آپنه انسدادی خواب با کاهش وزن بهبود می یابد

آپنه خـواب حالـت خطرناکی است که به صورت توقف تنفس حین خـواب روی می دهد. دو نوع آپنـه خـواب وجود دارد: آپنـه انسدادی خواب(OSA) و آپنه مرکزی. OSA هنگامی رخ می دهد که به رغم تلاش فرد و به کار بردن عضلات تنفسی برای تنفس، هـوا به داخل یا خارج از بینی و دهان وی جریان پیدا نکند. OSA اگرچه یکی از شایع‌ترین بیماری های غیرواگیردار است اما این بیماری هنوز در اکثر افراد مبتلا تشخیص داده نشده است. OSA ارتباط تنگاتنگی با اختلالات متابولیک به خصوص دیابت نوع 2 و عوارض قلبی- عروقی دارد. OSA یک بیماری مزمن پیشرونده است و به خوبی اثبات شده است که انواع خفیف تا شدید آن با افزایش خطر عوارض قلبی – عروقی و مرگ و میر مرتبط است. چاقی مهمترین عامل خطر برای OSA است. بر اساس دانش فعلی درباره تکامل OSA، افزایش وزن به خصوص در بیمارانی که در حال حاضر انسداد نسبی راه های فوقانی آنها با OSA خفیف در ارتباط است، نشان دهنده وجود خطر بالا برای پیشرفت بیشتر این بیماری به سمت انواع شدیدتر است.
به تازگی مطالعه ای با هدف بررسی تاثیر تغیرات وزن بر روی بهبود و سیر پیشرفت OSA انجام شده است. شرکت کنندگان در این مطالعه شامل بیماران بالغ نسبتا چاق مبتلا به OSA خفیف بودند. شرکت کنندگان یا به مدت 12 ماه تحت یک برنامه مداخله در شیوه زندگی قرار گرفتند و یا اطلاعات عمومی درباره رژیم غذایی و فعالیت بدنی به صورت شفاهی و نوشتاری در اختیار آنها قرار گرفت. سپس این افراد به مدت 5 سال مورد پیگیری قرار گرفتند. فرضیه اصلی این بود که حتی یک کاهش وزن متوسط(5% یعنی 5 کیلوگرم) اما پایدار می تواند سبب بهبود OSA و در نتیجه جلوگیری از پیشرفت بیماری، هنگامی که درمان در مراحل ابتدایی بیماری آغاز می شود، گردد. شرکت کنندگان بر اساس تغییرات وزن طی 5 سال پیگیری به دو گروه تقسیم شدند: افرادی که حداقل 5% کاهش وزن داشتند(20 نفر) و افرادی که کمتر از این میزان کاهش وزن داشتند(27 نفر).
بررسی نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که بعد از 5 سال پیگیری در افرادی که حداقل 5% کاهش وزن داشتند، 80% کاهش در بروز پیشرفت OSA رخ داد.
نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که حتی یک کاهش وزن اندک می تواند سبب بهبود قابل توجه OSA و متابولیسم در بیماران مبتلا به اضافه وزن شود و این تغییرات مثبت حتی 4 سال پس از توقف مداخله فعال پایدار باقی مانده و در نتیجه از پیشرفت بیماری پیشگیری می شود.
 نکته عملی: با توجه به نتایج این مطالعه کاهش وزن به عنوان یک استراتژی مهم در جهت بهبود OSA و پیشگیری از پیشرفت بیماری توصیه می شود.

منبع:

Tuomilehto, H et al.”The impact of weight reduction in the prevention of the progression of obstructive sleep apnea: an explanatory analysis of a 5-year observational follow-up trial”. Sleep Medicine, 2014