آلرژی به لاتکسLatex allergy
تعریف بیماری
آلرژی به لاتکس واکنشی است در پاسخ به پروتیین‌های بخصوصی که در لاتکس طبیعی وجود دارد و از درخت مخصوصی به دست می آید. بدن به طور اشتباهی لاتکس را ماده ای مضر برای بدن تلقی کرده و علیه آن آنتی بادی می سازد.
آلرژی به لاتکس باعث خارش پوست و ایجاد کهیر یا حتی شوک آنافیلاکسی می شود.نشانه ها
در اغلب موارد، آلرژی لاتکس پس از مواجهه مکرر با لاتکس ایجاد می شود مانند تماس با دستکش ها و یا بادکنک. تنفس ذرات لاتکس نیز میتواند آلرژی زا باشد که قادر است علائم آسم را مانند خس خس، تنگی قفسه سینه و مشکل تنفس ایجاد کند. علائم در عرض چند دقیقه پس از قرار گرفتن در معرض محصولات حاوی لاتکس شروع می شود. حساسیت شدید لاتکس میتواند منجر به آنافیلاکسی شود و علائم آن از خفیف تا شدید دسته بندی می شوند. شدت آن نیز به میزان ذرات لاتکس تنفس شده و یا تماس یافته بستگی دارد.
مشکلات پوستی آلرژیک ممکن است پس از تماس مستقیم با پروتئین های لاتکس آلرژیک در محصولات دستکش لاتکس رخ دهد. بسیاری از بیمارستان‌ها و یا دفاتر پزشکان به دستکش‌های غیر لاتکس یا دستکش‌های لاتکس کم پروتئین تبدیل شده اند.علائم خفیف:
• خارش
• قرمزی پوست
• کهیرعلائم شدید:
• عطسه
• آبریزش بینی
• خارش چشم ها
• خارش گلو
• تنگی نفس
• خس خس سینه
• سرفهآنافیلاکسی:
یک واکنش شدید آلرژی می تواند منجر به آنافیلاکسی شود که علائم آن شامل موارد زیر می شود:
1-انسداد راههای هوایی شامل ورم گلو که تنفس را سخت می‌کند
2-درد و انقباضات شکمی
3-نبض تند
4-ایجاد شوک به همراه کاهش شدید فشار خون ، سرگیجه، احساس سبکی در سر یا از هوش رفتن.بروز هر واکنشی (چه خفیف و چه شدید) در هنگام مواجهه با تخم مرغ باید با پزشک در میان گذاشته شود. شدت واکنش آلرژی به تخم مرغ هر بار میتواند متفاوت باشد. بنابراین حتی اگر واکنش قبلی خفیف بوده باشد واکنش بعدی ممکن است جدی‌تر باشد. در صورتیکه پزشک تشخیص بدهد که فرد یا کودک در معرض خطر واکنش آلرژی شدیدی باشد ممکن است تزریق آمپول اپی نفرین برای مواقع آنافیلاکسی را توصیه کند. شات‌های اپی نفرین بصورت ابزاری به نام تزریق کننده خودکار برای افراد فراهم می شود.
علل
در آلرژی به لاتکس سیستم ایمنی لاتکس را برای بدن مضر تلقی می کند و آنتی بادی هایی را برای مبارزه با آن تولید می کند. در مواجهه ی بعدی با لاتکس، این آنتی بادی‌ها منجر به ترشح هیستامین و دیگر ترکیبات می شوند که علائم آلرژی را بروز می دهند.
روش های ایجاد آلرژی لاتکس:
تماس مستقیم: شایع ترین علت آلرژی به لاتکس از طریق تماس است مانند دستکش های ساخته شده از لاتکس.
تنفس: محصولات تهیه شده از لاتکس خصوصاً دستکش ها ذرات لاتکس را از خود آزاد می کنند که تنفس آن ها می تواند منجر به آلرژی شود.
وجود دیگر واکنش‌های آلرژیک پوستی با تماس با لاتکس محتمل است از جمله:
درماتیت تماسی آلرژیک:
نوع دیگری از آلرژی پوست به نام “درماتیت تماسی آلرژیک” ممکن است توسط مواد شیمیایی مورد استفاده برای تولید دستکش لاستیکی ایجاد شود. این درماتیت توسط اگزما و تاول‌ها روی پشت دست دیده میشوند.
نیاز حتمی به تماس مستقیم فیزیکی با محصولات لاتکس برای ایجاد یک واکنش آلرژیک ضروری وجود ندارد. شوک آنافیلاکسی و واکنش های شدید آسم به علت استنشاق پروتئین‌های لاتکس در هوا ناشی از پودر موجود در دستکش لاتکس است.
درماتیت تماسی غیر آلرژیک:
این نوع از علائم منشاء آلرژی ندارند و فقط نوعی از حساسیت پوستی می‌باشند که با پوشیدن دستکش‌های پلاستیکی و مواجه با پودر داخل آن‌ها ایجاد می شود. خشکی و خارش پوست دست‌ها از نشانه های این حساسیت است.عوامل خطر
برخی افراد در معرض خطر بیشتری برای آلرژی لاتکس هستند.
افراد مبتلا به اسپینا بیفیدا: افراد مبتلا به این بیماری که نوعی نقص مادرزادی در شکل گیری ستون فقرات خود دارند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به آلرژی به لاتکس هستند.
کارکنان مراقبت بهداشتی: اشتغال درسیستم مراقبت های بهداشتی نیز می تواند احتمال ایجاد آلرژی به لاتکس را افزایش دهد.
کارکنان کارخانه های پلاستیک: مواجه های مکرر با لاتکس میتواند خطر بروز آلرژی را افزایش دهد.
سابقه خانوادگی آلرژی: افرادی که دارای سابقه خانوادگی ابتلا به آلرژی هستند – خصوصاً آلرژی های غذایی – دارای خطر افزایش یافته برای ابتلا به آلرژی به لاتکس می‌باشند.ارتباط بین آلرژی غذایی و آلرژی به لاتکس: میوه‌های بخصوصی هستند که دارای میزان اندکی آلرژن لاتکس هستند مانند:
• آووکادو
• موز
• کیوی
• پشن فروتآمادگی ویزیت پزشک
به احتمال زیاد فرد در ابتدا به پزشک خانواده مراجعه می کند و ممکن است در ادامه به یک متخصص آلرژی ارجاع داده شود.
اقدامات بیمار:کسب آگاهی از محدودیت‌های قبل از ملاقات با پزشک: در هنگام گرفتن وقت ملاقات باید در رابطه با آمادگی‌های قبل از حضور در مطب پرسیده شود. برای مثال در صورتیکه قرار باشد فرد آزمایش آلرژی انجام دهد ممکن است پزشک از بیمار بخواهد مدتی قبل از انجام آزمایش از مصرف آنتی هیستامین خودداری کند.
نوشتن علائم: که شامل تمام علایمی می شود که حتی ممکن است با علت اصلی مراجعه به مطب متفاوت باشد.
فراهم کردن فهرست داروها: ویتامینها و مکمل هایی که فرد استفاده می کند.
یادداشت سوالات از پزشک: برخی سوالات ابتدایی که جهت آلرژی به لاتکس می توان از پزشک پرسید:
• انجام چه آزمایشهایی نیاز است؟
• آیا به آمادگی خاصی نیاز است؟
• آیا این واکنش به علت مواجهه با لاتکس است؟
• چگونه می توانم آلرژی را در کنار بیماریهای دیگرم کنترل کنم؟
• آیا به همراه داشتن تزریق کننده خودکار ضروری است؟
• بهترین روش درمانی برای آلرژی من کدام است؟
جهت تشخیص علل احتمالی علائم، پزشک ممکن است سوالاتی را از فرد بپرسد:• دقیقاً چه علائمی دارید؟
• چه چیزی علائم شمارا تشدید می‌کند؟
• علائم از چه زمانی آغاز شدند؟
• آیا به آلرژی‌های دیگری از جمله آلرژی غذایی نیز مبتلا هستید؟
• آیا در مکان های خاصی علائم شما تشدید می‌شود؟
• چه داروهایی استفاده می کنید؟ داروهای گیاهی چطور؟
• چه مشکلات پزشکی دیگری دارید؟
• آیا افراد دیگر خانواده شما نیز مبتلا به آلرژی هستند؟ چه نوعی؟
• آیا علائم آلرژی شما پس از تماس با دستکش لاتکس شروع می شوند؟ ایجاد این علائم چه میزان زمان میبرد؟
• تا کنون تجربه انجام جراحی داشته اید؟زمان مراجعه به پزشک
در صورت بروز نشانه های آنافیلاکسی یا کهیر و قرمزی پوست باید فوراً به پزشک مراجعه شود.
روش های تشخیصی
تشخیص این آلرژی گاهی چالش برانگیز است. پزشک پوست را معاینه خواهد کرد و سوالاتی در رابطه با علائم و نشانه‌ها خواهد پرسید. آزمایش پوست نیز میتواند مشخص سازد که آیا پوست به پروتئین لاتکس واکنش نشان می دهد یا خیر. پزشک از یک سوزن بسیار ظریف برای قرار دادن لاتکس در زیر پوست پشت با بازو استفاده می کند. اگر فرد به لاتکس آلرژی داشته باشد نقطه متورمی روی پوست ظاهر می شود. آزمایش خون نیز می تواند در این مواقع کمک کننده باشد.
درمان:
با وجود داروهای متعددی که برای کاهش علائم آلرژی ارائه شده است درمان آن هنوز به طور کامل وجود ندارد.درمان دارویی
در صورت واکنش شدید به لاتکس فرد میتواند از تزریق اپی نفرین استفاده کند. در صورت بروز شوک آنافیلاکسی نیز فرد باید به اورژانس منتقل شود.
پیشگیری
برای جلوگیری از بروز آلرژی از مواجهه با موارد زیر پرهیز شود:
• دستکش‌های ظرفشویی
• بادکنک‌ها
• اسباب بازی‌های پلاستیکی
• بطری‌های آب داغ
• برخی پوشک ها
• پاک کن ها
• عینک های شنا
• دسته های راکتدسته های موتور و دوچرخه
• کاف های فشار خون
• سرنگ
• لوله های وریدی
• ماسک های جراحی
• پد های الکترود‌ها