فیبر در میوه، سبزی، حبوبات و غلات کامل یافت میشود. رژیم غذایی غربی که سرشار از چربی و قند و حاوی مقادیر کم فیبر است بر وضعیت سلامتی اثر منفی داشته و با افزایش خطر بیماریهای التهابی روده (IBD)، افزایش وزن و دیابت مرتبط است. در جوامع غربی طی دهههای اخیر مصرف فیبر به طور قابل توجهی کاهش یافته است.
مقدار فیبر موجود در رژیم غذایی میتواند بر میزان وزن بدن، قند خون، حساسیت به انسولین و سلامت روده بزرگ (کولون) اثر داشته باشد. فیبر به دو صورت محلول و نامحلول در مواد غذایی یافت میشود. فیبر محلول در کاهش کلسترول و قند خون و ایجاد حس سیری نقش دارد. فیبر نامحلول در پیشگیری از یبوست موثر است.
نتایج مطالعاتی که بر روی موش انجام شده نشان میدهد که چرا و چگونه فیبر میتواند چنین اثری بر کل بدن داشته باشد. هنگامی که مکانیسم این اثر شناخته شود میتواند از راههای مختلف برای ارتقای سلامت مورد استفاده قرار گیرد.
در مطالعات انجام شده بر روی موشها مشاهده شد که رژیم غذایی کم فیبر به سرعت منجر به افزایش وزن، افزایش قند خون و مقاومت به انسولین میشود. تنها 3 تا 7 روز رژیم غذایی کم فیبر سبب افزایش نفوذپذیری لایه محافظ روده بزرگ و کاهش ضخامت آن شد. همچنین تعداد زیادی از باکتریهای روده و نیز تعادل بین باکتریهای مختلف روده از بین رفت.
تغییر رژیم غذایی موشها به رژیمی که حاوی 20 درصد اینولین بود سبب کاهش وزن و کنترل بهتر قند خون شد، اما اثری بر سطوح افزایش یافته تریگلیسرید نداشت. همچنین فیبر اینولین تنوع باکتریهای روده را بازگرداند. با این حال، به گفته محققان بعد از یک رژیم غذایی کم فیبر استفاده از مکمل فیبر نمیتواند باکتریهای روده را به طور کامل به تنوع اولیه بازگرداند. بنابراین قبل از آن که استفاده از مکمل فیبر توصیه شود لازم است در این زمینه مطالعات بیشتری انجام شود.
منبع:
Bjoern O. Schroeder et al. Cell Host & Microbe 2017.