پروبیوتیک ها و کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 1 در کودکان

پروبیوتیک ها ارگانیسم های زنده ای هستند که فواید سلامتی متعددی دارند. این فرضیه مطرح است که پروبیوتیک ها می توانند از طریق تقویت میکروب های مفید روده، بر روی پاسخ های ایمنی داده شده به محرک های محیطی تاثیر بگذارند و در نتیجه از این طریق می توانند در پیشگیری از ابتلا به دیابت نوع 1 – بیماری خودایمنی مربوط به جزایر لانگرهانس پانکراس –  موثر باشند.
محققان دانشگاه  South Florida در مطالعه ای که در JAMA Pediatrics منتشر شد ارتباط بین مصرف مکمل پروبیوتیک در طی یک سال اول زندگی با بیماری خودایمنی مربوط به جزایر لانگرهانس  را در کودکانی که از نظر ژنتیکی خطر ابتلا به دیابت نوع 1 در آن ها بیشتر بود، مورد بررسی قرار دادند.
این مطالعه از سال  2004 شروع شد و بر روی کودکان 6  مرکز بالینی (3 مرکز در ایالات متحده امریکا و 3 مرکز در اروپا) انجام شد. جهت تشخیص بیماری خودایمنی مربوط به جزایر لانگرهانس، کودکان از نظر اتو آنتی بادی های مرتبط با دیابت نوع 1 بررسی شدند. برای این منظور  بین سنین 3 تا 8 ماهگی هر 3 ماه یکبار و پس از آن هر 6 ماه یکبار از کودکان نمونه خون گرفته شد. جهت آگاهی یافتن از جزییات تغذیه نوزادان، از جمله مصرف مکمل پروبیوتیک و فرمولای مخصوص نوزادان، از پرسشنامه ها و یادآمدهای غذایی استفاده شد. نمونه نهایی مطالعه شامل  7473 کودک بین سنین 4 تا 10 سال بودند.
نتایج نشان داد در کودکانی که در 27 روز اول زندگی پروبیوتیک ها را از  طریق مکمل رژیمی و یا فرمولای غنی شده و یا هر دو دریافت کردند در مقایسه با کودکانی که برای اولین بار بعد از 27 روزگی پروبیوتیک دریافت کردند و یا اصلاً پروبیوتیک مصرف نکردند، خطر ابتلا به بیماری خودایمنی جزایر لانگرهانس کمتر است. مصرف زودرس پروبیوتیک ها با کاهش 60  درصدی خطر ابتلا به بیماری خودایمنی جزایر لانگرهانس در کودکان با پرخطرترین ژنوتیپ (HLA genotype DR3/4) همراه است اما در بین سایر ژنوتیپ ها اینگونه نیست. این یافته ها یک  ارتباط علیتی را نشان نمی دهند و نیاز به انجام مطالعات بیشتری در این زمینه است.
نکته عملی: استفاده از پروبیوتیک ها ممکن است بتواند سبب کاهش خطر بیماری خودایمنی جزایر لانگرهانس در کودکانی که در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع 1 هستند، گردد. اما قبل از توصیه به مصرف مکمل پروبیوتیک نیاز است که این نتایج با انجام مطالعات بیشتر اثبات شود.
منبع :

JAMA Pediatr. 2016;170(1):20-8