مصرف ماهی و زوال عقل

با وجودی که نگرانی در مورد آلودگی غذاهای دریایی با جیوه در حال افزایش است اما مصرف غذاهای دریایی به علت اثرات مفیدی که بر روی سلامتی دارند توصیه می شود. در مطالعه ای که نتایج آن به تازگی منتشر شده ارتباط مصرف غذاهای دریایی با افزایش میزان جیوه مغز و همچنین با بروز زوال عقل و بیماری آلزایمر بررسی شده است.
در این مطالعه مقطعی محققان از سال 1997 افراد سالمندی را که در شیکاگو و مناطق اطراف آن زندگی می کردند، مورد پیگیری قرار دادند. محققان عادات غذایی شرکت کنندگان و سایر عوامل مرتبط با شیوه زندگی آن ها را ثبت کردند. به طور میانگین 5/4 سال قبل از مرگ مصرف غذاهای دریایی به وسیله پرسشنامه بسامد خوراک اندازه گیری شد. پس از مرگ مغز 286 نفر از نظر وجود زوال عقل و بیماری آلزایمر مورد بررسی قرار گرفت. این اولین مطالعه ای بود که در آن حضور نشانگرهای زوال عقل و بیماری آلزایمر در مغز افراد بررسی می شد و محققان را قادر می ساخت تا به طور عینی ارتباط این بیماری ها با مصرف ماهی را مشاهده نمایند.
محققان در میان افراد سالخورده ای که حداقل یکبار در هفته ماهی مصرف می کردند نسبت به کسانی که کمتر از یکبار در هفته ماهی مصرف می کردند نشانگرهای کمتری از زوال عقل و آلزایمر پیدا کردند. این ارتباط فقط در میان کسانی که حامل ژن  APOE ε4 بودند، مشاهده شد. این ژن خطر بروز آلزایمر و زوال عقل را افزایش می دهد. با این حال با توجه به اینکه این ارتباط در سایر مطالعات نشان داده نشده هنوز برای نتیجه گیری در مورد اثرات مفید مصرف ماهی به صورت هفتگی در افرادی که به طور ژنتیکی مستعد ابتلا به زوال عقل هستند، زود است.
ما می دانیم که مصرف زیاد ماهی سبب مصرف غلظت بالای فلزات سنگین مانند جیوه می شود. مصرف زیاد فلزات سنگین در طولانی مدت سبب آسیب کلیه ها، کبد، مغز و سیستم عصبی می شود. در مطالعه حاضر نیز مصرف بالاتر ماهی سبب افزایش غلظت جیوه شد. با این حال، غلظت بالاتر فلزات سنگین با افزایش تعداد نشانگرهای زوال عقل مرتبط نبود.
نکته عملی: توصیه می شود به منظور پیشگیری از بروز بیماری های قلبی- عروقی و حفظ سلامت مغز در طول هفته یک وعده ماهی مصرف شود.
منبع:

Morris M.C., et al. "Association of Seafood Consumption, Brain Mercury Level, and APOE ε4 Status With Brain Neuropathology in Older Adults". JAMA, 2016