اثرات مضر دریافت زیاد فروکتوز در دوران بارداری

فروکتوز نوعی قند است که به طور طبیعی در میوه ها، عسل و برخی سبزیجات یافت می شود. فروکتوز معمولاً به وسیله تولید کنندگان مواد غذایی به منظور ترکیب فروکتوز با گلوکز و تولید شربت ذرت با فروکتوز بالا (HFCS) و سپس  اضافه کردن آن به غذاها و نوشیدنی ها استفاده می شود. بررسی ها نشان داده که مصرف قند و شربت ذرت با فروکتوز بالا در سال های اخیر افزایش قابل توجهی یافته است. به طوریکه بزرگسالان در ایالات متحده حدود 13 درصد انرژی روزانه را از طریق قندها (شامل شربت ذرت با فروکتوز بالا) دریافت می کنند. این در حالی است که توصیه شده 10-5 درصد انرژی روزانه از قندها تامین شود.
مطالعات گذشته نشان داده اند که رژیم غذایی حاوی فروکتوز زیاد می تواند خطر بروز دیابت و چاقی را افزایش دهد. با این حال، محققان معتقدند که اطلاعات کمی در مورد تاثیر مصرف رژیم غذایی حاوی فروکتوز زیاد در طول بارداری بر روی سلامت مادر و فرزند وجود دارد. بدین منظور محققان گروهی از موش های باردار را با رژیم غذایی حاوی فروکتوز بالا و گروه دیگر را با رژیم غذایی استاندارد تغذیه کردند. نتایج نشان داد که در موش های تغذیه شده با رژیم غذایی حاوی فروکتوز زیاد میزان تری گلیسرید و اسید اوریک بالاتر، اندازه جنین کوچک تر و اندازه جفت بزرگتر بود. به گفته محققان جنینی که در داخل رحم کوچک تر است بعد از تولد سعی در جبران رشد کم داخل رحم دارد. درنتیجه این کودکان ممکن است در دوران کودکی یا بزرگسالی به چاقی و سایر مشکلات مرتبط با سلامتی مبتلا شوند. از سوی دیگر، افزایش اسید اوریک و تری گلیسرید ممکن است خطر مشکلات بارداری مانند پره اکلامپسی و دیابت بارداری را افزایش می دهد.
سپس محققان درصدد برآمدند تا به این سوال پاسخ دهند که آیا این یافته ها قابل تعمیم به انسان هست یا خیر؟
بنابراین محققان اطلاعات مربوط به دریافت فروکتوز توسط 18 زن باردار که تحت عمل سزارین قرار گرفته بودند را بررسی نمودند و دریافتند افرادی که مقادیر بالای فروکتوز در طول بارداری مصرف می کردند اثرات مشابه با موش های باردار تغذیه شده با رژیم غذایی حاوی فروکتوز بالا (شامل افزایش اسید اوریک) را تجربه کردند.
همچنین محققان دریافتند هنگامی که موش های باردار تغذیه شده با رژیم غذایی حاوی فروکتوز بالا داروی آلوپورینول (داروی مورد استفاده برای درمان سنگ کلیه و نقرس) را دریافت می کنند، اثرات دریافت زیاد فروکتوز در مادر و جنین معکوس می شود. علت این امر کاهش میزان اسید اوریک در جفت توسط دارو است. استفاده از داروی آلوپورینول در سه ماهه دوم و سوم بارداری بی خطر است.
نکته عملی: به زنان باردار توصیه می شود که در دوران بارداری دریافت فروکتوز را کاهش دهند. بدین منظور عدم مصرف غذاهای فرآوری شده که ممکن است حاوی فروکتوز باشند و افزایش مصرف مواد غذایی طبیعی در طول دوران بارداری توصیه می شود.
منبع:

Kelle H. Moley, et al. “Maternal fructose drives placental uric acid production leading to adverse fetal outcomes”. Scientific Reports,2016