مکمل یاری با آهن پس از اهدا خون، بازتولید هموگلوبین را ارتقاء می دهد

به نظر می رسد حدود 25 تا 35 درصد اهدا کنندگان خون پس از چند بار اهدا خون منظم دچار فقر آهن می شوند.  اگرچه اهدا خون در فواصل هر 8 هفته اجازه داده می شود اما بازتولید و جایگزینی هموگلوبین به میزان نرمال و استاندارد با تأخیر انجام شده و سبب می شود برخی اهدا کنندگان خون به کم خونی مبتلا شوند.
سطح هموگلوبین و وضعیت آهن بخاطر تخلیه آهن که با خستگی، کاهش توان ورزشی و تغییرات عصبی – شناختی همراه است، اهمیت بسزایی دارد.
در مطالعه حاضر 215 شرکت کننده حضور داشتند که طی 4 ماه اخیر خون اهدا نکرده بودند که به دو گروه دریافت کننده قرص فروس گلوکونات (5/37 میلیگرم آهن عنصری) یا عدم دریافت قرص آهن تقسیم شدند. مدت مطالعه 24 هفته بوده که پس از اهدا 500 سی سی خون کامل آغاز شد. این مطالعه در 4 مرکز اهدا خون در آمریکا انجام شد. اولین پیامد مطالعه، زمان بازتولید 80% سطح هموگلوبین از دست رفته در اهدا خون و بهبود وضعیت فریتین بود که شاخص نشان دهنده میزان ذخایر آهن بدن است.
محققین دریافتند که شرکت کننده هایی که مکمل آهن دریافت کرده بودند در مقایسه با گروهی که فاقد مکمل بودند، زمان بازیابی 80% هموگلوبین از دست رفته در هر دو گروهی که فریتین پایینی داشته (32 روز در مقابل 158 روز) و یا فریتین بالایی داشته اند (31 روز در مقابل 78 روز) سریع تر رخ داده است. بازتولید آهن در تمام شرکت کننده هایی که مکمل دریافت کرده بودند حدود 76 روز بطول انجامید در حلیکه این زمان برای گروه دیگر طولانی تر بوده و 168 روز طول کشید. بدون مکمل آهن، ذخایر آهن در 67% شرکت کننده ها طی 168 روز به سطح مناسبی نرسید.
اگرچه میزان واقعی کاهش هموگلوبین پس از اهدا خون بسیار کم بوده و به حد مرزی رسیده بود اما اهدا خون مکرر می تواند به از دست رفتن پیشرونده آهن و کم خونی منجر شود و بازیابی سطح هموگلوبین تا زمان اهدا خون بعدی بسیار اهمیت دارد.
نکته عملی: پس از اهدا خون مکمل آهن را تحت نظر پزشک مصرف کرده بطوریکه تا اهدا خون بعدی سطح هموگلوبین به میزان نرمال بازگردد.

منبع:

Joseph E. Kiss et al. Oral Iron Supplementation After Blood Donation. JAMA, 2015; 313 (6): 575