جت لگ مشکلی برای کابین پرواز و افرادی که بسیار در سفر هستند، محسوب می شود که از یک منطقه زمانی به مقصدی دور سفر می کنند. اگرچه استراتژی های خواب می تواند این مشکل را تسکین دهد اما ساعت بدن را تغییر نمی دهد. به تازگی محققین نشان داده اند که مصرف وعده های منظم و نه تغییر خواب، می تواند اثرات مثبتی بر جت لگ داشته باشد.
جت لگ به مجموعه علائمی اشاره دارد که در نتیجه تطابق با تغییرات برنامه نور – تاریکی بدن در پی پرواز طولانی به منطقه زمانی متفاوت- ایجاد می شود. علاوه بر اختلال در الگوی خواب، خستگی، کاهش تمرکز، گیجی، تحریک پذیری و کاهش اشتها از دیگر علائم جت لگ هستند. اگرچه جت لگ برای مسافران در سفرهای تفریحی و کاری موقتی است اما برای کابین پرواز امری مهم تلقی می شود. توصیه های رایج شامل تجویز دارو و نور درمانی برای تغییر ریتم شبانه روزی بدن (سیرکادین) است که تحت تأثیر مواجهه با نور قرار دارد. ترکیب مواجهه با نور خورشید و ورزش می تواند به تطابق سریع با منطقه زمانی جدید کمک کند. نوشیدنی های کافئینه نیز می تواند به کاهش خواب آلودگی در طول روز کمک کند.
تغییر تنظیم ساعت بدن برای کابین پرواز ضروری است. نقش رژیم غذایی و زمان مصرف وعده ها می تواند راهی برای تغییر تنظیم ساعت بدن باشد. پیش از این محققین اثرات روزه گرفتن و مصرف پروتئین و کربوهیدرات پیش از پرواز را بر علائم جت لگ مورد بررسی قرار داده بودند. آن ها همچنین اثر تغییر ساعت مصرف وعده های غذایی را بر ریتم سیرکادین بررسی نمودند.
برای بررسی این موضوع 60 نفر از کابین پرواز به دو گروه تقسیم شدند. گروه اول وعده های منظم غذا را در روزهای تعطیل رعایت نمودند ولی برای گروه دوم نظمی برای وعده های غذایی تعریف نشده بود.
عمده شرکت کنندگان زنان انگلیسی با میانگین سنی 41 سال بودند که سابقه کاری آنان حدود 15 سال بود. شرکت کنندگان پس از پرواز 3 روز تعطیلی داشتند. برنامه منظم وعده های غذایی در روزهای تعطیل سبب کاهش علائم جت لگ در افراد شد.
توصیه عملی: توصیه می شود افرادی که به سفرهای طولانی می روند، رعایت وعده های غذایی منظم را داشته باشند تا علائم جت لگ در آن ها کاهش یابد.
منبع:
C. Ruscitto et al. “The impact of an implementation intention to improve meal times and reduce jet lag in long-haul cabin crew”. Psychology and Health, 2016