اثر فعالیت ورزشی در افراد مستعد ابتلا به آلزایمر

هایپوکامپ ناحیه ای از مغز است که مسئول حافظه و جهت یابی فضایی می باشد و اولین جایی است که در بیماری آلزایمر تحت تأثیر قرار می گیرد. در یک مطالعه، اثر مفید فعالیت ورزشی بر هایپوکامپ در افراد مستعد ابتلا به آلزایمر ارزیابی شد. هدف اصلی این مطالعه بررسی تغییرات عملکرد شناختی و حجم هایپو کامپ در افرادی که به لحاظ ژنتیکی مستعد ابتلا به آلزایمر بودند، در نظر گرفته شد. نتایج حاصل از این مطالعه در  Frontiers in Aging Neuroscienc چاپ شد.
بدین منظور، 97 آزمودنی در دامنه سنی 65 تا 89 انتخاب شدند، و به مدت 18 ماه پیگیری شدند. شدت و میزان  فعالیت ورزشی آزمودنی ها از طریق پرسشنامه های مربوط به فعالیت ورزشی سنجیده شد. این سنجش ها پس از دوره پژوهشی نیز انجام شد.  بدین ترتیب آن ها بر اساس اطلاعات حاصل از پرسشنامه ها به دو دسته فعالیت ورزشی کم و فعالیت ورزشی زیاد تقسیم شدند. وضعیت آزمودنی ها از لحاظ استعداد ژنتیکی برای ابتلا به آلزایمر نیز از طریق حضور الل آپولیپوپروتئین E-اپسیلون 4 به واسطه اسکن مغزی سنجیده شد. بر این اساس گروه ها به 4 زیر گروه اصلی؛ کم خطر/فعالیت ورزشی زیاد ( 24=n )، کم خطر/ فعالیت ورزشی کم (34=n)، پر خطر/ فعالیت ورزشی زیاد (22=n) و پر خطر/ فعالیت ورزشی کم (17=n) تقسیم شدند.
یافته های حاصل از تجزیه تحلیل آماری داده ها نشان داد که در طی مدت زمان 18 ماهه پژوهش حجم هایپوکامپ در حدود 3 درصد در گروه پر خطر / فعالیت ورزشی کم کاهش یافت، با وجود این در هر سه گروه دیگر بدون تغییر باقی ماند. در واقع، نشان داده شد که حجم هایپوکامپ در گروه پرخطر/ فعالیت ورزشی زیاد کاهش کمتری در مقایسه با گروه پر خطر/ فعالیت ورزشی کم داشت.
محققین بر اساس نتایج این پژوهش پیشنهاد کردند که فعالیت ورزشی می تواند در محافظت از کاهش حجم هایپوکامپ در افرادی به لحاظ ژنتیکی مستعد ابتلا به آلزایمر هستند، گردد.  فعالیت ورزشی اثر محافظتی معناداری بر آتروفی هایپوکامپ در افرادی که از لحاظ ژنتیکی در معرض خطر کمی قرار داشتند، ندارد.
نکته عملی: بر اساس یافته های حاصل از این پژوهش می توان گفت که افراد مستعد ابتلا به بیماری آلزایمر برای محافظت از آتروفی هایپوکامپ بهتر است فعالیت بدنی شان را افزایش دهند، البته باید خاطر نشان کرد که فعالیت بدنی نظامند و دارای ساختار منظم یعنی فعالیت ورزشی می تواند اثر بهتری در این زمینه داشته باشد.

منبع:

Stephen M. Rao. et al. Physical activity reduces hippocampal atrophy in elders at genetic risk for Alzheimer's disease. Frontiers in Aging Neuroscience, 2014