مصرف غذاهای بیرون از خانه و افزایش محیط دور کمر

غذاهای رستورانی و مراکز تهیۀ غذا غنی از انرژی هستند و از لحاظ مواد مغذی کیفیت پائینی دارند. تحقیقات اخیر نشان داده اند که  استفاده از غذای این مراکز با افزایش وزن و اثرات نامطلوب سلامتی ارتباط دارد. غذاهای رستورانی معمولاً به دلیل بهبود طعم دارای چربی و نمک بیشتری هستند، اغلب سرخ شده اند و همینطور حجم زیادی در هر پُرس دارند. به همین دلیل از طرق مختلف می توانند برای سلامتی مضر باشند.
محققان به منظور بررسی ارتباط تکرر مصرف غذاهای رستورانی و فست فود با شاخص های زیستی بیماری های مزمن و دریافت رژیمی یک مطالعۀ مقطعی را طراحی و اجرا نمودند. نتایج به دست آمده از این مطالعه در سال 2014 در International Journal of Obesity منتشر شده است.
طی این مطالعه محققان اطلاعات مربوط به داده های زیستی  و دریافت فست فود و غذاهای رستورانی بیش از 8000 شرکت کننده که بیش از 20 سال سن داشتند را طی 5 سال جمع آوری و مطالعه نمودند. داده های مورد مطالعه شامل نمایۀ تودۀ بدن، کلسترول تام، کلسترول LDL، کلسترول HDL، تری گلیسرید، گلیکوهموگلوبین و گلوکز خون ناشتا بود.
نتایج به دست آمده از این مطالعه نشان داد که بزرگسالان شرکت کننده به طور میانگین نزدیک به 4 پُرس در هفته از غذاهای رستورانی و نزدیک به دو پُرس در هفته از فست فود استفاده می کنند. میانگینِ شاخص تودۀ بدن(BMI) افرادی که به طور مکرر از غذاهای رستورانی و فست فودها استفاده می کردند بیش از سایر شرکت کنندگان بود. افزایش غلظت سرمی کلسترول تام، کلسترول LDL و کلسترول HDL با تعداد دفعات مصرف غذای بیرون از منزل در ارتباط بود. تعداد دفعات مصرف غذای خارج از منزل با سطح سرمی کلسترول HDL ارتباط عکس داشت. غلظت سرمی تمام ریزمغذی های مورد بررسی در مطالعه با به جز ویتامین A و لیکوپن با افزایش تکرر مصرف غذای بیرون از منزل کاهش یافته بود. زنان و افراد بالای 50 سال بیشتر در معرض خطر تأثیر پذیری منفی از غذاهای رستورانی و فست فود بودند. افرادی که به تکرر استفاده از این نوع غذاها را گزارش کرده بودند شاخص تودۀ بدن بالاتر و همچنین کلسترول HDL سرم پائین تری داشتند اما پروفایل دیگر شاخص های زیستی در آنها خطر متابولیکی بیشتری نشان نداد هرچند غلظت سرمی بسیاری از ریز مغذی هایی که بیشتر در منابع گیاهی یافت می شوند در این افراد با افزایش استفاده از غذاهای بیرون از منزل کاهش نشان داد.
به طور حتم مصرف غذای خانگی از هر جهت به نفع سلامتی است چراکه هم از نظر محتویات و کیفیت طبخ قابل کنترل است و هم از اندازۀ مصرف می توان کنترل بیشتری روی آن داشت. اما چنانچه شرایط زندگی و شغلی فرد به نوعی است که استفاده از غذاهای رستورانی غیر قابل اجتناب است بهتر است از طریق سفارش غذاهایی که گریل شده، آب پز و یا تنوری هستند و همچنین جایگزین کردن سیب زمینی سرخ کرده با سالاد و سبزیجات انتخاب های سالم تری را برای خود رقم بزنند. همچنین در صورتی که حجم غذای سفارش داده شده زیاد است به خوردن مقداری از آن اکتفا کنند و باقی را با خود به منزل ببرند. برخی از رستوران ها غذاها را در حجمی سِرو می کنند که انرژی آن 3 تا 4 برابر یک پُرس غذای معمولی است. به علاوه بهتر است سعی شود که تعداد دفعات مصرف غذا در بیرون از منزل کاهش یابد.
منبع:

Ashima Kant etal” Away from home meals: associations with biomarkers of chronic disease and dietary intake in American adults, NHANES 2005-2010”. Int J Obes.2014