انسان ها بر اساس رژیم غذایی که حاوی مقادیر برابر از اسیدهای چرب امگا-3 و امگا-6 است، تکامل یافته اند. این تعادل ذاتی برای تکامل نوزاد در طول دوران بارداری و شیردهی و به منظور پیشگیری و کنترل بیماری های مزمن ضروری است. امروزه نسبت امگا-6 به امگا-3 از نسبت 1 به 1 به نسبت 16 به 1 تغییر کرده است. این نسبت طی تغییرات قابل توجهی که طی 100 سال گذشته در عرضه مواد غذایی رخ داده، ایجاد شده است.
تکنولوژی غذایی و کشاورزی مدرن به سمت تولید روغن های گیاهی مانند آفتابگردان، پنبه دانه، سویا، ذرت و گلرنگ که غنی از امگا-6 هستند، سوق پیدا کرده است. همچنین حیوانات به جای علف از غله تغذیه می شوند. علف دارای امگا-3 و غله مانند ذرت و سویا حاوی مقادیر زیاد امگا-6 است.
تغییر در روغن ها و خوراک دام ها میزان لینولئیک اسید و آراشیدونیک اسید (دو نوع اسید چرب امگا-6) را افزایش داده است. در رژیم غذایی لینولئیک اسید در روغن ها و آراشیدونیک اسید در گوشت، تخم مرغ و لبنیات وجود دارد.
دریافت بالای امگا-6 دارای برخی عوارض جانبی بوده و می تواند منجر به افزایش بافت چربی سفید و التهاب مزمن شود که با چاقی، دیابت نوع 2، بیماری قلبی، سندرم متابولیک و سرطان مرتبط هستند.
هرچند بدن به هر دو اسید چرب امگا-3 و امگا-6 نیاز دارد اما تعادل بین این دو ضروری است. اسیدهای چرب مستقیماً بر روی سیستم عصبی اثر گذاشته و بر روی دریافت غذایی و حساسیت هورمون های درگیر در کنترل قند خون و سرکوب اشتها تاثیر دارند.
امگا-3 و امگا-6 از نظر متابولیکی و عملکردی متفاوت هستند. مطالعات قبلی نشان داده اند که امگا-3 با کاهش توسعه بافت چربی و کاهش وزن مرتبط است درحالیکه غلظت بالای امگا-6 با افزایش خطر افزایش وزن همراه است.
به گفته محققان جمعیت های مختلف به طور متفاوت اسیدهای چرب را متابولیزه می کنند. بنابراین افراد مختلف به میزان متفاوتی از عدم تعادل بین اسیدهای چرب متضرر می شوند.
توصیه می شود با تغییر روغن هایی که جهت پخت و پز استفاده می شوند، مصرف کمتر گوشت قرمز و افزایش مصرف ماهی دریافت امگا-3 را افزایش و دریافت امگا-6 را کاهش دهیم.
منبع:
The importance of a balanced ω-6 to ω-3 ratio in the prevention and management of obesity. Open Heart, 2016.