دیابت نوع 2 به طور فزاینده ای در سراسر جهان در حال گسترش است، اضافه وزن مهمترین عامل خطر بوده و این امر بیانگر این نکته است که رژیم غذایی و دیگر عوامل مرتبط با شیوه زندگی نقش مهمی در ابتلا به دیابت نوع 2 دارند. پژوهش های قبلی نشان داده اند که کنترل وزن، ورزش و غلظت بالای اسید لینولئیک سرم، با کاهش خطر ابتلا به دیابت در ارتباط است. با این حال، یافته ها در مورد چگونگی تاثیر مصرف کم ماهی یا اسیدهای چرب بلند زنجیره‌ی امگا 3 بر روی خطر ابتلا به دیابت بسیار ضد و نقیض بوده است. به طور کلی وجود یک نقش محافظتی در جمعیت آسیایی مشاهده شده است، در حالی که در مطالعات اروپا و آمریکا ارتباط مشابهی مشاهده نشده است و حتی برخی از مطالعات مصرف زیاد ماهی را با افزایش خطر ابتلا به دیابت مرتبط دانسته اند.
بر این اساس محققان فنلاندی مطالعه ای را با هدف بررسی ارتباط غلظت اسید چرب بلند زنجیره‌ی امگا-3 در سرم با بروز دیابت نوع 2 طراحی نمودند. بدین منظور محققان در سال 1989-1984 غلظت اسید چرب امگا-3 سرم را در 2212 مرد 60-42 ساله اندازه گیری کرده و این افراد را به مدت 3/19 سال مورد پیگیری قرار دادند. در طول این مدت 422 مرد به دیابت نوع 2 مبتلا شدند.
بر اساس غلظت اسید چرب بلند زنجیره‌ی امگا-3 سرم، شرکت کنندگان به 4 گروه تقسیم شدند. در مردان با بالاترین میزان غلظت اسید چرب امگا-3 در سرم نسبت به مردان با پایین ترین میزان سرمی اسید چرب امگا-3 خطر ابتلا به دیابت نوع 2، 33 % کمتر بود.
بر طبق نتایج حاصل از این مطالعه، غلظت اسید چرب بلند زنجیره‌ی امگا-3 در سرم، به عنوان بیومارکر مصرف ماهی، با کاهش بلند مدت خطر ابتلا به دیابت نوع 2 مرتبط بود.
نکته عملی: کنترل وزن، افزایش فعالیت بدنی و رژیم غذایی مناسب، مهمترین توصیه ها در زمینه پیشگیری از دیابت می باشند. یک رژیم غذایی مناسب و متعادل به منظور حفظ سلامتی و پیشگیری از بیماری های مختلف مانند دیابت باید حاوی حداقل دو وعده ماهی در هفته باشد. ماهی های چرب مانند ساردین و سالمون از منابع غنی اسید چرب بلند زنجیره‌ی امگا-3 به شمار می روند.
منبع: Diabetes Care, 2014; 37(1):189-96