نقش مس در بیماری آلزایمر

بر اساس نتایج یک مطالعه به نظر می رسد که مس یکی از عوامل محیطی اصلی در تحریک شروع و پیشرفت بیماری آلزایمر باشد، سازو کار اثر این عنصر بدین گونه است که مانع پاکسازی و توسعه ی تجمع پروتئین های سمی در مغز می شود. به بیان دکتر Rashid Dean  نویسنده ی مسئول این مقاله؛ " روشن است که مس در مهار سیستم پاکسازی بتا آمیلوئید نقش دارد. این موضوع یکی از عوامل کلیدی است که موجب تجمع پروتئین و در نتیجه پلاک در مغز و در نهایت بروز بیماری آلزایمر می شود. مس به طور گسترده در مواد غذایی حضور دارد. در آبی که در لوله های مسی نتقل می شود، در مکمل های رژیمی و در برخی از مواد غذایی از قبیل گوشت قرمز، بسیاری از میوه ها و سبزیجات یافت می شود.  این عنصر نقش مهمی را در انتقال عصبی، رشد استخوانی و تشکیل بافت پیوندی و هم چنین ترشح هورمونی ایفا می کند. بنابراین، بر اساس این مطالعه ی جدید نشان داده شد که مس می تواند در مغز تجمع یابد و موجب از هم گسیختگی سد خونی مغزی ( سیستم تنظیمی ورود و خروج مغزی) می شود، در نتیجه پروتئین سمی بتا آمیلوئید( یک فرآورده ی جانبی حاصل فعالیت سلولی) تجمع می یابد. محققین در این مطالعه سلول های مغزی انسان و موش مورد بررسی قرار دادند تا بتوانند سازو کار اثر مس در پاتولوژی بیماری آلزایمر را کشف کنند. در شرایط طبیعی پلاک بتا آمیلوئید توسط یک پروتئین به نام گیرنده ی لیپو پروتئینی مرتبط با پروتئین 1 (LRP1) پاکسازی می شود. این پروتئین ها در دیواره ی مویرگی تأمین کننده ی خون مغز قرار دارند. این گیرنده ها به پلاک ها بتا آمیلوئید موجود در بافتهای مغزی متصل می شوند و سپس آن ها را به سمت عروق خونی هدایت می کنند تا از مغز پاکسازی شوند. مس با اثر بر روی  گیرنده ها LRP1 و مهار آن ها باعث تجمع و عدم پاکسازی پلاک های بتا آمیلوئید و در نتیجه بروز آلزایمر می شود.

منبع:

 Rashid Deane, et al.  Low levels of copper disrupt brain amyloid-β homeostasis by altering its production and clearance. PNAS, August 19, 2013.