مصرف فیبر کافی در کنترل بیماری دیابت نقش اساسی دارد. رژیم غذایی سرشار از فیبر محلول می تواند سبب کاهش جذب قند و درنتیجه کنترل میزان قند خون شود. بسیاری از میوه ها حاوی مقادیر زیادی فیبر هستند. با این حال، آبمیوه ها معمولاً فاقد فیبر می باشند. از سوی دیگر اکثر میوه ها غنی از مواد مغذی بوده و مقادیر کمی چربی و سدیم دارند. موز حاوی پتاسیم و تریپتوفان (یک اسید آمینه مهم) است. مرکبات مانند پرتقال و گریپ فروت سرشار از ویتامین های A و C هستند. این ویتامین ها دارای خاصیت آنتی اکسیدانی می باشند.
رژیم غذایی حاوی مقادیر کافی میوه و سبزیجات می تواند خطر چاقی، حمله قلبی و سکته مغزی را کاهش دهد. چاقی با دیابت نوع 2 مرتبط است.
بیماران مبتلا به دیابت باید از یک رژیم غذایی متعادل که حاوی مقادیر کافی انرژی است و به حفظ وزن طبیعی کمک می کند، پیروی نمایند. این بیماران می توانند در رژیم غذایی خود از میوه استفاده نمایند. برخی میوه ها مانند انبه حاوی قند زیادی هستند. اما در صورتیکه بیش از حد مصرف نشوند می توانند به عنوان بخشی از رژیم غذایی سالم مورد استفاده قرار گیرند.
چه میزان میوه باید مصرف کرد؟
اکثر دستورالعمل ها توصیه می کنند که کودکان و بزرگسالان روزانه 5 واحد میوه و سبزی مصرف نمایند. دستورالعمل های ایالات متحده توصیه می کنند که افراد در هر وعده غذایی نیمی از بشقاب خود را با میوه و سبزی پر کنند. نیمه باقیمانده بشقاب حاوی غلات و پروتئین خواهد بود.
یک واحد میوه عبارت است از: یک عدد میوه با اندازه متوسط (به اندازه توپ بیس بال) یا نصف لیوان میوه های کوچکتر مانند توت ها یا نصف لیوان آبمیوه یا 2 قاشق غذاخوری میوه های خشک مانند کشمش. یک لیوان معادل 240 سی سی است.
توصیه می شود که میوه ها و سبزیجات به صورت متنوع در طول روز مصرف شوند تا تمام مواد مغذی مورد نیاز بدن تامین شود.
بایدها و نبایدهای مصرف میوه در مبتلایان به دیابت
در مبتلایان به دیابت مصرف میوه تازه یا یخ زده نسبت به میوه های فرآوری شده مانند آبمیوه، میوه خشک و کمپوت ارجح است. افراد مبتلا به دیابت باید این نوع میوه ها را به ندرت مصرف نمایند. زیرا میوه های فرآوری شده به سرعت در بدن جذب شده و قند خون را افزایش می دهند. از طرفی طی فرآیند آماده سازی مقداری از ویتامین ها و فیبر موجود در آن ها از دست می رود.
نمایه گلایسمی (GI) چیست؟
نمایه گلایسمی یا GI مواد غذایی را از 1 تا 100 رتبه بندی می کند. GI سرعت افزایش میزان قند خون را بعد از مصرف هر ماده غذایی نشان می دهد.
غذاها با GI بالا سریع تر از غذاها با GI پایین یا متوسط جذب می شوند. غذاها با GI پایین برای کنترل قند خون بهتر هستند.
اکثر میوه ها به علت داشتن فیبر دارای GI پایین هستند. سبزیجات نشاسته ای مانند سیب زمینی با سرعت بیشتری هضم شده و دارای GI بالا هستند.
GI میوه های مختلف بر اساس گزارش وزارت کشاورزی آمریکا عبارتند از:
میوه ها با GI پایین (55> GI)
• سیب
• آووکادو
• موز
• توت
• گیلاس
• گریپ فروت
• انگور
• کیوی
• شلیل
• پرتقال
• هلو
• گلابی
• آلو
• توت فرنگی
میوه ها با GI متوسط (69- 56 = GI)
• انجیر
• پاپایا
• آناناس
میوه ها با GI بالا (70 ≤ GI)
• خرما
• هندوانه
طبق گزارش انجمن دیابت آمریکا (ADA) بیماران مبتلا به دیابت هر نوع میوه ای را می توانند مصرف نمایند اما از میوه های با GI بالا باید به میزان کمتری استفاده کنند.