خواص شگفت انگیز دانه های گیاه ریحان

دانه های گیاه ریحان، با نام علمی Ocimum basilicum شناخته می شوند. گیاه ریحان یکی از مشهورترین گیاهان دارویی در جهان است و به عنوان یک افزودنی محبوب، در نظر گرفته می شود. با این وجود، علی رغم تاثیر بر سلامت انسان، اغلب نادیده گرفته می شوند. از جمله مواد مغذی موجود در دانه های  ریحان می توان به فیبر غذایی، ویتامین K، آهن، پروتئین، مواد شیمیایی گیاهی، ترکیبات پلی فنولی، اورینتین، ویسنتین و دیگر آنتی اکسیدان ه اشاره کرد.

دانه های ریحان از افزودنی های محبوب در برخی غذاها محسوب می شود و معمولا، به نوشیدنی ها و دسرها اضافه می شود. در ایران نیز آنچه که به عنوان تخم شربتی به فروش می رسد، بیشتر از دانه های ریحان تهیه می شود. دانه های ریحان به رنگ سیاه مات و شکل اشک هستند. دانه های تخم شربتی اصلی نسبت به دانه های ریحان ریزتر و به رنگ سیاه براق هستند. هنگامی که تخم شربتی در آب ریخته می شود لعابی که دور دانه ها را فرا می گیرد، کمتر از لعاب دانه های ریحان است.

تاثیر دانه های ریحان بر سلامتی

1_ مراقبت از پوست

دانه های ریحان، با توجه به تراکم بالای آنتی اکسیدان ها و فلاونوئیدها، موجب حفظ سلامت پوست و تحریک رشد سلول های جدید می گردند. آنتی اکسیدان ها می توانند آثار رادیکال های آزاد که باعث بروز چین و چروک، لکه های پیری و  در نهایت کاهش سلامت پوست می شوند، را خنثی کنند. استفاده منظم از دانه های ریحان در پیشگیری از بروز این قبیل مشکلات تاثیر گذار می باشد.

2_ مراقبت از مو

با توجه به مقدار آهن، آنتی اکسیدان و ویتامین K موجود در دانه های ریحان، رشد مو را تحریک کرده و از ریزش موی زودرس پیشگیری می کند. آهن برای حفظ  سلامت گردش خون و همچنین رویش قوی مو از فولیکول ها ضروری می باشد. آنتی اکسیدان های موجود در دانه های ریحان به پیشگیری از التهاب و استرس اکسیداتیو در پوست سر که منجر به ریزش مو می شود، کمک می کنند.

3_ کاهش وزن

دانه های ریحان سرشار از فیبر هستند که با ایجاد احساس سیری در فرد باعث می شود، از پرخوری و مصرف میان وعده های پرکالری و مضر جلوگیری کند. بنابراین، پس از تهیه دانه های ریحان، حجم آنها چند برابر شده، که این امر، باعث ایجاد احساس پری در فرد می گردد و اشتها را کاهش می دهد. با توجه به این مورد، برای رسیدن به کاهش وزن سریع می توانید آنرا در رژیم غذایی خود قرار دهید.

4_ کاهش کلسترول

مطالعات نشان داده اند که دانه های ریحان شیرین موجب کاهش سطوح کلسترول بد (LDL) می گردند.  این امر، موجب کاهش خطر آترواسکلروز (تصلب شرایین) و تشکیل پلاک در سرخرگ ها و رگ های خونی می شود و  احتمال حمله قلبی و سکته مغزی را کاهش می دهد.

5_ کنترل فشار خون

مطالعات نشان می دهد که پتاسیم موجود در دانه های ریحان بر کنترل فشار خون بسیار تاثیر گذار می باشد. این اثر کاهنده فشار خون به این دلیل صورت می گیرد که پتاسیم یک رگ گشا محسوب می شود، از این رو، می تواند تنش در سرخرگ ها و رگ های خونی را کاهش دهد که به کاهش فشار بر دستگاه قلبی _ عروقی منجر شود.

6_  سلامت استخوان

با توجه به وجود مواد معدنی، از جمله آهن، پتاسیم، مس، کلسیم، منگنز و منیزیم در دانه های ریحان، مصرف منظم این دانه ها به بهبود تراکم مواد معدنی استخوان کمک خواهد کرد. این شرایط خطر ابتلا به پوکی استخوان را کاهش می دهد و حس جوانی را در فرد افزایش می دهد.

7_ کنترل قند خون

فیبر غذایی موجود در دانه های ریحان توانایی کنترل  قندخون را در افراد دارند. همچنین، مصرف آن برای افرادی که از دیابت نوع 2 رنج می برند، از اهمیت بسزایی برخوردار است، زیرا ناتوانی در کنترل قند خون و انسولین منجر به پیشرفت بیماری و حتی مرگ در فراد خواهد شد. مصرف یک لیوان آب همراه با دانه های ریحان هنگام صبح می تواند مقاومت به انسولین را در بدن شما طی روز کنترل کند.

دیگرخواص دانه های ریحان:

 

1_ خنک کنندگی

در بسیاری از کشورهای آسیایی، دانه های ریحان به واسطه آثار خنک کنندگی آنها مورد استفاده قرار می گیرند، زیرا می توانند به حفظ دمای خنک نوشیدنی ها کمک کرده و همچنین معده را تسکین دهند. در صورت بروز تب و التهاب نیز می توان از دانه های ریحان در جهت بهبود، استفاده کرد.

2_ کاهش استرس

مصرف یک لیوان آب همراه با دانه های ریحان می تواند موجب کاهش استرس در افراد گردد.  مصرف منظم دانه های ریحان می تواند آثار ضد استرس داشته باشد. از این رو، مصرف منظم دانه های ریحان می تواند به کاهش دوره های افسردگی، تقویت خلق و خو، و کاهش سطوح هورمون های استرس در بدن کمک کند.

3_ تقویت بینایی

دانه های ریحان سرشار از  ویتامین A هستند، بنابراین، مصرف آنها در افراد مبتلا به مشکلات بینایی توصیه شده است. ویتامین A به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی در شبکیه چشم عمل می کند و از ابتلا به آب مروارید پیشگیری کرده و پیشرفت انحطاط ماکولا را کند می سازد.

4_ تسکین درد

در مواجه با بیماری هایی مانند آرتریت، نقرس، سردرد، و سندرم روده تحریک پذیر، دانه های ریحان در جهت کاهش شدت دوره های بیماری و تسکین سریع‌تر درد شناخته شده اند. با پیشگیری از ترشح ترکیبات پیش التهابی و سیتوکین ها، مواد فعال موجود در دانه های ریحان نقش مهمی در مقابله با بسیاری از شرایط سلامت دارند.  بتا-کاریوفیلن موجود در دانه های ریحان به واسطه خواص ضد التهابی خود دارای خاصیت ضد آرتریت است.

 

عوارض جانبی دانه های ریحان

محتوای فیبر بالای دانه های ریحان ممکن است موجب بروز عوارض جانبی گوارشی، مانند نفخ شود. بنابراین، بهتر است افزایش مصرف فیبر به صورت تدریجی صورت بگیرد تا دستگاه گوارش زمان کافی برای سازگاری با شرایط را داشته باشد.

همچنین، استفاده ار یک قاشق غذاخوری از این دانه ها می تواند 185 درصد از مقدار مصرف روزانه برای ویتامین K را تامین  کند. ویتامین K به جلوگیری لخته شدن خون کمک می کند، از این رو، مصرف دانه های ریحان می تواند با داروهایی مانند وارفارین و دیگر داروهای رقیق کننده خون تداخل ایجاد کند.

یکی دیگر از عوارض جانبی مصرف دانه های ریحان،نوسانات هورمونی می باشد.  دانه های ریحان می توانند اثر بالقوه بر سطوح هورمونی به نام استروژن در بدن داشته باشند. این می تواند برای زنان باردار خطرناک باشد زیرا می تواند قاعدگی را تحریک کرده و ممکن است به عوارض جانبی برای نوزاد منجر شود.

همچنین، افرادی که از مشکلات تیروئید، رنج می برند باید پیش از مصرف دانه های ریحان با پزشک خود مشورت کنند.