ورزش و رژیم غذایی سالم در مبارزه با چاقی دوران کودکی نقش حیاتی دارد. چاقی یک پدیده پیچیده است که تحت تاثیر عوامل بیولوژیکی و رفتارهای فردی قرار می گیرد. تفاوت هایی در زمینه چاقی از یک جامعه و محیط به جامعه و محیط دیگر وجود دارد. بنابراین عواملی در محیط وجود دارد که به شدت اپیدمی چاقی را تحت تاثیر قرار می دهد. محیط خانه و والدین از طریق شکل دهی به رفتارهای غذایی و فیزیکی مانند فراهم آوردن امکان دسترسی به میوه ها و سبزیجات یا تشویق کودکان به بازی در خارج از خانه می تواند بر سلامت کودک موثر باشد.
در این راستا محققان در یک مطالعه جدید و به منظور ارزیابی ارتباط بین محیط خانه و رفتارهای مرتبط با چاقی مانند عادات غذایی و ورزش، داده های مربوط به 190 کودک 5-2 سال را که مادرانشان از اضافه وزن یا چاقی رنج می بردند، بررسی کردند.
آنها اطلاعات مربوط به مصرف مواد غذایی توسط کودکان در طول هفته گذشته و میزان مصرف تنقلات یا مواد غذایی سالم را جمع آوری نمودند. برای سنجش سطح فعالیت بدنی، کودکان به مدت یک هفته از شتاب سنج استفاده کرده و از این طریق فعالیت بدنی متوسط تا شدید و زمان کم تحرکی اندازه گیری شد. مادران اطلاعاتی در مورد محیط کودکانشان شامل سیاست خانواده در زمینه غذا و فعالیت فیزیکی، دسترسی به مواد غذایی سالم و تنقلات، در دسترس بودن وسایل فعالیت فیزیکی و اینکه آیا خود در زمینه سالم غذاخوردن یا ورزش برای کودکشان الگو هستند یا خیر، ارائه دادند.
آنالیز داده ها نشان دهنده ارتباط قوی بین محیط و فعالیت فیزیکی و دریافت غذاهای سالم در مقایسه با تنقلات در کودکان پیش دبستانی بود. در نتیجه به اعتقاد محققان به منظور ترویج رفتارهای سالم در کودکان وجود محیط سالم در خانه و الگو بودن والدین مهم است. برای مثال دسترسی محدود به تنقلات در خانه و سیاست های حمایتی والدین از وعده های غذایی خانواده سبب افزایش مصرف غذاهای سالم توسط کودکان می گردد.
همچنین محققان در این مطالعه فاکتورهای اجتماعی- اقتصادی مادران مانند سطح تحصیلات و اشتغال را مورد بررسی قرار دادند. فاکتورهای اجتماعی– اقتصادی مادر تاثیری بر روی فعالیت فیزیکی کودکان نداشت. در میان کودکانی که مادرانشان تحصیلات دانشگاهی نداشتند و شاغل نبودند دسترسی محدود به مواد غذایی ناسالم و الگو بودن والدین سبب کاهش مصرف تنقلات و سیاست های حمایتی والدین از وعده های غذایی خانواده سبب افزایش مصرف این مواد غذایی می گردید.
نکته عملی: والدین باید کودک را به غذاخوردن صحیح و ورزش تشویق کنند. دسترسی کودکان به تنقلات را محدود نمایند و با دادن اطلاعات تغذیه ای درست به کودکان و الگو بودن برای آنها از خرید خوراکی های بی ارزش مانند پفک و چیپس جلوگیری نمایند.
منبع:
Ostbye T et al. “The effect of the home environment on physical activity and dietary intake in preschool children.” International Journal of Obesity, 2013.