گلوتن پروتئین موجود در گندم، چاودار (گندم سیاه) و جو می‌باشد که در غذاهای فرآوری شده از گندم و سایر غلات مرتبط به آن نیز وجو دارد. حساسیت به این پروتئین که در برخی افراد وجود دارد باعث بروز نوعی بیماری آلرژیک گوارشی می شود که درآن پرزهای روده آسیب دیده و اختلال در جذب مواد مغذی رخ میدهد، این بیماری سلیاک نام دارد و معمولا در دوران شیرخوارگی یا اوایل کودکی آغاز می شود. بررسی های جدید نشان میدهند زمان معرفی گلوتن به شیرخوار و افزودن آن به رژیم غذایی کودک اهمیت بسزایی در میزان خطر ابتلا به بیماری سلیاک دارد.
این مطالعه که توسط پژوهشگران نروژی در اسلو انجام شده است، به بررسی ارتباط زمان معرفی گلوتن به شیرخوار و خطر ابتلا به سلیاک در کودک پرداخته و نتایج آن در ژورنال Pediatrics به چاپ رسیده است.
پژوهشگران در این مطالعه بیش از 1500 کودک را بر اساس سن و جنس، بیماری سلیاک در مادر و طول زمان شیردهی مورد بررسی قرار دادند. از بین شرکت کننده ها، کودکانی که 5 تا 6 ماهگی با گلوتن آشنا شده بودند به عنوان گروه مرجع در نظر گرفته شدند. این کودکان طی سال های 1994 و 2004 مورد بررسی قرار گرفته و برای مدت 8/4 سال پیگیری شدند، در بین شرکت کننده ها 51 نفر دارای آنتی ژن سلیاک بودند.
نتایج این بررسی نشان داد خطر بروز بیماری سلیاک در کودکانی که بعد از گذشت 6 ماهگی یا در طول 3 ماهه اول، گلوتن به رژیم غذایی شان اضافه شده بیشتر است. طبق گفته این پژوهشگران خطر بروز بیماری سلیاک در سن دو سالگی، در کودکانی که در ماه هفتم یا دیرتر گلوتن به رژیم غذاییشان اضافه شده ، 27% بیشتر است. هم چنین کودکانی که در طول 3 ماه اول زندگی گلوتن دریافت کرده بودند 5 برابر بیشتر از کودکانی که بین 4 تا 6 ماهگی گلوتن دریافت کردند، احتمال ابتلا به سلیاک را داشتند.
نکته عملی: نتایج این مطالعه مهر تاییدی بر اهمیت شروع تغذیه تکمیلی شیرخواران در 4 تا 6 ماهگی است. معرفی غذاهای جامد قبل از 4 ماه یا دیرتر از 6 ماهگی کودک را در معرض ابتلا به بیماری یا عواقب ناشی از کمبود بسیاری ریزمغذی ها قرار میدهد.
منبع:
Ketil Stordal, et al “Early Feeding and Risk of Celiac Disease in a Prospective Birth Cohort” Pediatrics peds.2013-1752; published ahead of print October 7, 2013.