سدیم بی کربناتSodium Bicarbonate

Injection: 8.4%; 7.5%

• کاهش خطرات اسیدوز متابولیک در بیماری شدید کلیوی
• بی کفایتی عروق ناشی از شوک یا دهیدراتاسیون شدید
• ایست قلبی و اسیدوز لاکتیک اولیه شدید
• اسهال های شدید
• مسمومیت با باربیتورات ها یا سالیسیلات ها
• قلیایی کننده ادرار برای افزایش حلالیت سولفونامیدها
• پیشگیری از تشکیل کریستال و آسیب احتمالی کلیوی

• آلکالوز متابولیک یا تنفسی
•  آلکالوز هیپوکلرمیک ناشی‌ از دیورتیکها یا ساکشن نازوگاستریک
• هیپوکلسمی

• کاهش سطح هشیاری
•  ترمور
•  احتباس مایعات
•  نفخ
•  کرامپ های شکمی
•  سنگهای کلیوی
•  آلکالوز
• هیپرناترمی
•  هیپراسمولاریتی
•  درد و نکروز بافتی بعد از نشت وریدی

توجه: در صورت ایجاد آلکالوز متابولیک، مصرف دارو باید قطع گردد.

نکات قابل توصیه

• دارو را مطابق با تجویز بکار برده و دوز فراموش شده را بلافاصله پس‌ از بخاطر آوردن مصرف نمایید، مگراینکه فرصتی تا زمان دوز بعدی وجود نداشته باشد.
• از مصرف همزمان دارو با لبنیات خودداری نمایید چون سبب بروز سنگ کلیه یا هیپرکلسمی و سندرم Milk Alkali خواهد شد.

مصرف در بارداری

گروه C:                
مطالعات حیوانی نشان دهنده اثرات جانبی بر روی جنین بوده اند، اما شواهد کافی در مورد انسان وجود ندارد. با اینحال، منافع استفاده از دارو در زنان باردار ممکن است از خطرات احتمالی آن بیشتر باشد.

مصرف در شیردهی

منافع دارو باید در برابر ضررهای احتمالی آن سنجیده شود.

دوز مصرفی

• به عنوان قلیایی کننده سیستمیک 1mEq/kg  از راه وریدی تجویز می‌شود. سپس هر 10 دقیقه در صورت نیاز 0.5mEq/kg  مجدداً تجویز می‌شود.
• در مواردی که درمان اضطراری اسیدوز متابولیک ضروری نباشد 5-2 mEq/kg  طی 8-4 ساعت انفوزیون وریدی می شود.
• به عنوان قلیایی کننده ادرار 5-2 mEq/kg  طی 8-4 ساعت تزریق وریدی می شود.

فارماکولوژی

مکانیسم اثر:

• اثر قلیایی‌ کننده و بافریک: بیکربنات سدیم در بدن تبدیل به یون بیکربنات می‌شود و در اثر ترکیب با یون هیدروژن pH خون را قلیایی می‌کند. دفع یونهای بیکربنات از ادرار باعث قلیایی‌شدن pH ادرار می‌شود.
• اثر آنتی‌اسید خوراکی: درصورت مصرف خوراکی، بیکربنات موجب خنثی شدن اسید موجود در معده می‌شود.

فارماکوکینیتیک

• نیمه عمر: ناشناخته
• دفع: بیکربنات توسط کلیه‌ها فیلتر و بازجذب می‌شود و کمتر از1% آن از راه ادرار دفع می‌گردد.

تداخل دارویی

• مصرف این دارو از راه دهان جذب داروهای خوراکی که بطور همزمان مصرف شده باشند را کاهش می‌دهد.
• مصرف همزمان این دارو با آنتی‌ اسیدهای حاوی کلسیم باعث ایجاد سندرم Milk Alkali می‌شود.
• قلیایی‌ شدن ادرار بدنبال مصرف این دارو باعث کاهش سطح خونی سالیسیلات‌ها و باربیتورات‌ها و افزایش سطح خونی کینیدین و آمفتامین‌ها می‌گردد.