کلسیم در بارداری

مصرف کلسیم در بارداری، به جنینِ درحال رشد کمک می کند تا بتواند استخوان‌ها و دندان‌های سالم و محکمی داشته باشد. علاوه بر این، مصرف کلسیم در بارداری به رشد و تکامل قلب، اعصاب و عضله‌های جنین هم کمک می‌کند و نقش بسزایی در تنظیم ضربان قلب و لخته‌سازی خون بر عهده دارد. یکی از ویژگی‌های کلسیم، این است که می‌تواند خطر ابتلا به بیماری فشار خون بالا و پره‌ اکلامپسی را کاهش دهد. بنابراین، اگر مادران باردار در این دوران، کلسیم کافی دریافت نکنند، جنین به ناچار کلسیم مورد نیاز را از استخوان‌های مادر دریافت می کند و همین امر می‌تواند به سلامتی مادر صدمه بزند.

با این وجود، مادران باردار نسبت به دریافت کلسیم باید دقت بیشتری داشته باشند. آن ها در دوران بارداری جهت رشد بهتر جنین خود نیازمند به دریافت منابع کلسیم می باشند. در این مقاله به میزان کلسیم مورد نیاز در دوران قبل و بعد از بارداری برای مادران باردار اشاره خواهیم کرد.

میزان کلسیم مورد نیاز بدن زنان باردار:

میزان کلسیم مورد نیاز زنان باردار در رده سنی  ۱۹ تا ۵۰ ساله: روزانه یک هزار میلی‌گرم (قبل از بارداری، حین بارداری و پس از بارداری).

میزان کلسیم مورد نیاز زنان در دوران بارداری در رده سنی ۱۸ ساله و کمتر: روزانه ۱۳۰۰ میلی‌گرم (قبل از بارداری، حین بارداری و پس از بارداری).

برخی از مادران باردار در کشورهای مختلف، این املاح مهم را به‌ اندازه کافی دریافت نمی‌کنند. اما، زنان باید روزانه ۳ فنجان لبنیات یا انواع مواد غذایی غنی از کلسیم را مصرف کنند. حتی پس از تولد نوزاد و  پس از شیردهی،‌ توجه به کلسیم دریافتی برای زنان ضروری می باشد. زنان به دلیل تقویت استخوان‌ها و پیشگیری از ابتلا به پوکی استخوان در ادامه زندگی به کلسیم در دوران بارداری و پس از آن نیاز دارند.

مادران باردار، در صورتی که قبل از بارداری از ویتامین‌ها استفاده می‌کنند، احتمالا میزان کلسیم دریافتی آنها به ۱۵۰ میلی‌گرم در روز می‌رسد. با این‌ وجود، زنانی که کلسیم کافی را از رژیم غذایی دریافت نمی‌کنند، می‌توانند مصرف مکمل‌های غذایی را هم در برنامه روزانه خود بگنجانند. البته توجه داشته باشید که بدن در هر نوبت فقط می‌تواند ۵۰۰ میلی‌گرم کلسیم را جذب کند. بنابراین، مکمل‌های کلسیم را در دوزهای کمتر و در وعده‌های مختلف، مصرف کنید.

 انواع مکمل های کلسیم

مکمل‌های کلسیم دارای انواع مختلفی هستند، اما رایج‌ترین آن‌ها کلسیم کربنات و کلسیم سیترات می باشند:

_ کلسیم کربنات، بیشترین کلسیم را به بدن می‌رساند، اما برای حل شدن به اسید معده بیشتری نیاز دارد. بنابراین، بهتر است که کلسیم کربنات را همراه با وعده غذایی مصرف کنید. به گفته پزشکان، کلسیم سیترات به‌طور خاص توسط آن دسته از مادران باردار استفاده می شود که از داروهای سوزش معده استفاده می‌کنند، چون این داروها، اسید معده را کاهش می‌دهند.

_ کلسیم سیترات به‌ راحتی در بدن جذب می‌شود و چون به اسید معده نیازی ندارد، می‌توان آن را بین وعده‌های غذایی نیز مصرف کرد.

مکمل‌های کلسیم حاوی پودر استخوان، دولومیت، پوسته صدف یا مرجان  انتخاب‌های مناسبی نمی باشند، زیرا ممکن است مقدار کمی سرب در آنها وجود داشته باشد و در نهایت به جنین درحال رشد آسیب برسانند.

زنان باردار باید بدانند که کل کلسیم دریافتی آنان در طول روز از ۲۵۰۰ میلی‌گرم (یا ۳۰۰۰ هزار میلی‌گرم برای زنان زیر ۱۸ سال) بیشتر نمی‌شود. دریافت کلسیم اضافی ممکن است، مشکلاتی از جمله یبوست و خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش دهد و حتی جذب آهن و روی را  از منابع غذایی کاهش دهد.

فواید کلسیم برای سلامت مادران باردار

باید بدانید، کلسیم علاوه بر این که برای رشد جنین لازم است و شیر مادر را هم غنی می‌کند، فوایدی هم برای سلامتی مادران باردار دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارت است از :

– کاهش علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS):  طبق تحقیقات انجام شده، اگر زنان روزانه ۱۲۰۰ میلی‌گرم کلسیم دریافت کنند، علائم سندرم پیش از قاعدگی را بیش از ۵۰ درصد کاهش می‌دهند.

– کاهش چربی بدن: محققان دریافتند که رژیم غذایی سرشار از لبنیات کم‌چرب، می‌تواند سلول‌های چربی را به تولید چربی کمتر وادار کند.

– تقویت استخوان‌ها:  تامین کلسیم مورد نیاز بدن مادران باردار، موجب تقویت استخوان‌های آن ها نیز می گردد. این امر با جذب کلسیم بیشتر به‌ صورت مستمر و ترشح هورمون استروژن که تقویت‌کننده استخوان‌ها است، صورت می گیرد.

منابع کلسیم

منابع غذایی کلسیم، شامل شیر و محصولات لبنی دیگر در صدر این فهرست قرار می‌گیرند، اما مواد غذایی دیگری مانند ماهی‌های کنسرو شده و انواع محصولات غنی‌ شده با کلسیم مانند آب‌ میوه طبیعی،‌ غلات صبحانه، نان و… نیز در این گروه جای می گیرند.

ممکن است شما هم، آب را به‌عنوان منبع کلسیم ندانید. اما آب لوله‌کشی و آب‌های بسته‌ بندی‌ شده معمولا حاوی مقادیر مختلفی از کلسیم می باشند و آب‌ های معدنی بیشترین کلسیم را دارند. البته این مساله به استانداردها و شرایط خاص هر منطقه بستگی داد.