آلودگی هوا و افزایش خطر ابتلا به زوال عقل (دمانس)

در مبتلایان به دمانس (زوال عقل) قدرت حافظه و تفکر فرد تحت تاثیر قرار می‌گیرد. به طوریکه حتی ممکن است سبب اختلال در انجام وظایف روزمره شود. بیماری آلزایمر شایع‌ترین نوع دمانس است. عوامل مختلفی مانند افزایش سن، سابقه خانوادگی، فشارخون بالا، استعمال سیگار، دیابت، چاقی و … می‌توانند در بروز زوال عقل نقش داشته باشند. با این حال علت دقیق بروز این بیماری به خوبی مشخص نشده است. آلودگی هوا خطر ابتلا به بیماری قلبی، سکته مغزی و بیماری تنفسی را افزایش می‌دهد. اما تاکنون نقش آن در بروز دمانس مشخص نشده است. به همین علت اخیراً گروهی از محققان انگلیسی به بررسی این موضوع پرداختند.
در این مطالعه حدود 131 هزار نفر در محدوده سنی 50 تا 79 سال شرکت کردند. با توجه به کدپستی محل سکونت شرکت کنندگان محققان میزان مواجهه سالانه آن‌ها با آلاینده‌های هوا، به ویژه دی‌اکسید نیتروژن (NO2)، ذرات ریز معلق (PM2.5) و ازون (O3) و همچنین ترافیک و سر و صدا را سنجیدند. سپس وضعیت سلامتی این افراد به مدت 7 سال مورد پیگیری قرار گرفت. طی این مدت 2181 نفر از شرکت کنندگان به زوال عقل و بیماری آلزایمر که نوعی زوال عقل است مبتلا شدند. نتایج نشان داد که ابتلا به این بیماری‌ها با میزان NO2 و PM2.5 مرتبط بود. به عبارت دیگر، در کسانی که مواجهه بیشتری با دی‌اکسید نیتروژن و ذرات ریز معلق داشتند خطر ابتلا به دمانس بیشتر بود.
در حال حاضر، مکانیسم دقیقی که طی آن آلودگی هوا می‌تواند خطر ابتلا به زوال عقل را افزایش دهد، به خوبی مشخص نیست. محققان می‌گویند که آلودگی هوا با اختلال در تکامل شناختی کودکان کم سن و سال مرتبط است. همچنین مواجهه مداوم با مواد آلاینده می‌تواند سبب التهاب سیستم عصبی و ایجاد تغییراتی در مغز در اوایل دوران بزرگسالی شود.
منبع:

Iain M Carey et al. BMJ Open 2018; Volume 8.