به تازگی محققان ارزش غذایی شیرهای گیاهی را بررسی کرده و آنها را با شیر گاو مقایسه کردهاند. نتایج این بررسی نشان میدهد که بعد از شیر گاو، شیر سویا از نظر ارزش تغذیهای در رتبه دوم قرار دارد. بر اساس این مطالعه شیر سویا به علت داشتن ترکیباتی به نام ایزوفلاون دارای خاصیت ضدسرطانی است.
شیر برنج طعم شیرین داشته و نسبتاً ارزش تغذیهای کمی دارد. این نوع شیر فاقد لاکتوز بوده و میتواند توسط بیمارانی که به لوبیای سویا و بادام حساسیت دارند، مورد استفاده قرار گیرد. شیر برنج حاوی مقدار زیادی کربوهیدرات بوده و مصرف آن به خصوص در شیرخواران ممکن است منجر به سوءتغذیه شود.
شیر نارگیل فاقد پروتئین و کم کالری است، اما قسمت اعظم کالری آن از چربی تامین میشود. در صورتیکه بیشتر از 2 ماه نگهداری شود ارزش تغذیهای آن کاهش مییابد.
شیر بادام حاوی مقادیر زیادی اسید چرب با یک پیوند دوگانه (MUFA) است که برای کنترل وزن مفید هستند.MUFA در کاهش کلسترول بد (LDL) نیز موثر است.
شیر گاو یک غذای کامل و سالم است که تمام درشت مغذیهای مورد نیاز شامل کربوهیدرات، چربی و پروتئین را تامین میکند. آلرژی به شیر گاو یکی از شایعترین انواع آلرژی در میان شیرخواران و کودکان بوده و در 2/2 تا 3/5 درصد کودکان مشاهده میشود. عدم تحمل لاکتوز (قند موجود در شیر گاو) به علت فقدان یا کمبود آنزیم لاکتاز در دستگاه گوارش ایجاد شده و با توجه به نژاد، عادات غذایی و سلامت روده در 15 تا 75 درصد افراد بزرگسال دیده میشود. برخی مطالعات نشان میدهند 80 درصد افراد آفریقایی و 100 درصد آسیاییها به عدم تحمل لاکتوز مبتلا هستند.
به گفته محققان تحقیقات بیشتری باید در مورد بررسی اثر فرآیندهای مختلف بر روی ارزش تغذیهای، طعم و بافت شیرهای گیاهی انجام شود.
منبع:
Sai Kranthi Vanga et al. Journal of Food Science and Technology 2017; Volume 55: Pages 10-20.