسر می باشد، بسیار اهمیت دارد. آسیب دائمی به کلیه برگشت ناپذیر است، اما با درمان مناسب می تواند از صدمات بیشتر پیشگیری نمایید.