پیچش بیضهTesticular torsion

  • تعریف بیماری

    پیچش بیضه زمانی رخ می دهد که بیضه حول طناب اسپرماتیک (که مسئول خونرسانی به بیضه می باشد) می چرخد. کاهش جریان خون موجب درد و تورم ناگهانی و اغلب شدید می شود. پیچش بیضه بین سنین 12 تا 16 سال بسیار شایع است، اما احتمال وقوع  آن در هر زمانی حتی قبل از تولد نیز وجود دارد.

    پیچش بیضه معمولاً نیاز به جراحی فوری دارد. اگر در عرض چند ساعت درمان شود، بیضه ها صدمه ای نخواهند دید. امّا وقفه ی طولانی تر می تواند منجر به آسیب دائمی و عقیمی شود. اگر جریان خون به مدت زیادی قطع گردد، بیضه آنچنان آسیب می بیند که باید از بدن خارج شود.

    نشانه ها

    علائم و نشانه های پیچش بیضه عبارتند از:

    •    درد ناگهانی و شدید در کیسه بیضه (کیسه ای شُل متشکل از پوست در زیر آلت تناسلی حاوی بیضه ها)
    •    تورم کیسه بیضه
    •    درد شکمی
    •    تهوع و استفراغ
    •    قرار گرفتن بیضه در حالتی غیرطبیعی و یا بالاتر از حد معمول

     

     

    علل

    پیچش بیضه زمانی رخ می دهد که بیضه حول طناب اسپرماتیک (که خون را از شکم به بیضه ها می رساند) بچرخد. اگر این اتفاق چندین بار بیفتد، جریان خون کاملاً مسدود شده و باعث آسیب شدید می شود.

    اکثر مردان مبتلا به پیچش بیضه، یک صفت ارثی دارند که اجازه می دهد بیضه ها به صورت آزادانه در کیسه بیضه بچرخند. این حالت ارثی اغلب هر دو بیضه را تحت تاثیر قرار می دهد. اما همه ی مردان دارای این صفت مبتلا به پیچش بیضه نمی شوند.

    دلیل پیچش بیضه نامشخص است. اما به دنبال شرایط زیر نشانه های آن می توانند بروز کند:
    •    فعالیت بدنی شدید
    •    آسیب به کیسه بیضه
    •    سرما
    •    رشد سریع بیضه در دوران بلوغ
    •    خواب

  • عوامل خطر

    •   سن. پبچش بیضه بین سنین 12 تا 16 سال بسیار شایع است.

    •   پیچش قبلی بیضه. اگر درد بیضه شما خود به خود بدون درمان خوب شده باشد، احتمال بازگشت مجدد آن وجود دارد. حملات مکرر درد نشان دهنده آسیب دائمی بیضه هاست.

    •   سابقه خانوادگی پیچش بیضه. این بیماری یک صفت ارثی می باشد.

     

    عوارض

    پیچش بیضه می تواند عوارض زیر را به همراه داشته باشد:

    •   آسیب دیدن یا از دست دادن بیضه. اگر پیچش بیضه بعد از چندین ساعت درمان نشود، عدم خونرسانی می تواند منجر به آسیب دائم یا از بین رفتن بیضه شود. اگر بیضه به شدت صدمه ببیند، باید توسط جراحی از بدن خارج گردد.

    •   عقیم شدن. در برخی موارد، آسیب دیدن یا از دست دادن بیضه می تواند منجر به عقیمی مردان شود.

     

    زمان مراجعه به پزشک

    در صورت درد ناگهانی یا شدید بیضه سریعاً به اورژانس مراجعه نمایید. اگر علت درد پیچش بیضه باشد، درمان سریع می تواند از آسیب شدید یا از دست دادن بیضه ها پیشگیری نماید.

    همچنین اگر درد ناگهانی بیضه تان بدون درمان بهبود یابد، باید به موقع به پزشک مراجعه کنید. این اتفاق زمانی رخ می دهد که بیضه پیچیده می شود و سپس به خودی خود به حالت اول باز می گردد (چرخش متناوب و دتورشن). حتی در این شرایط نیاز است نزد یک پزشک معاینه شوید زیرا با جراحی می توان از وقوع مجدد آن جلوگیری کرد.

  • روش های تشخیصی

    روش های تشخیصی:

    پزشک جهت یافتن اینکه آیا علت علائم و نشانه های شما پیچش بیضه است یا بیماری دیگری باعث آن شده، سوال های متعددی خواهد پرسید. پزشک معالج معمولاً با معاینه بالینی کیسه بیضه، بیضه ها، شکم و کشاله ران به راحتی پیچش بیضه را تشخیص می دهد. همچنین ممکن است وی رفلکس های شما را با لمس آرام داخل ران تان، محلی که تحت تاثیر قرار گرفته، بسنجد. معمولاً، این کار منجر به انقباض بیضه می شود. اگر شما به پیچش بیضه مبتلا باشید ممکن است این رفلکس رخ ندهد.

    گاهی آزمایش های پزشکی جهت تایید تشخیص یا کمک به یافتن دلایل دیگر این علائم ضروری هستند. این تست ها شامل موارد زیر می شوند:

    •    آزمایش ادرار جهت بررسی عفونت

    •    سونوگرافی کیسه بیضه جهت بررسی جریان خون. کاهش جریان خون به بیضه یکی از علائم پیچش بیضه می باشد. امّا سونوگرافی همیشه جریان خون کاهش یافته را تشخیص نمی دهد، بنابراین ممکن است پیچش بیضه مخفی بماند.

    •    جراحی در برخی موارد برای یافتن علت علائم و نشانه ها (پیچش بیضه یا بیماری های دیگر) کمک کننده است.

     

    اگر به مدت چندین ساعت درد داشتید و معاینه بالینی هم پیچش بیضه را تایید کرد، به طور مستقیم و بدون انجام آزمایش های دیگر جراحی خواهید شد. تاخیر در جراحی می تواند منجر به از دست دادن بیضه ها شود.

     

    روش های درمانی:

    برای بهبود کامل پیچش بیضه جراحی نیاز است. در برخی موارد، پزشک قادر است با فشار دادن کیسه بیضه پیچش آن را باز نماید (درمان دستی)، امّا برای جلوگیری از وقوع مجدد آن جراحی ضروری است.

     

    عمل جراحی برای پیچش بیضه معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام می گیرد. این جراحی به بستری شدن در بیمارستان نیازی ندارد. در حین عمل، پزشک:
    •    برش کوچکی در کیسه بیضه ایجاد می کند.
    •    در صورت نیاز، پیچش طناب اسپرماتیک را می گشاید.
    •    یکی از بیضه ها یا هر دو را به داخل کیسه بیضه جهت پیشگیری از چرخش مجدد بخیه می زند.

     

    هر چه زودتر پیچش بیضه ها باز شود، احتمال سالم باقی ماندن آن ها بیشتر است. احتمال موفقیت زمانی که درمان طی 6 ساعت اولیه انجام شود 95 درصد است، امّا میزان درصد آسیب بعد از گذشت 24 ساعت به 20 درصد افزایش می یابد.

     

    پیچش بیضه در نوزادان و کودکان

    پیچش بیضه در نوزادان و کودکان نیز می تواند رخ دهد، اگرچه نادر می باشد. ممکن است بیضه کودکان ضخیم، متورم و تیره رنگ شود. احتمال دارد سونوگرافی جریان خون کاهش یافته به کیسه بیضه نوزاد را تشخیص ندهد، بنابراین در این شرایط جراحی برای تایید پیچش بیضه ضرورت پیدا می کند.

    در مورد درمان پیچش بیضه کودکان بحث و اختلاف نظر وجود دارد. اگر نوزاد پسری با علائم و نشانه های پیچش بیضه متولد شود، ممکن است برای جراحی اورژانسی دیر شده باشد. در برخی موارد، پزشک جراحی غیراورژانسی را در آینده توصیه می کند. امّا جراحی فوری گاهی می تواند تمامی قسمت های بیضه را حفظ کرده و از وقوع پیچش در بیضه ی دیگر نوزاد پیشگیری نماید. درمان پیچش بیضه در نوزادی مانع بروز مشکل در تولید هورمون های مردانه و پدر شدن در آینده می شود.

     

     

  • پیشگیری

    چرخش بیضه ها در کیسه بیضه یک صفت ارثی در برخی مردان است. اگر شما دارای این خصوصیت باشید، تنها راه جلوگیری از پیچش بیضه جراحی و بخیه زدن هر دو بیضه به درون کیسه بیضه می باشد.