لنفادنیت مزانتریکMesenteric lymphadenitis

  • تعریف بیماری

    لنفادنیت بیماریی ای است که در آن غدد لنفاوی ملتهب می شوند. هنگامی که این شرایط بر غدد لنفاوی غشای اتصال دهنده دیواره شکم به روده ها (مزانتر) تاثیر گذارد لنفادنیت مزانتریک نام میگیرد.
    لنفادنیت مزانتریک که به نام آدنیت مزانتریک نیز شناخته می شود معمولاً در اثر عفونت دستگاه روده‌ای اتفاق می افتد و به طور عمده بر کودکان و نوجوانان تاثیر می گذارد. این بیماری همراه با درد است و میتواند علائمی مشابه عفونت آپاندیس ایجاد کند. برخلاف التهاب آپاندیس، آدنیت مزانتریک به ندرت جدی و خطرناک می باشد و معمولاً خود به خود رفع می شود.

    نشانه ها

    علائم و نشانه های  لنفادنیت مزانتریک شامل موارد زیر می شوند:
    •    درد شکمی که اغلب در قسمت پایین و راست شکمی متمرکز است اما می‌تواند گاهی وسیع تر باشد
    •    سفتی و تحریک پذیری شکمی
    •    تب

    بسته به علت بیماری علائم دیگر میتوانند به شرح زیر بروز کنند:
    •    اسهال
    •    تهوع  و استفراغ
    •    احساس نا خوشایند بیمارگونه

    علل

    شایع ترین علت لنفادنیت مزانتریک عفونت ویروسی است مانند گاستروانتریت که اغلب آنفولانزای روده ای نامیده می شود. این عفونت باعث التهاب غدد لنفاوی مزانتر می شود – بافت نازکی که روده را به قسمت پشتی شکم متصل میکند.
    غدد لنفاوی نقش عمده ای را در توانایی بدن برای مبارزه با بیماریها ایفا می‌کنند.  آن ها در تمام بدن پخش شده اند تا بتوانند ویروس ها، باکتری‌ها و دیگر ارگانیسم های مضر را از بین ببرند. در این پروسه نزدیک ترین غدد به محل عفونت می توانند متورم و دردناک شوند. برای مثال غدد لنفاوی موجود در گردن در هنگام گلودرد متورم می شوند. غدد دیگر که به طور معمول دچار ورم می شوند در زیر چانه، کشاله ران و زیر بغل واقع شدند.
    برخی کودکان قبل یا در طول لنفادنیت مزانتر دچار عفونت تنفسی نیز می شوند. محققان به وجود ارتباطی بین این دو وضعیت اشاره کرده اند.

  • عوارض

    در صورتی که غدد لنفاوی متورم به دنبال عفونت باکتریایی درمان نشده ایجاد شده باشد، باکتری ها می توانند در خون پخش شده و شرایط خطرناکی به نام سپسیس را ایجاد کنند.

    آمادگی ویزیت پزشک

    در صورتی که کودک علائم و نشانه های لنفادنیت مزانتریک را بروز داده باشد بهتر است با پزشک خانواده یا متخصص اطفال تماس گرفته شود. در اینجا اطلاعاتی برای کسب آمادگی های لازم در هنگام مراجعه به پزشک آورده شده است:
    اقداماتی که بیمار میتواند انجام بدهد
    تهیه ی فهرستی از موارد زیر:

    علائم کودک: شامل علائم غیر شکمی و همینطور ثبت جزئیاتی مانند زمان بروز علائم برای اولین بار و چگونگی تغییر یا وخیم تر شدن آن ها در طول زمان.
    اطلاعات مهم پزشکی کودک: شامل تمام بیماری های دیگر و همینطور نام تمامی داروها و مکمل های رژیمی مصرفی. همینطور گزارشی از واکسن‌های اخیر کودک باید به همراه آورده شود. در صورتی که کودک در گذشته علائم مشابهی را تجربه کرده باشد بهتراست گزارشات پزشک مربوط به آن نیز ارائه شود.
    اطلاعات مهم شخصی: شامل تغییرات اخیر و یا بروز هرگونه استرس در شرایط کودک.

    سوالاتی که می توان از پزشک پرسید:
    تهیه ی لیستی از این سوال ها می تواند در استفاده  بهینه از زمان اندک ملاقات کمک کننده باشد.
    •    علت احتمالی بروز این علائم در کودک چیست؟ آیا دلایل احتمالی دیگری نیز وجود دارند؟
    •    چه آزمایشاتی نیاز است؟
    •    آیا کودک درمعرض خطر عوارض این بیماری است؟
    •    آیا کودک به درمان نیاز دارد؟ در صورت عفونی بودن این بیماری آیا کودک به دریافت آنتی بیوتیک نیاز دارد؟
    •    برای راحتی فرزندم چه اقداماتی می توانم انجام دهم؟ از چه غذاهایی باید پرهیز کند؟
    •    درطول دوران بهبودی کودک در صورت بروز چه علائمی باید با پزشک تماس گرفت؟
    •    آیا بیماری فرزندم مسری است؟
    •    چه زمانی می تواند به مدرسه برگردد؟

    سوالات پزشک از بیمار:
    •    علائم از چه زمانی شروع شدند؟
    •    در کدام ناحیه احساس درد میکنید؟
    •    آیا درد از یک ناحیه در شکم به قسمت دیگری میرود؟
    •    شدت درد چقدر است؟ آیا شدت درد باعث گریه کودک می شود؟
    •    چه چیزی باعث شدید تر شدن درد کودکتان می شود؟
    •    چه موردی درد کودک را تسکین می دهد؟
    •    آیا علائم کودک شامل تهوع و استفراغ نیز می شود؟
    •    چه علائم دیگری را در کودک مشاهده کردید؟
    •    آیا فرزندتان علائم مشابهی را قبلاً نیز تجربه کرده است؟ آیا تحت مراقبت قرار گرفته است؟ آیا پرونده ی پزشکی مربوط به آن مشکل رابه همراه دارید؟
    •    آیا کودک دیگری در خانواده، مدرسه یا مهدکودک چنین علائم مشابهی را اما خفیف تر داشته است؟
    •    کودک شما در حال حاضر چه داروهایی را استفاده می کند؟

    زمان مراجعه به پزشک

    درد شکمی نشانه ای شایع در کودکان و نوجوانان است و فهمیدن این که چه زمانی به مشکل جدی تبدیل می شود و احتیاج به درمان پزشکی دارد کاری دشوار است.
    به طور کلی در مواقعی که کودک علائم زیر را بروز داده باشد باید فوراً با پزشک تماس گرفته شود:
    •    درد ناگهانی و شدید در شکم
    •    درد شکمی به همراه تب
    •    درد شکمی به همراه اسهال و استفراغ

    به علاوه در صورت وجود علائم زیر در کودک و عدم بهبودی آن با گذر زمان نیز باید با پزشک تماس گرفته شود:
    •    درد شکمی به همراه تغییر در عادات مزاجی
    •    درد شکمی به همراه از دست رفتن اشتها
    •    درد شکمی که در خواب اختلال ایجاد کند

  • روش های تشخیصی

    جهت تشخیص بیماری کودک ممکن است پزشک اقدامات زیر را انجام بدهد:
    انجام معاینه و ثبت پیشینه پزشکی کودک: در ابتدا پزشک کودک را معاینه کرده و جزئیاتی را در رابطه با علائم و نشانه های وی ثبت می کند. سپس ممکن است پزشک سوالاتی را در رابطه با بیماری های قبلی کودک که درمان شده اند بپرسد.
    درخواست آزمایش: آزمایش‌های خون بخصوصی می‌تواند عفونت و نوع آن را در کودک مشخص کند.
    درخواست آزمایشات تصویربرداری: انجام سی تی اسکن از ناحیه ی شکم کودک می تواند به تمایز لنفادیت مزانتر ازالتهاب آپاندیس کمک کند.برای این منظورسونوگرافی شکم نیز ممکن است انجام شود.

    لنفادنیت‌های خفیف و غیر پیچیده و آن هایی که توسط ویروس ایجاد شده باشند معمولاً به خودی خود بهبود می یابند.

    درمان دارویی

    داروهایی که برای بهبود و درمان لنفادنیت مزانتر تجویز می شود شامل موارد زیر هستند:

    مسکن‌های بدون نسخه و تب برها می توانند در تسکین علائم بیماری موثر باشند. در مورد مصرف آسپرین توسط کودکان و نوجوانان باید جانب احتیاط رعایت شود. اگرچه مصرف آسپرین برای کودکان بالای 3 سال مجاز می باشد اما کودکان درحال بهبود ازبیماری هایی با علائم مشابه آبله مرغان و آنفولانزا نباید از آسپرین استفاده کنند. ضرورت این امر در این است که آسپرین به یک بیماری نادر اما به شدت خطرناک به نام سندروم ری در کودکان (Reye's syndrome) مرتبط است.

  • اصلاح شیوه زندگی

    جهت بهبود درد و تب در کودک اقدامات زیر می تواند موثر باشد:
    استراحت: استراحت کافی در بهبود کودک موثر است
    نوشیدن مایعات: مایعات می تواند از دهیدراته شدن بدن به دنبال تب، استفراغ و اسهال جلوگیری کند.
    استفاده از کمپرس گرم: گذاشتن که حوله ی گرم و مرطوب بر روی شکم میتواند در تسکین علائم نقش داشته باشد