اگرچه بسیاری از ما به طور ذاتی می دانیم که رابطه ای بین غذای دریافتی ما و چگونگی خوابمان وجود دارد ولی مطالعات علمی بسیار کمی در زمینه بررسی این ارتباط وجود دارد. مطالعات قبلی نشان داده اند که به طور کلی افرادی که خواب بین 7تا8 ساعت در شب را گزارش می کنند افرادی با وضعیت بهتر سلامتی نیز هستند؛ در همین راستا مطالعه حاضر به بررسی تفاوتهای موجود در رژیم غذایی افرادی با الگوهای خواب کوتاه، خواب طولانی و خواب استاندارد پرداخته است.
براساس نتایج مطالعه اخیر که در مجله Appetite به چاپ رسیده است، افرادی که مواد غذایی متنوعی می خورند، که درواقع معیار یک رژیم غذایی سالم در نظر گرفته می شود، افرادی هستند که سالم ترین الگوی خواب را دارند.
محققین یک نمونه معرف از جمعیت ایالات متحده را انتخاب کرده و از طریق پرسشنامه، داده های لازم در رابطه با شرایط اجتماعی اقتصادی، رژیم غذایی و سلامت شرکت کنندگان را جمع آوری نمودند. همچنین کارکنانی آموزش دیده به جمع آوری اطلاعات دقیقی در رابطه با رژیم غذایی روزانه شرکت کنندگان پرداختند: داده هایی مانند دفعات نوشیدن آب و محتوای هر یک از وعده های غذایی روزانه. بدین ترتیب امکان محاسبه دریافت کالری و مواد مغذی هر یک از گروه ها فراهم شد.
شرکت کتتدگان بر اساس میزان خوابی که در شب داشتند به چهار گروه تقسیم شدند: خواب بسیار کوتاه (کمتر از 5 ساعت)، خواب کوتاه (5تا6 ساعت)، خواب نرمال و استاندارد (7تا8 ساعت) و خواب طولانی (9 ساعت یا بیشتر).
نتایج نشان دادند که به طور کلی افراد با 7تا8 ساعت خواب در مقایسه با افراد با خواب کمتر یا بیشتر، از لحاظ رژیم غذایی شان متفاوت بودند. همچنین خواب بیشتر و خواب کمتر با تنوع کمتر غذایی مرتبط بودند.
به علاوه دریافت کالری در میان گروه ها نیز متفاوت بود و گروه خواب کوتاه بیشترین کالری را مصرف می کردند. در زمینه تنوع غذایی، گروه خواب نرمال بیشترین تنوع غذایی و گروه خواب بسیار کوتاه کمترین تنوع غذایی را داشتند.
آنالیزها نشان دادند که تفاوت هایی در میان گروه ها در دریافت پروتئین، کربوهیدرات، ویتامین ها، مواد معدنی و مواد مغذی ضروری وجود داشت:
– خواب بسیار کوتاه با دریافت کم آب، لیکوپن (موجود در مواد غذایی قرمز و نارنجی رنگ مانند گوجه فرنگی)، و کربوهیدرات تام مرتبط شد.
– خواب کوتاه با دریافت کم ویتامینC، آب، سلنیوم (موجود در مغزها، صدف و گوشت)، و دریافت بیشتر لوتئین (موجود در سبزیجات سبز برگدار) مرتبط شد.
– خواب طولانی با دریافت کمتر کولین (موجود در تخم مرغ و گوشت)، تئوبرومین (موجود در شکلات و چای)، کربوهیدرات تام و دریافت بیشتر الکل مرتبط شد.
نکته عملی: یافته های به دست آمده هم راستا با یافته های مطالعات قبلی دال بر ارتباط خواب کوتاه با چاقی و اضافه وزن، دیابت، و بیماری قلبی عروقی می باشد. همچنین افرادی که خواب طولانی دارند نیز مبتلا به مشکلات مختلف در حیطه سلامتی می باشند. بنابراین خواب نرمال 7تا8 ساعت در جهت پایبندی به یک رژیم غذایی سالم، متعادل و متنوع توصیه می شود.
منبع:
Appetite, 2013, 64, 71–80