رژیم غذایی با پروتئین حیوانی فراوان ممکن است دریافت خالص اسید را افزایش دهد در حالی که اکثر میوه جات و سبزیجات که دارای مواد پیش ساز قلیایی هستند این اسیدیته را خنثی می کنند. در مقابل، بیشتر میوه جات مانند هلو، سیب، گلابی و موز و حتی لیمو و پرتقال در واقع بار اسیدی رژیمی را کاهش می دهند. رژیم غذایی غربی که غنی از مواد غذایی و محصولات حیوانی و سایر غذاهای اسیدوژن ( تولید کننده اسید در بدن) می باشد می تواند بار اسیدی را در بدن تا حدی افزایش دهد که میوه جات و سبزیجات رژیم غذایی نیز نمی توانند این میزان اسید تولید شده را خنثی کنند؛ این حالت سبب اسیدوز متابولیک مزمن و بروز اختلالات متابولیک می گردد. مهم تر از همه در خصوص کنترل قند خون، افزایش اسیدوز می تواند توانایی انسولین برای اتصال به گیرنده های مناسب آن را در بدن کاهش دهد و حساسیت بدن به انسولین را کاهش دهد. با در نظر گرفتن این موضوع محققان برآن شدند که اثر افزایش بار اسیدی رژیم غذایی را بر خطر ابتلا به دیابت نوع دو مورد بررسی قرار دهند.
در یک مطالعه آینده نگر که به تازگی در مجله معتبر Diabetologia منتشر شده است، رابطه بار اسیدی رژیم غذایی را با خطر ابتلا به دیابت نوع دو مورد بررسی قرار دادند.
در این مطالعه کوهورت، 66485 زن به مدت 14 سال مورد پیگیری قرار گرفتند و نمونه های جدید ابتلا به دیابت در آن ها ثبت گردید. بار اسیدی رژیم غذایی این افراد با استفاده از دو شاخص بار اسیدی کلیوی و میزان تولید خالص اسید در بدن اندازه گیری شد. هر دوی این روشها تکنیک های استاندارد برای ارزیابی میزان مصرف اسید از طریق رژیم غذایی و دریافت مواد مغذی هستند.
نتایج این مطالعه به این صورت بود که درکل جمعیت، در افرادی که در چارک بالایی از نظر شاخص بار اسیدی کلیوی بودند در مقایسه با افراد در چارک پایینی ، 56 درصد خطر ابتلا به دیابت نوع دو بیشتر بود. شاخص میزان تولید خالص اسید در بدن نیز نتایج مشابهی را نشان داد. نتایج این مطالعه بزرگ آینده نگر نشان داد که بار اسیدی رژیمی ارتباط مستقیمی با افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع دو دارد و این مسئله مستقل از سایر فاکتورهای خطر ابتلا به دیابت می باشد.
نکته عملی: اسیدهای رژیمی ممکن است نقش خاصی در افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع دو داشته باشند. بنابراین ممکن است با کاستن بار اسیدی رژیم غذایی بتوان از ابتلا به دیابت جلوگیری کرد.
منبع:
Fagherazzi G,et al. “Dietary acid load and risk of type 2 diabetes: the E3N-EPIC cohort study”. Diabetologia. 2013