آسیب بافت همبند و استخوان در افراد ورزشکار و افراد سالخورده متداول است و با توانایی فرد برای ورزش کردن تداخل می کند. این مسئله هم در ورزشکاران حرفه ای و هم در کسانی که فقط به دنبال کاهش وزن یا حفظ وزن در محدوده مناسب هستند، صدق می کند. بنابراین اقداماتی که می تواند از بروز آسیب جلوگیری کند و بهبودی را افزایش دهد، همیشه مورد علاقه افراد بوده است. در این میان مداخلات تغذیه ای و ورزشی که سبب افزایش سنتز کلاژن و تقویت این بافت ها می شوند می توانند اثر مهمی بر میزان این صدمات داشته باشند. نتایج یک مطالعه جدید نشان می دهد که مصرف مکمل ژلاتین به همراه ورزش شدید می تواند به ساخت رباط ها، تاندون ها و استخوان ها کمک کند. نتایج این مطالعه در مجله American Journal of Clinical Nutrition منتشر شده است.
بدیهی است که بررسی اثر مستقیم مکمل بر روی بافت ها بدون باز کردن زانوی فرد، دشوار است. اما در این مطالعه محققان با استفاده از یک تکنیک جدید رباط های مصنوعی را در آزمایشگاه رشد داده و مورد مطالعه قرار داده اند. در مطالعه حاضر محققان موسسه ورزشی استرالیا از 8 مرد جوان سالم دعوت بعمل آوردند و اثربخشی مکمل ژلاتین حاوی ویتامین C را بر روی آن ها بررسی نمودند. یک ساعت بعد از نوشیدن مکمل شرکت کنندگان به مدت کوتاه (5 دقیقه) یک دور ورزش انجام دادند. این الگوی دریافت مکمل 3 بار در روز با ≥6 ساعت فاصله بین ورزش ها و برای 3 روز انجام شد. نمونه خون افراد قبل و 4، 24، 48 و 72 ساعت پس از اولین برنامه ورزشی جمع آوری شد.
نمونه خون افراد از نظر وجود اسیدهای آمینه که می توانند منجر به ساخت پروتئین کلاژن شوند بررسی شد. کلاژن در ساخت تاندون ها، رباط ها و استخوان ها شرکت دارد. سپس نمونه های خون از نظر اثرشان بر روی رباط های مصنوعی بررسی شدند.
نتایج نشان داد مکمل ژلاتین سبب افزایش میزان اسیدهای آمینه و نشانگرهای مرتبط با سنتز کلاژن در خون می شود. همچنین رشد رباط های مصنوعی را در آزمایشگاه بهبود می بخشد.
نکته عملی: افزودن ژلاتین و ویتامین C به یک برنامه ورزشی متناوب می تواند در پیشگیری از آسیب بافت ها و ترمیم آن ها نقش داشته باشد.
منبع:
Gregory Shaw et al. "Vitamin C-enriched gelatin supplementation before intermittent activity augments collagen synthesi". American Journal of Clinical Nutrition, 2016.