رژیم غذایی مادران شیرده، بایستی سرشار از ویتامین‌ها و مواد مغذی باشد. نکته ضروری، توجه به غذاهای نفاخ در دوران شیردهی است.
برخی سبزیجات و میوه‌ها، لبنیات، شکلات، نوشیدنی‌های کافیین دار و… به عنوان غذاهای نفاخ در دوران شیردهی شناخته شده‌اند. برخی مواد غذایی نیز با تغییر در طعم شیر، موجب سرباز زدن نوزاد از شیر خوردن می‌شوند.
اگر نوزاد شیرخوارتان دچار نفخ شده و نا آرام است و شبها نمی‌خوابد، بهتر است مادران شیرده در رژیم غذایی خود تجدید نظر کنند.
دکتر زبیدا سادیک، پزشک متخصص از نیوجرسی، می‌گوید: ما به همه مادران شیرده توصیه می‌کنیم، از غذا‌هایی که موجب نفخ در بدن خود مادر می‌شوند، پرهیز کنند.
غذاهای نفاخ در دوران شیردهی کدامند؟
1_بروکلی
اگر چه کلم بروکلی سرشار از ویتامین و مواد مغذی است، اما موجب نفخ در بدن مادر و نوزاد می‌شود. دکتر سادیک می‌گوید: بروکلی دارای فیبری در هضم است. در واقع، بروکلی قابلیت خرد شدن هنگام عبور از روده بزرگ را ندارد، که این موجب تولید گاز می‌شود.
2_حبوبات (نخود، لوبیا و عدس)
حبوبات از جمله غذاهای نفاخ در دوران شیردهی هستند. قند موجود در حبوبات و درصد بالای فیبر آنها موجب می‌شود تا به آسانی در روده خرد و جذب نشوند. به گفته دکتر سادیک، مصرف این مواد دارای فیبر بالا، بیش از یک بار در هفته موجب نفخ در مادر و شیرخوار می‌شود.
3_کافئین
غذا‌ها و نوشیدنی‌های حاوی کافئین موجب نفخ در مادر و شیرخوار می‌شوند. دکتر سادیک می‌گوید: دستگاه گوارش نوزاد هنوز تکمیل نشده و توان دفع کافئین موجود در شیر را، مانند یک انسان بالغ ندارد. هم چنین انرژی ایجاد شده توسط کافئین در بدن نوزاد، موجب بهم ریختن ساعات خواب او می‌شود.
4_غذاهای تند و پر ادویه
مصرف ادویه باعث افزایش اسید معده شده و در بدن شیرخوار نیز موجب نفخ می‌شود. دکتر سادیک بطور مشخص، مصرف پودر پباز، فلفل سیاه، سس ترب کوهی و سس تند را در دوران شیردهی منع می‌کند.
5_ شکلات و آجیل
مصرف زیاد شکلات توسط مادر، موجب افزایش گاز در معده شیرخوار می‌شود. دلیل آن، وجود درصد بالایی کافئین در شکلات است. از آنجایی که، مقدار “زیاد” برای هر فرد متفاوت است. توصیه می‌شود که از مصرف روزانه شکلات اجتناب شود. مغزها و آجیل‌ها نیز از جمله غذاهای نفاخ در دوران شیردهی هستند و مصرف زیاد آنها در مادر و شیرخوار تولید نفخ می‌کند.
6_ آب پرتقال و مرکبات
اسید بالای موجود در آب پرتقال، موجب تحریک دستگاه گوارش در حال رشد نوزاد می‌شود و مصرف زیاد آن، بر روی شیرخوار اثرات بدی می‌گذارد. دکتر سادیک توصیه می‌کند که مادران شیرده مصرف آب پرتقال را به یک بار در هفته محدود کرده و به جای آن در رژیم غذایی خود از میوه‌های تازه حاوی ویتامین C، استفاده کنند.
7_شیر و محصولات لبنی
لی آن کانر، مشاور شیردهی در نیویورک می‌گوید: به طور کلی، محصولات لبنی باعث ایجاد نفخ در مادر و شیرخوار می‌شود، زیرا پروتئین شیر بسیار دیر هضم است. می‌توان به جای شیرگاو، در دوره شیردهی از شیر بادام یا شیر سویا استفاده کرد.
8_غلات (گندم، ذرت و سویا)
گندم، ذرت و سویا، از مهم‌ترین عامل آلرژی در بزرگسالان و کودکان هستند. شیرخوارانی که مادرانشان از این غلات استفاده می‌کنند در معرض عوارض آن قرار می‌گیرند. معمولا غذاهای فرآوری شده حاوی یکی از این غلات است. بهتر است، استفاده از غذاهای فرآوری را در دوره شیردهی محدود کنید.
9_ تخم مرغ
یکی دیگر از غذاهای نفاخ در دوران شیردهی تخم مرغ است. پروتئن موجود در سفیده تخم مرغ، به سختی در روده بزرگ شکسته شده و تولید گاز می‌کند. مادران شیرده بهتر است که در این دوران از زرده تخم مرغ استفاده کنند.
چه غذا‌هایی مزه شیر را تغییر می‌دهند؟
تقریبا حدود چهار تا شش ساعت طول می‌کشد تا تاثیر غذایی که مادر می‌خورد در شیر او ظاهر شود. بعضی مواد غذایی، از جمله ادویه جات و سیر، ممکن است طعم نامطبوعی به شیر بدهد.
اگر برای دل درد، نفخ و ناراحتی شکم نوزاد دلیلی پیدا نکردید، یا نوزاد تمایلی به شیر خوردن نداشت، باید مشکل را در تغییر مزه شیر جستجو کنید.
برای اطمینان از این امر، قدری از شیر خود را بچشید تا به تغییر طعم آن پی ببرید. در صورت احساس مزه غیر عادی در شیر، باید تغییراتی در رژیم غذایی خود بدهید.
برای جلوگیری از ورود آلاینده‌های محیطی به شیر، از خوردن ماهی‌های آب‌های آلوده پرهیز کنید.
سبزی‌ها و میوه‌ها را ضدعفونی کنید و خوب آب بکشید. پوست میوه‌ها را در صورت امکان جدا کنید. همچنین چربی مرغ، گوشت و ماهی را از آنها جدا کنید، زیرا آلاینده‌ها در چربی ذخیره می‌شوند.
راه‌های درمان نفخ در نوزادان چیست؟
1_نوزاد را به پشت بخوابانید و شکم او را ماساژ دهید.
2_پاهای نوزاد را به داخل شکم جمع کرده و پس از چند ثانیه باز کنید. این گونه به خروج گاز از معده او کمک می‌کنید.
3_نوزاد را برای مدتی به روی شکم بخوانید (هرگز نوزادی که به روی شکم خوابیده را به حال خود نگذارید و همواره مراقب باز بودن راه تنفسش باشید!).
4_مواد غذایی نفاخ را به مدت دو هفته از رژیم غذایی خود حذف کنید. پس از دو هفته، بار دیگر آن مواد غذایی را استفاده کرده و واکنش نوزاد را مشاهده کنید.
5_صبور باشید. معمولا، هنگامی که دستگاه گوارش نوزاد کامل‌تر شده و نوزاد شروع به خوردن غذای جامد کند، نفخ معده او از بین می‌رود.
6_از قطره سایمتیکن استفاده کنید. این دارو با شکستن حباب‌های هوای درون معده نوزاد، به کاهش نفخ کمک می‌کند.
7_با پزشک کودک خود، درباره بهترین روش درمان نفخ شکم نوزاد گفتگو کنید.
استفاده از غذاهای نفاخ در دوران شیردهی را محدود کنید. با این حال، بدانید نفخ در نوزادان، به طور طبیعی اتفاق می‌افتد. نیازی به نگرانی نیست و با اندکی صبر و مراقبت درمان می‌شود.