چاقی یک مشکل جهانی است. مطالعات انجام یافته در زمینه چاقی نشان داده اند که چاقی می تواند باعث تجمع چربی در ناحیه شکم و کبد فرد شده و منجر به بیماری کبد چرب غیرالکلی شود. بیماری کبد چرب غیر الکلی یکی از بیماری های شایع کبدی می باشد.
به منظور بررسی اثرات الگوی وعده های غذایی مصرفی بر چاقی و کبد چرب مطالعه ای در کشور هلند انجام شده و نتایج آن به تازگی در نشریه Hepatology منتشر شده است. هدف این مطالعه مقایسه اثرات مصرف وعده های غذایی مکرر( 3 وعده اصلی همراه با میان وعده) در مقابل وعده های غذایی پرحجم بر تجمع چربی در ناحیه شکم و کبد بوده است.
در این مطالعه 36 مرد لاغر سالم به طور تصادفی به چندین گروه تقسیم شدند. افراد یک گروه رژیم غذایی استاندارد و متعادل را مصرف کردند و افراد گروه های دیگر رژیم غذایی پرکالری ( 40 درصد کالری بیشتر نسبت به رژیم استاندارد) را مصرف کردند. این افراد یا سه وعده غذایی اصلی را همراه با نوشیدنی های پرچرب و شیرین مصرف می کردند( مصرف رژیم پرکالری با افزایش حجم وعده های غذایی) و یا این مواد پرکالری را در میان وعده ها مصرف می کردند(مصرف رژیم پرکالری با افزایش تعداد وعده ها). مدت مداخله در این مطالعه 6 هفته بوده است. قبل و پس از مصرف این رژیم ها مقدار تری گلیسیرید کبدی و چربی شکمی با استفاده از روش تصویربرداری روزنانس مغناطیسی(MRI) و نیز مقدار حساسیت انسولینی افراد مورد بررسی قرار گرفت.
نتایج این مطالعه نشان داده است که رژیم پرکالری باعث افزایش نمایه توده بدنی(BMI) در افراد شرکت کننده شده بود. افزایش تعداد وعده های غذایی منجر به افزایش تجمع چربی در کبد افراد شده بود در حالی که افزایش حجم وعده های غذایی چنین اثری را نشان نداد. چاقی شکمی در گروه مصرف کننده میان وعده های پرچرب و شیرین و گروه مصرف کننده میان وعده های شیرین بالاتر بود. همچنین در گروهی که میان وعده های پرچرب و شیرین مصرف می کردند حساسیت انسولینی کبد نیز کاهش پیدا کرده بود.
نکته عملی: با توجه به نتایج این مطالعه مصرف میان وعده های پرچرب و شیرین می تواند منجر به افزایش چاقی شکمی و خطر کبد چرب)استئاتوز کبدی) شود. بنابراین کاهش مصرف میان وعده های ناسالم پرچرب و شیرین و مصرف وعده های غذایی اصلی سالم و متعادل برای پیشگیری از کبد چرب و چاقی توصیه می گردد.
منبع:
Koopman KE, et al. “Hypercaloric diets with increased meal frequency, but not meal size, increase intrahepatic triglycerides: A randomized controlled trial”. Hepatology. 2014