رژیم مدیترانه ای به طور معمول شامل مصرف زیاد غذاهای دریایی و ماهی، غذاهای گیاهی – مانند میوه ها، سبزیجات، دانه ها، آجیل و حبوبات – و جایگزینی کره با چربی های سالم مانند روغن زیتون و محدود کردن مصرف گوشت قرمز و لبنیات است. فواید بالقوه این رژیم غذایی تاکنون به خوبی اثبات شده است.
محققان در مطالعه ای که در مجله Neurology منتشر شد، تاثیر رژیم غذایی مدیترانه ای در پیشگیری از کوچک شدن مغز – از بین رفتن سلول های مغزی – که معمولاً با افزایش سن رخ می دهد را بررسی کردند.
این محققان 674 فرد با میانگین سنی 80 سال و بدون زوال عقلی را انتخاب کردند و از آن ها خواستند پرسشنامه هایی را پرکنند که مربوط به عادت های غذایی آنان در طی سال های گذشته بود. محققان شرکت کنندگان مطالعه را به دو گروه تقسیم کردند. یک گروه متشکل از افرادی بود که حداقل 5 مولفه از رژیم غذایی مدیترانه ای را پیروی می کردند، در حالیکه گروه دوم افرادی بودند که رژیم غذایی شان شباهت چندانی با رژیم غذایی مدیترانه ای نداشت. حدود 7 ماه پس از تکمیل پرسشنامه ها، شرکت کنندگان یک اسکن مغزی انجام دادند تا محققان بتوانند حجم کلی مغز را بررسی کنند.
در مقایسه با افرادی که رژیم مدیترانه ای را پیروی نمی کردند، حجم کلی مغز کسانی که حداقل 5 مولفه از رژیم مدیترانه ای را رعایت می کردند حدود 11/13 میلی متر(mm) بزرگتر بود. حجم ماده خاکستری مغز این افراد mm 5 و حجم ماده سفید مغزشان mm 41/6 بزرگتر بود. این تفاوت ایجاد شده در حجم مغز بین دو گروه تا حدود 5 سال بعد نیز ثابت بود. این موضوع نشان دهنده آن است که افراد پیروی کننده از رژیم مدیترانه ای از کوچک شدن وابسته به سن مغز، برای مدت 5 سال در امان بودند. به طور اختصاصی تر، محققان دریافتند که پیروی از الگوهای غذایی ویژه ای که با رژیم غذایی مدیترانه ای مرتبط هستند نیز بر روی کوچک شدن مغز تاثیر مثبت دارند. به عنوان مثال، مصرف هفتگی حداقل 5-3 سهم ماهی و مصرف روزانه حداکثر 5/3 اونس (105 گرم) گوشت، اثر حفاظتی در برابر از بین رفتن سلول های مغزی دارد. با وجود اینکه این مطالعه ارتباط علیتی بین رژیم غذایی مدیترانه ای و جلوگیری از کوچک شدن مغز را ثابت نکرد، اما نشان دهنده ارتباط معناداری بین این دو بود.
نکته عملی: توصیه می شود افراد با پیروی از یک رژیم غذایی سالم، شامل مصرف زیاد غذاهای دریایی و ماهی، غذاهای گیاهی مانند میوه ها، سبزیجات، غلات کامل، آجیل و حبوبات و دریافت کم اسیدهای چرب اشباع، گوشت قرمز و لبنیات پرچرب به راحتی از کوچک شدن مغز و تاثیر افزایش سن بر روی مغز جلوگیری کنند.
منبع:
Yian Gu, et al. "Mediterranean diet and brain structure in a multiethnic elderly cohort". Neurology, 2015