کمبود ویتامین A و آهن در بیش از یک سوم جمعیت جهان مشاهده می‌شود. مشکلات ناشی از کمبود این مواد مغذی شامل نابینایی، کم‌خونی و مرگ است که به خصوص کودکان و زنان را تحت تاثیر قرار داده و یکی از معضلات مهم بهداشتی است.
بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO) در سراسر جهان حدود 250 میلیون کودک در سنین پیش دبستانی به کمبود ویتامین A مبتلا هستند. در مناطقی که کمبود در میان کودکان شایع است، زنان باردار نیز احتمالاً به کمبود ویتامین A و کم‌خونی مبتلا هستند. سالانه حدود 500 هزار کودک مبتلا به کمبود ویتامین A در سراسر جهان نابینا می‌شوند و حدود نیمی از این کودکان به علت آسیب‌پذیر بودن در برابر سایر بیماری‌ها فوت می‌کنند. بنابراین کمبود این ریزمغذی‌ها باید در مراحل اولیه تشخیص داده شود تا درمان بیشترین اثربخشی را داشته باشد.
اخیراً محققان موفق به استفاده از یک روش سریع و کم هزینه برای تشخیص کمبود این دو ماده مغذی شدند. این سیستم تشخیصی کوچک و قابل حمل مشابه چیزی است که توسط افراد دیابتی برای اندازهگیری قند خون استفاده می‌شود. این روش قادر به اندازهگیری غلظت پروتئین متصل شونده به رتینول (مهم در بینایی)، پروتئین واکنشگر C (نشانگر وجود عفونت) و پروتئین فریتین (نشانگر وجود کم‌خونی) است. مدت زمان انجام این آزمایش 15 دقیقه است.
به اعتقاد محققان کلید حل مشکلات مربوط به کمبود ریزمغذی‌ها (ویتامین‌ها و مواد معدنی) تشخیص زودهنگام و مداخله سریع است. در صورت آگاهی از ابتلای فرد به کمبود ریزمغذی‌ها می‌توان با تغییر رژیم غذایی و یا شروع استفاده از مکمل غذایی از بروز عوارض پیشگیری نمود. آهن در انواع گوشت‌ها، حبوبات و غلات غنی شده و ویتامین A در لبنیات و تخم‌مرغ یافت می‌شود. هویج، کدوحلوایی، اسفناج و انبه نیز از منابع غذایی کاروتنوئیدها هستند که پیش‌سازهای ویتامین A می‌باشند.
منبع:
Zhengda Lu et al. Proceedings of the National Academy of Sciences 2017.